۱۳ فیلم کمتر دیده شده اما باکیفیت در ژانر سرقت؛ از House of Games تا The Lookout
فیلم های تبهکاری چندین ژانر فرعی دارند، برای مثال گانگسترها، این ژانر بدون شک مشهورترین ژانر فرعی ژانر تبهکاری است و یک مثال مشهور دیگر نیز ژانر جنایی یا پلیسی است.
بسیاری از این فیلم ها با بازی برخی از مشهورترین و شناخته شده ترین بازیگران تاریخ سینما ساخته شده اند. اگر چه بدون شک بسیاری از بهترین فیلم های ژانر سرقت را می شناسید اما فهرستی که در ادامه به آن خواهیم پرداخت از فیلم هایی تشکیل می شود که در حوزه باکس آفیس عملکرد ضعیفی داشتند اما به شدت مورد تحسین منتقدان قرار گرفتند. فیلم هایی که مخاطبان مدرن از آن ها اطلاعی ندارند نیز در این فهرست جای گرفته اند. بدین ترتیب می خواهیم شما را با ۱۳ مورد از نادیده گرفته شده ترین فیلم های ژانر سرقت آشنا کنیم.
۱۳- Dog Day Afternoon
البته قرار دادن فیلم Dog Day Afternoon (1975) در این فهرست بدین معنا نیست که این فیلم توسط منتقدان و سینماروها نادیده گرفته شد، وقتی در دهه ۷۰ منتشر گردید. همچنین این بدان معنا نیست که سینماروهای بیشتری باید برای دیدن آن به سینماها می رفتند. نکته این است که وقتی مخاطبان از دیدگاه مدرن به آل پاچینوی دهه ۷۰ یا جان کازال فقید یا حتی فیلم های تبهکاری دهه ۷۰ نگاه می کنند، بدون شک اولین انتخاب آن ها فیلم The Godfather (1972) است که البته کاملاً موجه و قابل درک به نظر می رسد. اما Dog Day Afternoon به بررسی روابط شخصی پرداخته و به همینخاطر معنای شخصیت در روایت آن بسیار بیشتر از فیلم های مشابه ش در آن دوران بود.
این فیلم روی کشمکش و درگیری درونی شخصیت اصلی فیلم به نام سانی کوفاکس تمرکز دارد که احساس و علاقه مخاطب به این شخصیت بسیار بیشتر از تمرکز او روی خود سرقت است. در پایان حتی امتیاز نزدیک به کامل و بی نقص راتن تومیتوز نسبت به این فیلم نیز عدالت را در حد آن کامل نمی کند.
۱۲- House of Games
همانند بعدازظهر سگی ، فیلم House of Games نیز در هنگام انتشار به شدت مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. اما برخلاف شاهکار سیدنی لومت، این فیلم ساخته دیوید ممت در سال ۱۹۸۷ یک بمب تضمین نشده در باکس آفیس بود که در باکس آفیس جهانی تنها ۲.۵ میلیون دلار فروش کرد که بسیار دور از پتانسیل و شایستگی فیلم بود. تاسف آورتر اینکه علیرغم امتیاز ۹۷ درصدی منتقدان به این فیلم در راتن تومیتوز، بینندگان و مخاطبان تنها امتیاز بحث برانگیز ۷۹ درصد را به آن داده اند. شاید این امتیاز پایین به دیدگاه مخاطبان مدرن به فیلم بازگردد اما امتیازی که کارشناسان سینما به House of Games دادند بسیار نزدیک تر به واقعیت است زیرا این فیلم همچنان یکی از باکیفیت ترین فیلم های ژانر تبهکاری و سرقت است که تاکنون ساخته شده. با عناصر سنگین نئونوآر، این فیلم داستان یک روان درمانگر را روایت می کند که در فعالیت های تبهکارانه یکی از بیمارانش درگیر می شود. به لطف سناریو هوشمندانه ممت و کارگردانی بی نقص او، فیلم House of Games در زمره بهترین و نادیده گرفته شده ترین فیلم های ژانر سرقت تاریخ سینما قرار می گیرد.
۱۱- The Taking of Pelham 123
به کارگردانی تونی اسکات، این فیلم اثر ماقبل آخر این کارگردان مشهور آمریکایی است. و اگر چه نام این کارگردان به احتمال زیاد برایتان آشنا نیست اما بدون شک بازیگرانی که در فیلم The Taking of Pelham 123 (2009) بازی کردند را به خوبی می شناسید، به طور ویژه دنزل واشنگتن و جان تراولتا. آن ها البته تلاش شایسته تقدیری در فیلم ندارند اما استعداد ذاتی آن ها نیز نتوانست ذره ای منتقدان را تحت تاثیر قرار دهد. و این موضوع مایه تاسف است، با توجه به دیدگاهی که اکنون بعد از سال ها به این فیلم وجود دارد. فیلم The Taking of Pelham 123 اگر چه به سرعت فراموش شد اما یکی از نادیده گرفته شده ترین فیلم های ژانر سرقت است.
۱۰- Before the Devil Knows You’re Dead
به کارگردانی سیدنی لومت در آخرین تجربه کارگردانی اش، در اینجا با یک فیلم سرقت دیگر مواجه می شویم که در هنگام انتشار مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. اما با توجه به اینکه Before the Devil Knows You’re Dead (2007) در باکس آفیس جهانی فروش متوسطی داشت، می توان آن را فیلمی کمتر دیده شده از نگاه تجاری دانست. همچنین این روزها به ندرت از این فیلم سخن گفته می شود. با بازی فیلیپ سیمور هافمن و ایتان هاک در نقش دو برادر که توافق می کنند از مغازه جواهر فروشی پدرشان دزدی کنند، این فیلم از همان ابتدا به موضوعاتی معنادار و عمیق می پردازد. به لطف توسعه شخصیتی هوشمندانه سناریو و جذابیت رابطه بین شخصیت های اصلی داستان، از همان ابتدا به داستان این خانواده علاقمند می شوید، جایی که نه تنها دو بازیگر اصلی، بلکه ماریسا تومی، آلبرت فینی، مایکل شنون و ایمی رایان نیز نظر شما را به خود جلب می کنند. آن ها در کنار هم یک فیلم سرقت تاثیرگذار را خلق می کنند که در این فهرست در رتبه دهم قرار گرفته است.
۹- Out of Sight
به کارگردانی استیون سودربرگ که سه گانه اوشن را یک دهه بعد ساخت، فیلم Out of Sight (1998) بار دیگر جرج کلونی را در نقش شخصیت اصلی داستان دارد. اما برخلاف فرانچایز اوشن، این فیلم آنطور که باید مورد توجه مخاطبان مدرن قرار نمی گیرد. این فیلم بر اساس رمانی به همین نام نوشته المور لئونارد ساخته شده که دو سال پیش تر نوشته شده بود. سناریو اسکات فرانک نیز بسیار به رمان اورجینال وفادار بود، جایی که کلونی نقش یک سارق حرفه ای به نام جک فولی را بازی می کند که در هنگام سرقت از یک بانک در میامی دستگیر می شود. بهتر است بیش از این روایت داستان را اسپویل نمکنیم تا خودتان بتوانید آن را تجربه کنید اما فقط این را بدانید که از ابتدا تا پایان داستانی خوش ساخت دارد، با دینامیک معنادار بین شخصیت ها و سکانس پایانی که شما را تحت تاثیر قرار می دهد. در هنگام انتشار، منتقدان از این فیلم استقبال کردند و در باکس آفیس نیز عملکرد بدی نداشت. اما Out of Sight (1998) باید در فهرست تماشای هر کسی که به ژانر سرقت علاقه دارد وجود داشته باشد، در حالی که شوربختانه اینطور نیست.
۸- American Animals
به عنوان یکی از تازه ترین فیلم های این فهرست، American Animals (2018) در واقع فرصت کافی برای جلب توجه مخاطب را نداشته است. اما در هنگام انتشار، سینماروهای بسیاری برای دین این فیلم به سینماها نرفتند. و این موضوع علیرغم داستان پیچیده فیلم در مورد چهار دانشجوست که برای سرقت از کتابخانه شان، نقشه ای پیچیده و دقیق می کشند، فیلمی که بر اساس داستانی واقعی که در سال ۲۰۰۴ در پردیس دانشگاه ترنسیلوانیا رخ داد ساخته شده است، که خود در لکسینگتون، کنتاکی واقع شده است. این فیلم از ابتدا تا پایان خود از روش های مختلفی برای رسیدنی به یک نقطه سرقت هیجان انگیز استفاده می کند. این فیلم حاوی بازی های بی نقصی از بازیگران آینده دار است، بازیگرانی مانند ایوان پیترز، بری کیوگان و بلیک جنر. در هر صورت تماشای این فیلم را به علاقمندان به ژانر تبهکاری و سرقت توصیه می کنیم.
۷- The Score
علیرغم حضور ستارگان برجسته ای در فیلم مانند رابرت دنیرو، ادوارد نورتون و مارلون براندو در آخرین نقشش، حتی ترکیب استعدادهای این سه بازیگر برجسته نیز نتوانست توجه منتقدان را به فیلم The Score (2001) جلب کند. شخصیت اصلی فیلم به نام نیک که دنیرو نقشش را بازی می کند، می خواهد که دست از سرقت برداشته و زندگی معمولی با همسرش داشته باشد اما پیش از همه یک همکار جدید و بی تجربه به نام جک تلر با بازی نورتون را استخدام می کند تا آخرین سرقتش که یک سرقت تقریباً غیرممکن است را انجام دهد. و علیرغم استقبال نسبی سینماروها از فیلم در هنگام اکران، و بدست آوردن تقریباً دو برابر بودجه ۶۸ ملیون دلاری اش، این فیلم از فرانک آز به هیچ وجه مورد توجه منتقدان قرار نگرفت. نکته اینکه این فیلم حتی امروز نیز مهجور مانده و کمتر کسی در مورد آن صحبت می کند.
۶- Snatch
گای ریچی فیلمساز بریتانیایی فیلم ها کمتر شناخته شده ای در کارنامه هنری اش دارد، که بسیاری از آن ها در ژانر فرعی سرقت هستند. اما شاید بهترین فیلم او از نگاه منتقدان، فیلم Snatch (2000) با بازی جیسون استاتام، استفن گراهام، برد پیت و بنیتسیو دل تورو باشد. این فیلم امروزه به عنوان یک فیلم تحسین شده و باکیفیت در نظر گرفته می شود اما در هنگام انتشار چنین نبود، علیرغم اینکه سناریو بسیار عمیق و خوش ساختی داشته و بازی های ماندگار از تمام بازیگرانش داشت. همچنین دینامیک بسیار سرگرم کننده و بامزه ای بین شخصیت ها وجود داشت و سبک کارگردانی ریچی نیز به این فیلم کمک کرد که در فهرست ما جای داشته باشد.
۵- Set It Off
به کارگردانی اف اگری گری و بر اساس سناریویی از کیت لانیر، فیلم Set It Off ساخته سال ۱۹۹۶ شاهد تلاش بسیاری از بازیگران زن آن است: جیدا پینکت، کویین لطیفه، ویویکا ای فاکس و کیمبرلی الیس. و علیرغم فروش قابل توجهی که در باکس آفیس کسب کرد- فروش ۴۱.۶ میلیون دلاری در مقایسه با بودجه ۹ میلیون دلاری اش- فیلم Set It Off تنها امتیاز ۷۱ درصد را در راتن تومیتوز کسب کرده است. اما این عدد به هیچ عنوان منعکس کننده کیفیت فیلم نیست. داستان Set It Off بسیار ساده است: داستان در لس آنجلس روایت می شود، جایی که چهار دوست برای سرقت از بانک نقشه می کشند. البته دلایل شان برای این سرقت منفعت شخصی نیست. هر شخصیت انگیزه خاص خودش را دارد، که اکثراً به بهبود شرایط زندگی برای عزیزانشان مربوط می شود. همچنین دیالوگ های هوشمندانه و سناریو هیجان انگیز باعث شده که این فیلم حال و هوایی بسیار جذاب و تاثیرگذار داشته باشد. این فیلم بدون شک در زمره کمتر دیده شده ترین و نادیده گرفته شده ترین فیلم های ژانر سرقت قرار دارد.
۴- No Sudden Move
در اینجا با فیلم دیگری در ژانر سرقت از استیون سودربرگ مواجه هستیم که علیرغم محبوبیت، یکی از شاهکارهای این ژانر است. منتقدان از آن ستایش کرده و به درستی نیز چنین کردند. اما سینماروهای عام تا حدودی زیادی با این فیلم آشنا نشدند که مایه تاسف است زیرا No Sudden Move (2021) شیک ترین فیلم این فهرست با عناصر نئونوآر محسوس در هر قاب خود است. این فیلم یکی از بهترین فیلم های دهه اخیر است که دو تن از همکاران همیشگی سودربرگ، دان چیدل و بنیتسیو دل تورو در آن نقش آفرینی می کنند. اما No Sudden Move شاهد حضور ستارگانی مانند جان هام، برندن فریزر، ری لیوتا و کیران کالکین نیز هست. اگر می خواهید فهرستی از فیلم های تبهکاری در مورد سرقت تهیه کنید که باید ببینید، حتماً نام این فیلم را در این فهرست قرار دهید.
۳- Thief
به کارگردانی مایکل مان که یک فیلم تبهکاری دیگر در مورد سرقت به نام Heat (1995) با حضور ستارگانی مانند آل پاچینو و رابرت دنیرو ساخت که بسیار شناخته شده تر است، فیلم Thief (1981) جیمز کان را در نقش شخصیت اصلی داستان دارد. یک متخصص کهنه کار باز کردن گاوصندوق، فرانک تلاش دارد زندگی تبهکارانه را کنار بگذارد. او می خواهد از سرقت از بانک دست برداشته و با همسرش که تازگی با او آشنا شده ازدواج کند و زندگی بدون دردسری داشته باشد. اما وقتی در جریان آخرین سرقت اوضاع به هم می ریزد، داستان فیلم به شدت هیجان انگیز می شود. Thief از آن دسته فیلم هایی است که از همه لحاظ نادیده گرفته شده است: این فیلم در سینماها عملکرد ضعیفی داشت، به سختی توانست توجه منتقدان را به خود جلب کند و امروزه نیز کمتر نامی از آن شنیده می شود. به همین خاطر این فیلم در اینجا در رتبه سوم قرار گرفته و باید حتماً یک بار آن را تماشا کنید.
۲- The Lookout
به نویسندگی و کارگردانی یک فیلمساز آمریکایی کمتر شناخته شده به نام اسکات فرانک، این فیلم اولین فیلم بلند کارگردانش بود و تنها به همین دلیل باید اهمیت و اعتبار بیشتری به کیفیت آن داده می شد. اما فیلم حاوی استعدادهای بازیگری قابل توجهی است: جوزف گوردون لویت نقش شخصیت اصلی داستان به نام کریس پرت را بازی می کند. همچنین The Lookout (2007) جف دانیلز را در نقش هم اتاقی اش لوییس، و ایسلا فیشر را در نقش معشوقه اش به نام لوولی لیمونز دارد. این فیلم به اندازه کافی مورد تحسین منتقدان قرار گرفت اما علیرغم بودجه ۱۶ میلیون دلاری اش، در باکس آفیس جهانی تنها ۵.۴ میلیون دلار فروخت. همچنین این فیلم اکنون تقریباً ناشناخته است هرچند در زمره باکیفیت ترین فیلم های تاریخ سینما در ژانر سرقت قرار دارد. این فیلم داستان شخصیت کریس را در نقش یک نیروی تعمیرکار بانک را روایت می کند که نقشه ای برای سرقت از همان بانکی را می کشد که خود در آن مشغول به کار است. این فیلم در هر سکانس خود هیجان انگیز و باکیفیت است و به همین خاطر در رتبه دوم این فهرست قرار گرفته است.
۱- Heist
شاید فکر کنید که طرفداران ژانر سرقت حتماً به تماشای فیلمی با نام Heist (2001) خواهند رفت. اما علیرغم دیالوگ های باکیفیت و ساختاری بی نقص در سناریویی از دیوید ممت، و البته سبک کارگردانی همیشگی او، این شاهکار ژانر سرقت علیرغم بودجه ۳۹ میلیون دلاری اش تنها ۲۸.۵ میلیون دلار فروش داشت. این فیلم در واقع در باکس آفیس شکست خورد و صادقانه بگوییم که کارشناسان سینما نیز در نقدهایشان چندان نسبت به فیلم مهربانانه عمل نکردند. منتقدان خاصی مانند راجر ایبرت در هنگام انتشار از این فیلم تمجید کردند اما حتی حضور ستارگانی مانند جین هکمن، دنی دویتو و سم راکول نیز نتوانست این فیلم را به جایگاهی برساند که شایستگی اش را داشت. در این فیلم هکمن نقش جو مور را بازی می کند که رییس یک تیم سرقت حرفه ای سه نفره است، از جمله همسرش فران. اما بعد از یک سرقت ناموفق از یک جواهر فروشی در نیویورک سیتی، جو مجبور می شود از گروه سارقان کناره گیری کند. این فیلم از ابتدا تا پایان به شدت هیجان انگیز و پرتنش بوده و به همین خاطر در صدر فهرست ما قرار گرفته است.
