در گفتگو با خبر فوری مطرح شد؛
نوروز، جشنی که از مادها به ارث بردیم/چهار مرحله در چهار چهارشنبه آخر سال تا عید رستاخیز
خبرنگار: ونوس بهنودشاید بتوان گفت نوروز یکی از قدیمی‌ترین جشن هایی است که رستاخیز طبیعت را نوید می‌دهد. جشنی که قدمت آن به سه هزار سال قبل از میلاد می‌رسد.
نوروز سرشار از نماد است. جشنی است همراه با بیدارباش آدمی. هم نوایی با طبیعت و یکی شدن با سرسبزی و طراوت. در تاریخ کهن ایران زمین نوروز جشنی است که فارغ از قومیت ها در تمامی‌شهرها پاس داشته می‌شود.
عمار احمدی مردم‌شناس و انسان شناس که سال ها در خصوص اسطوره‌ها تحقیق و پژوهش داشته است، در گفتگو با خبر فوری تصریح کرد: عید بزرگ نوروز یکی از آیین‌ها و مناسک بسیار باستانی است که تا به امروز فرهنگ‌های مختلف فلات ایران را به‌هم گره‌زده و هنوز هم همان قابلیت و ظرفیت فرهنگی را داراست که بتواند در عمیق‌تر کردن این وحدت بزرگ نقش خود را به نحو احسن ایفا نماید.
وی به واسطه سال‌های حضور در میدان تحقیق و پژوهش، روش‌شناسی خلاقانه را که برگرفته از روش‌های علمی و روز دنیاست به علم مردم‌شناسی ایران اضافه کرده است و عقیده دارد یک مردم‌شناس و ایران‌شناس واقعی حداقل باید سه زبان(فارسی، ترکی و عربی) بداند تا بتواند در میدان تحقیقش در فلات بزرگ ایران حرفی برای گفتن داشته باشد.
احمدی عامل وحدت فرهنگ اصیل ایرانی را در احترام به اقوام و فرهنگ و زبان آنها و مطالعه و پژوهش زبان‌های ایرانی را از عناصر واجب شناخت اساطیر، تاریخ و ادبیات ایران می‌داند.
این مردم شناس تاکید دارد که فرهنگ و اسطوره نوروز امروزه گستره جهانی به خود گرفته است. علاوه بر ایران در کشورهای عراق، هند، افغانستان، تاجیکستان، ازبکستان، آذربایجان، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، آلبانی، ترکیه، ترکمنستان، سوریه، گرجستان، پاکستان و مقدونیه شمالی جشن نوروز برگزار می‌شود. تا جایی که نوروز را در پرونده مشترکی در یونسکو به ثبت جهانی رسانده‌اند.
وی افزود: قدمت نوروز و وجود این جشن به زمان‌های پیش از شکل‌گیری ایران و قبل از دوره مادها و هخامنشیان برمی‌گردد.
وجود دو عید در پاییز و بهار
به گفته این پژوهشگر از سه هزار سال پیش از میلاد، در آسیای میانه و آسیای غربی دو عید، رواج داشته است، عید آفرینش در اوایل پاییز و عید رستاخیزی که در آغاز بهار، برگزار می‌شده است. بعدها دو عید پاییزی و بهاری به یک عید تبدیل گردیده و سر بهار جشن گرفته می‌شده است. نوروز در بین‌النهرین، بابل و آشور و همچنین در عیلام در اصل بازگشت ایزدِ شهیدشونده، (دُموزی) بود که معتقدان نظر داشتند او هر ساله می‌میرد و بار دیگر به حیات برمی‌گردد. مرگ او مرگ جهان گیاهان و حیات دوباره او حیات دوباره جهان گیاهی بود.
وی افزود: در آثار الباقیه از ابوریحان بیرونی آورده شده است که برگزاری جشن و سرور در فرهنگ سرزمین ایران جایگاه والایی داشته است، جالب است بدانید هر روز نام خاصی در گاه‌شماری باستانی ایرانیان دارا بود و در همه ماه‌ها روزی که همنام همان ماه می‌شد آن روز را به جشن و شادمانی می‌پرداختند. در آذربایجان ایران برای ورود به آیین بزرگ نوروز چهار مرحله وجود داشته و دارد. این چهار مرحله در چهار، چهارشنبه آخر سال تقسیم‌بندی می‌شود.
4 مرحله تا رسیدن به بهار
احمدی تصریح کرد: اولین مرحله همان چهارشنبه اول که به یالانچی چرشنبه(چهارشنبه دورغین) یا سو چرشنبه(چهارشنبه آب) مشهور است. در این مرحله انسان باید از دروغی که طبیعت به او متذکر می‌گردد دوری کند و حقیقت را از مجاز تشخیص دهد و همچون آب زلال چشمه سردی یخ را در وجودش به گرمی تابش حقیقت تبدیل کند، تا راه برای پاک شدن باز گردد.
به گفته این پژوهشگر دومین مرحله همان چهارشنبه دوم که به میشتیلیقچی چرشنبه(چهارشنبه مشتلق) یا اود چرشنبه(چهارشنبه آتش) مشهور است. در این مرحله انسان باید برای رسیدن به بهار طبیعت و بهار پاک وجودش از طبیعت مشتلق بگیرد و همچون آتش یخبندان وجودتش را بسوزاند تا آتش طبیعت با وجود انسان آشتی کند و این آشتی دوسویه است هم طبیعت و هم انسان را دوباره برای حیات مجدد آماده می‌کند.
وی با بیان اینکه سومین مرحله همان چهارشنبه سوم که به کول چرشنبه(چهارشنبه خاکستر) یا یئل چرشنبه(چهارشنبه باد) مشهور است، اضافه کرد: در این مرحله انسان همانند گیاهان طبیعت باید بعد از آتش گرفتن به خاکستر تبدیل گردد و این خاکستر باید به بادهای طبیعت سپرده شود تا عناصر آن در همه جای طبیعت پراکنده گردند و با نیروی باد درهم آمیزند تا در زنده شدن دوباره با تجربه‌ای متفاوت و سرزندگی باشکوه، زندگی را دوباره از سر بگیرند.
احمدی افزود: چهارمین مرحله همان چهارشنبه چهارم و آخرین چهارشنبه سال(چهارشنبه سوری) که به گول چرشنبه(چهارشنبه گل) یا تورپاق چرشنبه(چهارشنبه خاک) مشهور است. در این مرحله انسان همچون طبیعت بعد از آب کردن یخ وجودش و گَر گرفتن آتش وجودش، گل(شکوفه) می‌زند و همچون خاک بهاری زندگی دوباره به خود می‌گیرد و آماده زایش هستی برای طبیعت است.
اگه دست شما بود ریشه ی نوروز هم می خشکندید.