«مسئولیت در قبال جامعه» از «روابطعمومی» جدا نیست
دکتر وحید ضرابینسب/ فعال رسانه و روابطعمومی
هزارهی سوم، شبیه هیچ چیز دیگری در تاریخ بشر و حتی این کرهی خاکی نیست. نه زیست و زندگیاش، نه مشاغل و حرفههایش، نه فنآوری و دستاوردهایش، نه صنعت و هنر و سرگرمی و رفاه و تندرستیاش، نه ارتباطات و البته نه روابطعمومیاش...
آنچه برای ما مهم است اینکه: دو دهه و اندی را که در قرن بیست و یکم میگذارنیم، کارکرد، کاربرد، تعاریف و وظایف روابطعمومیها کاملا دگرگون شده و هیچ شباهتی با آنچه در انتهای قرن پیش، «روابطعمومی مدرن» شناخته میشد ندارد. بماند که برای ما در ایران، روابطعمومی هیچگاه همین مدرن هم نشد و همواره در مرحلهی سنتی و حتی پیشاسنتی باقی ماند.
اما امروزه پی.آر (public relations)ها در دنیای پساپسامدرن یا همان عصر متاورس و هوش مصنوعی؛ پرچمدار بسیاری از صنوف و حرفهها و تخصصها شدهاند، از تبلیغات و خدمات و برندینگ و آیتی بگیر تا اقناع و عملیات روانی و انتخابات. آن هم تنها با یک ابزار: «مسئولیت اجتماعی...»
اعتراف میکنم همان قدر که خود روابطعمومی در کشور ما ناشناخته، مهجور و فرزند ناخواسته است، مسئولیت اجتماعی نیز. از اس.آر (social responsibility) تقریبا هیچ تعریف مدون و درست و عملیاتی در کشور ما وجود ندارد، و هرچه هست تلاشهایی نافرجام و بدفرجام در راستای پروپاگاند سازمانی و دولتی است که به جز در معدودی موارد، انجام و سرانجام مطلوبی هم ندارد.
این بیاهمیتی و نادیده انگاشتن مسئولیتهای اجتماعی، در سازمانها و دستگاههایی که مستقیما با مردم سروکار دارند، البته به اوج رسیده و در بین مجموعههای متعددی چون وزارت نیرو، بهداشت، نفت، ارتباطات، شهرداریها و... جز یکی دو مجموعه (کجدار و مریز) هیچ کدام نه میدانند چیست و نه تمایلی به دانستن دارند؛ چه برسد به طرحسازی و برنامهریزی و هدفیابی و اجرا.
اگر بخواهیم کمی دقیقتر و موردیتر باشیم، باید گفت در دولت فعلی، به هردلیلی که برایش سطرها میتوان نوشت، علاقهای که باید در حوزه روابط عمومیها باشد، کم است و نیست؛ و رسانهها و علوم اجتماعی، کمتر علاقهای به این داستان نشان میدهد! و طبعا کسانی نمیخواهند محیطهایی به شدت بسته، باز شوند و «دیوار شیشهای» از برای مردم جا بیفتد و...
بنابراین شاید آن نگاه «اربابرعیتی»، رجحان مییابد بر تصور مفاهیم علوم انسانی و اجتماعی، و جای مسئولیت و خدمت با فاصلهگرفتن از مردم و نادیدهگرفتن نفع جمعی عوض میشود. و اینجاست که کار روابطعمومی و مسئولیت اجتماعی و ایضا رسانه سخت میشود.
اگر بخواهیم «کلاه سیاه» بر سر بگذاریم باید گفت تمامی دولتها بهویژه سیزدهمینش، نه علاقهای به واقعیت و حقیقت روابط عمومی داشتهاند و نه به رسانهها و نه علوم اجتماعی و اصلا هر چیزی که با ارتباطات انسانی سر و کار دارد. پی.آر برای آنها صرفا مجراهایی برای تبلیغات شخصی و پروپاگاندای تیمی و سفیدنمایی بیپایهی همهی کارهای غلط بوده و بنابراین با نگاه تبلیغاتمحور و بالا به پایین به ذینفعان مینگرند و اجتماع، برایشان نقش سکوی پرتاب به میز بعدتر و نشستن بر صندلی بزرگتر دارد. پس هیچ مسئولیتی در قبال آن ندارند.
اما اگر بخواهیم «کلاه سفید» بر سر بگذاریم، علیرغم این نگاه انتفاعی دولتیها به مردم، نشانههایی مثبت و بارقههایی امیدبخش از نهادینه شدن ارتباطات انسانی در بخش خصوصی به ویژه حوزههای سلامت چشم میخورد. تلاشهایی هر چند خامدستانه، اما تحسین برانگیز که نشان میدهد برخی مدیران نسل جوان ما، عینکهای وسیلهمحور به ارتباطات و جامعه را برداشته و نگاه منفعت طلبانه به مردم ندارند و اتفاقا هدفشان، ایفای نقشهایی از جنس مسئولیت اجتماعی است.
متاسفانه تمامه مشکلات یک جامعه از اساس پایه و بنیاد آن شکل میگیرد ، که در مملکت ما مردم نگاهشون همیشه ۱۸۰ درجه برعکس است ، چرا که رعایت اصول اخلاقی بر عهده و در اختیار مراجع بالا دست نیست، بلکه از خود مردم عادی هست ، مردمی که توقع شان از حکومت اجرای عدالت است ، آیا خودشان عدالت را رعایت میکنند در حق همدیگه ؟؟؟ ما دولت دیکتاتوری نداریم ، ما ملت دیکتاتور هستیم ، بس که مذبوحانه در حال اثبات فهم و دانش نداشته مان داریم ، ملتی که غیرت و حق گیری را با زدن هم وطن و مامور در مقابل حجاب به رخ جامعه میکنند ، در حالی که در محل خانه و زندگیشان در برابر ظلم و ستم آشکار و توهین توسط چند نفر منتخب از خودشان سکوت میکنند ، در بانک و ادارات و سطح جامعه زدن کودک توهین به ناموس یقه مردی را تنها گرفتن و ردن ،،، فقط سکوت میکنن صرفا به دلیل با فرهنگ بودنشان ، یا ما دخالت نمیکنیم ، والا به خدا قسم که به چشم که چه عرض کنم تو صورت خود من گفتن که دروغه حمله کردن اصلا به تو چه که دنبال حق مایی ،؟؟؟
گفتم والا من دنبال حق خودمم ، گفت برو از قاضی بگیر 🤦♀️🤦♀️🤦♀️ گفتم مگه ملک مشاع را قاضی اجاره داره بدون مجوز در برج مسکونی ؟ کسی که ما اصلا نمیشناسیم و بهش میگیم شما اینجا چیکار میکنید ، میگه به شما چه مربوطه برو بشین تو خونت و دخالت نکن …😳😳😳
کلا که مردم این مملکت فکر میکنن کلمه اصل نظام یعنی وظیفه رهبر هست که بیاد تک تک در خونه ها و مشکلات را بررسی کند و نمیدانند اصل نظام خودشون هستند …
بس که بیسواد هستند و نمیفهمند به خودمون در واقع داریم توهین بسیار بسیار به حق میکنیم 🙌🏻
دین شخصی است و هیج ارتباطی با سیاست ندارد نماز خواندن یا نخواندن کافر و یهودی بودن من دخلی به کسی ندارد ولی دخالت و بخشتامه و بی عرضگی و بیسوادی من زندگی 85 میلیون نفر را باطل می کند تو اگر نماز و روزه می روی به خاطر خودت در ان دنیاست و وگرنه برو عرق بخور ولی تخصص و سواد و دستمال به دست نباش . لب کلام مرد باش وگرنه گربه هم نماز خونده جلوتر از تو .تو نه امامی نه معصومی نه بهت وحی میشود تو عین گداها هستی و بقیه مردم اگر دزد هستی همان گدا که از گدایی نون در میاورد پیش تو شرف دارد