کارگردانی که بخش سانسورشده خودش را فیلم کرد/ لطفا «فیک» نباشید!
«جنگل پرتقال» به کارگردانی آرمان خوانساریان و تهیه‌کنندگی رسول صدرعاملی از تازه‌ترین فیلم‌های اکران‌شده در سینماهاست که حال و هوای عاشقانه‌اش، تجربه‌ای متفاوت را برای مخاطبان رقم می‌زند.
پیش‌تر در گزارشی مشروح به عملکرد کارگردانان فیلم‌اولی در چرخه اکران سال ۱۴۰۲ پرداخته بودیم. از هفته گذشته، دو فیلم دیگر به این ترکیب اضافه شدند. «آهو» اولین تجربه کارگردانی هوشنگ گلمکانی، منتقد باسابقه سینمای ایران است که در گزارشی دیگر به آن خواهیم پرداخت و «جنگل پرتقال» اولین ساخته بلند سینمایی آرمان خوانساران، از فیلمسازان جوان و مستعد سینمای کوتاه است، که در این گزارش به ویژگی‌های آن پرداخته‌ایم.
«جنگل پرتقال» در یکی از پرسوءتفاهم‌ترین دوره‌های جشنواره فیلم فجر رونمایی شد. دوره‌ای که خیلی از فیلمسازان، عوامل و بازیگران از ویترین «فجر» قهر کرده بودند و حاضر به حضور در این رویداد نبودند، اما آرمان خوانساریان جوان، با حمایت تهیه‌کننده خوش‌سابقه‌اش یعنی رسول صدرعاملی، فیلم اولش را به جشنواره فرستاد؛ فیلمی که در تراکم حال بدی که آن روز‌ها بر اهالی سینما سایه انداخته بود، برای دو ساعت، «حال خوب» به آن‌ها هدیه کرد.
این فیلم سینمایی، یکی از تازه‌ترین فیلم‌های عاشقانه سینمای ایران است که شاید سوژه ملتهب و یا فضایی پرفرازوفرود نداشته باشد، اما اگر به‌دنبال فرصتی برای خلوت کردن با «دل» خود هستید، تماشای این فیلم در تاریکی سالن سینما را از دست ندهید.
در گزارش حاضر روایتی از متن و حاشیه این فیلم سینمایی را که به تازگی روانه پرده سینماها شده است، می‌خوانید.
درباره قصه «جنگل پرتقال» چه می‌دانیم؟
فیلم سینمایی «جنگل پرتقال» داستانی شیرین از یک «بازگشت به گذشته» را روایت می‌کند. کاراکتر اصلی فیلم «سهراب» نام دارد که در تمام فصل ابتدایی روایت، در تلاش است تا هویتی ساختگی‌اش را به دیگران تحمیل کند. او که در رشته نمایشنامه‌نویسی تحصیل کرده، به دلیل نداشتن استعداد، در آن حرفه به جایی نرسیده است اما نمی‌تواند با این واقعیت کنار بیاید.
اما روایت اولین فیلم بلند آرمان خوانساریان تنها محدود به این خط داستانی نیست و با بازگشت سهراب به شهر تنکابن که در آن تحصیل کرده است، با سیلی از خاطرات گذشته مواجه می‌شود که آرام‌آرام او را نسبت به واقعیت وجودی خود و دنیای اطرافش آگاه می‌کند.
سهراب در مسیر کندوکاو گذشته‌اش با مریم مواجه می‌شود و این نقطه اوج‌گیری احوالات عاشقانه فیلم است.
آنچه روایت «جنگل پرتقال» را نسبت به ملودرام‌های عاشقانه سال‌های اخیر سینمای ایران متفاوت می‌کند، نگاه انتقادی فیلم نسبت به فیک بودن و مدعی بودن آدم‌هایی است که در نگاه خودشان افراد فاخری هستند اما در واقعیت چیزی جز پوچی مطلق را نمایندگی نمی‌کنند!
درباره خالقان «جنگل پرتقال» چه می‌دانیم؟
«به هر حال هر کسی تکه‌هایی از خودش را در فیلمش جا می‌گذارد. بخش‌های زیادی از «جنگل پرتقال» هم از واقعیت سرچشمه می‌گیرد. شخصیت معلم داستان هم بخشی از من است که در خودم سانسور می‌کنم یعنی سهراب بهاریان شخصیت بیرونی من نیست.» آرمان خوانساریان در گفتگویی خواندنی با خبرگزاری ایسنا، اینگونه از نسبت خودش با کاراکتر اصلی داستان «جنگل پرتقال» گفته است. نسبتی که بی‌تردید سهم بالایی در دل‌نشینی روایت این فیلم داشته است.
خوانساریان جزو کارگردانان جوانی است که پیش‌تر در سینمای کوتاه چهره‌ای شناخته‌شده بود و با فیلم‌های کوتاه «سبز کله‌غازی» و «سایه فیل» جوایزی را هم از آن خود کرده بود. از این منظر می‌توان نام او را در فهرست کارگردانان برخاسته از سینمای کوتاه قرار داد که در سال‌های اخیر، بخشی از اتفاقات خوب در سینمای ایران را رقم زده‌اند.
یکی دیگر از چهره‌های شاخص در تیم عوامل «جنگل پرتقال» اما رسول صدرعاملی است که پس از سال‌ها کارگردانی در سینمای ایران در یک دهه اخیر، تمرکز ویژه‌ای بر حمایت از استعدادهای جوان برای ورود به میدان داشته است. او که اولین‌بار برای اولین فیلم پسرش میلاد صدرعاملی در مقام تهیه‌کنندگی قرار گرفت، در ادامه اولین فیلم محمد کارت یعنی «شنای پروانه» را تهیه کرد و حالا با حمایت از یک کارگردان فیلم‌اولی دیگر، زمینه تولید «جنگل پرتقال» را فراهم آورده است.
بازیگران اصلی فیلم «جنگل پرتقال» هم میرسعید مولویان و سارا بهرامی هستند. مولویان در سال‌های اخیر به‌واسطه ایفای نقش در فیلم «تومان» و سریال «خاتون» به چهره‌ای موردتوجه منتفدان و مخاطبان تبدیل شده بود و حالا حضوری درخشان در نقش اصلی «جنگل پرتقال» داشته است.
سارا بهرامی هم هرچند به تازگی فیلم نه چندان موفق «بعد از رفتن» را در ترکیب اکران سینماها داشت، اما می‌توان نقش‌آفرینی‌اش در «جنگل پرتقال» را یکی از اتفاقات ویژه در کارنامه‌اش دانست.
درباره حاشیه‌های «جنگل پرتقال» چه می‌دانیم؟
فیلم «جنگل پرتقال» از فیلم‌های محبوب و دوست‌داشتنی جشنواره چهل‌ویکم فیلم فجر بود که حاشیه چندان خاصی هم در فرآیند حضور در جشنواره نداشت اما به مانند دیگر فیلم‌های حاضر در آن دوره، این فیلم هم با تحریم عوامل مواجه شد!
طبیعتاً فیلمی که تهیه‌کننده همچون رسول صدرعاملی پشت آن است، امکان تحریم جشنواره فجر به‌طور کامل را نداشت و اتفاقا نشست رسانه‌ای آن هم با حضور همین سینماگر خوش سابقه برگزار شد. نشستی که غیبت آرمان خوانساریان در دقایق اولیه آن می‌توانست تبدیل به یک حاشیه جدی برای آن شود اما در دقایق پایانی‌اش، خوانساریان خود را به پشت تریبون رساند و اعلام کرد دلیل تأخیر بیماری و کسالت بوده است.
فیلم «جنگل پرتقال» در سه بخش بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین بازیگر نقش اول زن و بهترین کارگردان فیلم‌اولی، نامزد دریافت سیمرغ بلورین هم شد، اما موفق به کسب هیچ‌کدام نشد.
