خبرفوری بررسی میکند
دست رد بر محبت تصنعی/هنرمندان موسیقی به جای تقدیر، مجوز می‌خواهند
خبرنگار: ونوس بهنودجشنواره موسیقی فجر بهانه‌ای شد تا بی‌نظمی و نگاه‌های سلیقه‌محور در این حوزه عیان شود. درست زمانی که هنرمندان حتی نسبت به تقدیر مسئولان اعلام نارضایتی کردند.
برای برخی از ما اتفاق افتاده که برای تقاضایی سراغ مدیری و مسئولی رفته‌ایم. برخورد گرم و مودبانه دیده‌ایم اما در نهایت با خواسته معقولمان موافقت نشده و از این محبت تصنعی بسیار رنجیده‌ایم.
این داستان، تجربه تلخ موسیقی ایران است. مفاخری که در غیابشان تقدیر می‌شوند همان‌ها هستند که حتی تلویزیون از نمایش آثارشان خودداری میکند.
چهره‌هایی که به تنهایی با زبان موسیقی پاسدار فرهنگ و هویت این خطه بوده‌اند اما وقتی از خواسته‌ها و حمایت‌های منطقی مأیوس می‌شوند تازه از آنها تقدیر و تشکر می‌شود که استادند و هنرمند.
در دولت جدید شاید بتوان گفت پرحاشیه‌ترین معاونت ارشاد، معاونت هنری است که رگه‌هایی از نوع مواجه آن با هنرمندان موسیقی در جشنواره فجر امسال دیده شد. این جشنواره نه تنها با اطلاع رسانی ناشیانه و محدود به اصحاب رسانه و عموم مردم برگزار شد بلکه در مقطعی به اجرا درآمد که دفتر موسیقی معاونت هنری وزارت ارشاد به خاطر تغییر مدیریت آن درست یک ماه قبل از جشنواره با سرپرستی اداره می‌شود. انجمن موسیقی به عنوان دبیرخانه معمولاً پاسخگوی تماس‌ها نبود و خوانندگان گویی در فضای از پیش تعریف شده به اجرای آثار خود پرداختند.
در این میان نگاه به هنرمندان موسیقی درست شبیه همان مثالی است که در ابتدای این گزارش مطرح شد. در جشنواره موسیقی فجر سه تن از هنرمندان به نام از اینکه روزهای جشنواره به آنها تقدیم شده بود اعتراض کردند. حسین علیزاده، سیمین غانم و محسن چاوشی کسانی بودند که به ژست‌های تشکر و تقدیم به شما معترض شدند.
اما این سه هنرمند چه کسانی هستند.
حسین علیزاده
حسین محمد علیزاده (زادهٔ ۱ شهریور ۱۳۳۰) موسیقی‌دان، آهنگساز، پژوهش‌گر و نوازنده تار و سه‌تار اهل ایران است. او ۳ بار نامزد دریافت ۳ جایزه گرمی شده‌است.
وی یکی از چهره‌های تحسین‌شده موسیقی فیلم در ایران به‌شمار می‌آید. آثاری چون در چشم باد (۱۳۸۲)، دلشدگان (۱۳۷۰)، گبه (۱۳۷۴)، زشت و زیبا (۱۳۷۷)، زمانی برای مستی اسب‌ها (۱۳۷۸)، لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند (۱۳۸۶)، آواز گنجشک‌ها (۱۳۸۷)، ملکه (۱۳۹۰) و همه مادران من (۱۳۸۸) از ساخته‌های او هستند. حسین علیزاده با کسب ۴ سیمرغ بلورین برای فیلم‌های گبه، زشت و زیبا، آواز گنجشک‌ها و ملکه مشترکاً به همراه مجید انتظامی و محمدرضا علیقلی برنده بیشترین سیمرغ بلورین در بخش بهترین موسیقی متن از جشنواره فیلم فجر است.
اما با چنین چهره فاخری چه برخوردهایی شده است که وی در این دوره از جشنواره نسبت به تجلیل خود معترض شد و در نامه‌ای کوتاه از دوری خود از هر نوع رویداد فرهنگیِ حکومتی نوشت و تأکید کرد: «همۀ افتخارم در موسیقی ایران همواره عدم حضور در جشنواره موسیقی فجر بوده است؛ این جشنواره فرمایشی‌ست، نه هنری و نه در حد و اندازه‌ی هنر. من از هر گونه بزرگداشت از طرف ارگان‌های حکومتی بی‌نیاز هستم و پیوسته سپاس‌گزار مردم آگاهی‌ام که بی‌دریغ پشتیبان هنر و هنرمندشان در هر شرایطی بوده‌اند.»
محسن چاووشی
محسن چاوشی حسینی (زادهٔ ۸ مرداد ۱۳۵۸) خواننده، ترانه‌سرا و آهنگساز ایرانی است. چاوشی فعالیت حرفه‌ای خود را در زمینهٔ موسیقی در سال ۱۳۸۲ با آلبوم نفرین آغاز کرد و پس از پنج سال فعالیت زیرزمینی و تولید سه آلبوم دیگر، توانست برای یه شاخه نیلوفر (۱۳۸۷) از وزارت ارشاد مجوز رسمی دریافت کند. او تاکنون ۱۱ آلبوم استودیویی رسمی منتشر کرده و برای امیر بی‌گزند (۱۳۹۵) موفق به دریافت جایزهٔ باربد بهترین آلبوم پاپ را از سی و دومین جشنوارهٔ موسیقی فجر شده است.
جسارت چاوشی در به‌کارگیری سبک‌های موسیقایی و ترانه‌های متفاوت و همچنین واکنش‌هایش به رویدادهای روز، باعث شده هوادارانش به او لقب آقای خاص بدهند. بخشی از شهرت فراگیر چاوشی به آهنگسازی و خوانندگی برای فیلم‌های سینمایی و سریال‌ها مربوط می‌شود. سنتوری (۱۳۸۵) نخستین فیلمی بود که چاوشی ساخت موسیقی متن و تیتراژش را به عهده داشت و برای آن جوایزی هم کسب کرد که بر ادامهٔ فعالیت‌های حرفه‌ای او اثرگذار بود. سال‌ها بعد چاوشی برای هر سه فصل سریال شهرزاد (۱۳۹۴) چند ترانه ساخت که همزمان با پخش قسمت‌های سریال منتشر می‌شدند.
او نیز به مانند حسین علیزاده به تقدیم یک روز از جشنواره به نامش معترض شد. محسن چاوشی در واکنش به این اتفاق در کانال تلگرام خود نوشت: «مطلع شدم که برگزارکنندگان جشنواره موسیقی فجر از من نامی در روز پنجم این برنامه (با عنوان تقدیم و...) آورده‌اند. نه راضی‌ام به چنین چیزی و نه علاقه به شنیدن نام خود (به هر بهانه و دلیلی) در چنین موقعیت‌ها و محافلی دارم.»
سیمین غانم
سیمین غانِم (زادهٔ ۲۲ فروردین ۱۳۲۳) خواننده ایرانی است. از جمله آثار معروف غانم می‌توان به «سیب»، «پرنده»، «مرد من»، «از تو تنها شدم» و «قلک چشات» اشاره کرد. ریمیکسی از ترانه سیب توسط گروه اودزا به نام «پشت خورشید» ساخته شده که در بازی فیفا ۲۳ و همچنین در تیتراژ آغازین کنفرانس جهانی توسعه دهندگان اپل در سال ۲۰۲۲ استفاده شد.
سیمین غانم فعالیت رسمی خود را از ۲۵ سالگی و در سال ۱۳۴۸ آغاز کرد. او دوره موسیقی سنتی و ردیف را زیر نظر محمود کریمی گذراند. مدتی نیز نزد مرتضی حنانه قواعد موسیقی و سلفژ را آموخت و با علی تجویدی نیز در زمینه موسیقی کار کرد. شباهت صدایش به خواننده بلند آوازه آن دوران دلکش، درها را به روی سیمین گشود. البته مقایسه او با خواننده بسیار توانایی مانند دلکش، افتخاری بود که به سادگی نصیب هر کسی نمی‌شد، بااین‌حال او به فراست دریافته بود که اگر در چهارچوب موسیقی کلاسیک ایرانی باقی بماند، حتی با این فرض دور از دسترس که بتواند به تکنیک استادانه دلکش برسد، باز هم نخواهد توانست از زیر سایه بسیار بلند دلکش فراتر رود و در نهایت درباره‌اش خواهند گفت «همانی که مثل دلکش می‌خواند». از همین روی، گام در راه موسیقی پاپ، اما از نوع خوش‌ساخت و مایه‌دار آن نهاد و در این راه از حمایت آهنگسازان توانایی چون بابک بیات، فریبرز لاچینی و… بهره‌مند شد. گر چه او آثار آهنگسازان کلاسیک ایران از قبیل علی تجویدی و همایون خرم را نیز به زیبایی اجرا کرده‌است، اما شهرت و کشش مردمی او را باید ناشی از کارهای پاپ او دانست. «قلک چشات»، نخستین ترانه او به سبک جدید که از سروده‌های سعید دبیری و آهنگی از فریبرز لاچینی بود.
صدای سیمین غانم که در محدوده کنترآلتو قرار می‌گیرد، صدایی است گیرا، قوی و پرطنین. او در بیان و القاء اوج و حضیض‌های عاطفی غوغا میکند.
غانم بیش از دو دهه در سال‌های پس از انقلاب ۱۳۵۷، از خوانندگی بازماند. نخستین کنسرت او پس از انقلاب، در مهرماه ۱۳۷۸ در سینما صحرا در تهران برگزار شد. در حال حاضر سیمین غانم، به همراه خانواده‌اش در ایران به سر می‌برد و گه‌گاه به اجرای کنسرت می‌پردازد.
وی نیز به تقدیر از او در جشنواره فجر معترض شد و با انتشار فایل صوتی خود در صفحه شخصی خود از این کار دبیرخانه چهلمین جشنواره موسیقی فجر انتقاد کرده است.
صحبت‌های سیمین غانم به این قرار است؛«به نام هستی بخش، سیمین غانم هستم. سال‌هاست در سرزمین مادری زیستم و علی‌رغم محدودیت اجرا که صرفاً برای بانوان بوده، ماندم و برای شادی دل‌ها چندین سال کنسرت مخصوص بانوان را اجرا کردم و جایزه‌ام را در تمام سال‌های فعالیتم از مردم خوب سرزمینم دریافت کردم اما در چند سال گذشته این فرصت نیز از من گرفته شد و نیازی به قدرشناسی از طرف مسئولان جشنواره موسیقی فجر را ندارم.با آرزوی رفع محدودیت‌ها برای بانوان هنرمند کشورم.»
جشنواره موسیقی فجر در حالی به کار خود پایان داد که نمایی از وضعیت موسیقی و عیار تزئینی که به هنرمندان موسیقی قائل می‌شود را عیان ساخت.
هرکس که در کنار ملت باشد عزیز خواهد شد
علیزاده قبلآنبودولی الان راهش راعوض کرده
🥲🥲🥲🥲💔💔💔
ایرانیان ملت غیرتمند
جانباز ایران جانباز حق
حق دفاع
دفاع از شهر
خونین شهر خرمشهر
عدالتخواهی
غیرتمندی و شرف
جام زهر
ايرانيان ستمدیده بود
عدالت حق ایران بود
حرف خدا درست بود
دفاع مقدس دفاع از حق و
حق اجرای عدالت بود
.............
زخمی
هر کدام از این سه عزیز در کار خود بسیار بزرگ و قابل احترام هستن
بیمایه ها می خواستند از بلندنامی این بزرگان هم اختلاس کنند,اما نشد!
به نظرم یکی از ویژگی های هنرمند بهره‌مندی از فرصت‌هایی است که آشتی مردمان با همدیگر در جامعه صورت پذیرد. و واگرایی را به همگرایی مبدل میکند.
از این رو نه برای تشکر و یادی که از آنها شده؛ بلکه برای ایجاد مفاهمه در جامعه پاسخ های بهتر و واکنش‌های مناسب‌تری می‌توانستند داشته باشند.
۱- تضاد بین برخورد گرم و ردخواسته از طرف مسئولین ،ناشی از تضاد بین بزرگی روح وبزرگواری روح هنرمند است ،هنرش ناشی از بزرگی روح اوست ،اما این کافی نیست ۲- بزرگان ، زیاد آمده اند ورفته اند یا یادی از آنها نیست ، یا به نیکی نیست ، اما بزگواران ماندگارند ، محتشم شاعر ، محمد اصفهانی ، مرجان محتشم ، پروانه معصومی ، سلحشور ،حاتمی کیا ،جمشید مشایخی ، از دسته دوم هستند ،۳- گاها بزرگواری روح در افرادی نسبی است ۴- رداحسان ،رد احساس است ، بالاترین شکل ابراز احساس در تقدیر شکل می گیرد۵- وقتی دیوار کسی کج شد و بر اثر تبلیغات در موضع ضعف قرار گرفت، مخالفت با آن ، افتخار تلقی می گردد ،موید این مدعا ، رسم شدن این امور در چند سال اخیر بدون داشتن سابقه در قبل است ۶- زمانیکه حضرت علی ،در اواخر عمر در ضعف قرار گرفت ( مالک اشتر ،محمد ابن ابوبکر شهید شدند ،مصر سقوط کرد،و جبهه معاویه در موضع قدرت قرار گرفت) ،بعضی از دوستان آن حصرت ازجمله عبدالله ابن عباس اورا رها کردند، وبعضی در حقانیت آن حصرت به شک افتادند ،این سابقه هم داشت ، در زمان پس از رحلت پیامبر ،که امام صادق فرمود : واین رسم زمانه است که ( الحق لمن غلب ) .