یک روایت شنیدنی از رضا ژیان و اکبر عبدی

امروز، ۲۰ شهریور ماه سالروز تولد رضا ژیان است. بازیگری که اگر زنده بود، ۷۴ شمع روی کیک تولدش می‌گذاشت اما سال‌هاست که دوستانش این روز را به یاد او سپری می‌کنند.

نسل ما او را با مجموعه‌های «محله بهداشت» و «محله برو بیا» و شاید «مثل آباد» و فیلم‌های سینمایی «مرد عوضی» «مومیایی ۳» و «عشق فیلم» می‌شناسیم و بزرگترهایی که اهل تئاتر دیدن بوده‌اند، بازی‌های به یاد ماندنی او را در آثار کارگاه نمایش و بخصوص در نمایشنامه‌های گروه تئاتر کوچه به سرپرستی اسماعیل خلج به یاد دارند.

بازی در نمایش‌هایی همچون «خاطرات و کابوس‌های جامه‌دار از زندگی و قتل میرزاتقی خان فراهانی» به نویسندگی و کارگردانی دکتر علی رفیعی، «حالت چطوره مش رحیم»، «گلدونه خانوم»، «صغری دلاک»، «پاتوق»، «جان نثار» به کارگردانی بیژن مفید و ... بخشی از کارنامه پر و پیمان او در هنر بازیگری است.

اما بخش دیگری از فعالیت‌های هنری او به همکاری‌اش با حمید جبلی و اکبر عبدی برمی‌گردد که هم در مجموعه‌های تلویزیونی دیدنی شده و هم در تئاتر خاطره‌انگیز استاجرای نمایش‌هایی همچون «دوستان با محبت» و «عشق روی خر پشته» بخشی از این همکاری‌هاست. نمایش‌هایی که حمید جبلی متن آنها را می‌نوشت و رضا ژیان کارگردانی می‌کرد و اکبر عبدی هم پای ثابت بازی در آنها بود.

آخرین همکاری این گروه، نمایش «عشق روی خر پشته» بود که سال ۱۳۸۰، یک سال پیش از درگذشت رضا ژیان در تالار سایه مجموعه تئاتر شهر روی صحنه رفت.

سال گذشته وقتی که متن این نمایشنامه از سوی انتشارات پریان به چاپ رسید، حمید جبلی با همراهی این ناشر و نیز گروه تئاتر پنجمک در سالروز تولد رضا ژیان، مراسمی را به یاد این هنرمند برگزار کردند.

اکبر عبدی که نتوانست در این برنامه حضور پیدا کند، در پیامی تصویری درباره ژیان گفت: «من همواره درباره مرحوم رضا ژیان گفته‌ام که او برای من حکم استادی و معلمی را دارد.

او در شرایطی که بنده به کار صنعت بازگشته بودم، دوباره به سراغم آمد و مرا وارد پروژه جدیدش کرد که بتوانم در خدمت او ، حمید جبلی و سایر دوستان باشم. به همین جهت همواره او را یک معلم صد در صد خوب می‌دانم و به روحش درود می‌فرستم.»

اکبر رحمتی، دیگر بازیگر پیشکسوت حاضر در آن برنامه هم، خاطرات خود را از همکاری با رضا ژیان مرور کرد.

از نظر او، رضا ژیان خصوصیاتی داشت که شبیه به ادبیات جادویی کارهای مارکز است.

رحمتی در توضیح این ویژگی گفته بود: «او یک شخصیت ماورایی داشت که با همین معیار هم زندگی‌اش را پیش می‌برد. او شخصیتی بود که همه دوستش داشتند. به طوری که یک نفر هم پیدا نمی‌کردید که از او دلخوری داشته باشد. همیشه به او حسودی می‌کردم .

او عاشق کارش بود و مهم‌ترین مساله زندگی‌اش بازیگری بود و بس. شاید باور نکنید در زمانی که او یکی از شخصیت‌های نمایشنامه «حالت چطوره مش رحیم» را در سن ۲۳ سالگی بازی می‌کرد، آن چنان ظرافت فوق‌العاده‌ای در بازیگری به خرج می‌داد که واقعا نظیر نداشت.»

حالا نزدیک ۲۲ سال است که رضا ژیان با همه تجربیات ریز و درشتش و همه آرزوها و ناکامی‌هایش مهمان جهان دیگری است؛ شاید در آن دنیا با بیژن و بهمن مفید در کار اجرای تئاتری دیگر باشد، کسی چه می‌داند؟