فرزندخواندگی، بهشت رویایی کودکان بی‌سرپرست

کودکان بی‌سرپرست در ایران به سازمان بهزیستی سپرده می‌شوند و این نهاد تمامی تلاش خود را برای نگاهداری و تحویل کودکان به خانواده‌های متقاضی، که توسط کارشناسان آن تعیین صلاحیت می‌شوند، به عنوان فرزندخوانده معرفی می‌شوند.
فرزندخواندگی، درواقع راه‌حلی برای آن دسته از خانواده‌هایی است که با مشکل ناباروری روبرو بوده و از این طریق صاحب فرزند شده تا بتوانند به تمامی آمال و آرزوهای خود دست پیدا کنند.
موضوع فرزندخواندگی در جهان سابقه‌ای بسیار طولانی، یعنی از زمان روم باستان دارد، سابقه‌ای که پیش از اسلام هم در بین ادیان مختلف دیده شده و مورد تاکید دین مبین اسلام نیز قرار داشته است.
قانون فرزندخواندگی در کشور ما و از سال ۵۲ مورد تصویب قرار گرفت تا جایی که از همان سال این مساله حرکت رو به جلویی را همواره دنبال کرده و در سال ۹۲ نیز مجلس شورای اسلامی وقت با از بین بردن برخی مشکلات فراروی قانون قبلی، آن را به روز کرد.
امروزه در کشور ما تعداد بسیار زیادی از خانواده‌ها برای فرزندخواندگی و قبولی سرپرستی کودکان بی‌سرپرست ثبت نام کرده و در نوبت قرار دارند اما این در حالی است که سازمان بهزیستی به عنوان متولی کودکان بی‌سرپرست، وظیفه ثبت نام و بررسی شرایط خانواده‌های متقاضی را برعهده داشته و در عین حال نیز تمام تلاش خود را برای ایجاد یک ارتباط مناسب بین کودکان و خانواده‌های متقاضی انجام می‌دهد.
به مناسبت روز جهانی فرزندخواندگی در گفت و گویی با مدیرکل بهزیستی و خانواده‌های فرزندپذیر این استان به حس و حال این اقدام، شرایط فرزندخواندگی و موضوعات مشابه آن پرداخته است.

فرزندپذیری، لطفی از سمت خداوند متعال است
پدر یکی از خانواده فرزندپذیر استان قزوین اظهار داشت: از دوران نوجوانی همیشه به این فکر بودم که در آینده فرزندی را از بهزیستی تحویل گرفته و آن را بزرگ کنم، چرا که اعتقاد داشتم فرزندپذیری لطفی از سمت خداوند متعال است و در آیات و روایات هم به آن اشاره شده است.
وی با اشاره به چگونگی ثبت‌نام و تحویل فرزند، تصریح کرد: روند اداری ثبت‌نام تا تحویل فرزندم حدود ۶ سال طول کشید و پس از گذشت این سال‌ها از بهزیستی با ما تماس گرفتند که آیا هنوز هم نسبت به این موضوع مصمم هستید که با جواب مثبت ما، ادامه مراحل اداری و قانونی آن طی شد.
این پدر فرزندپذیر یادآور شد: از لحظه‌ای که فرزندمان را تحویل گرفتیم تاکنون همواره خاطرات خوب و لذت بخشی در ذهن من و همسرم تداعی شده که البته در ابتدا نگران خانواده‌هایمان و نحوه تقابل آنها با این موضوع نیز بودیم اما خوشبختانه در ادامه با حمایت و همراهی آنان روبرو شده و در ادامه نیز مشوق ما در این مسیر شدند.
وی با بیان اینکه امروز بنده و همسرم در کنار فرزندخوانده خود لحظات لذت بخشی را می‌گذرانیم، افزود: امروز فرزندمان تبدیل به تمامی انگیزه و امید به ادامه زندگی و آینده‌مان شده و همواره از انتخاب چنین موضوعی و داشتن این فرزند خداوند را شاکریم. مادر این خانواده فرزندپذیر نیز اظهار داشت: آن روزی که فرزندمان را تحویل گرفتیم حس بسیار خوب و لذت بخشی داشتیم و در واقع احساس مادری را داشتم که فرزند خود را به دنیا آورده و هنوز هم این حس در من وجود دارد.

وی با بیان اینکه وجود فرزند در هر خانواده‌ای به نوعی رنگ و بوی زندگی را تغییر می‌دهد، تصریح کرد: خوشبختانه نگاه جامعه امروز نسبت به مساله فرزندخواندگی و قبولی سرپرستی کودکان بدون سرپرست تا حدود زیادی نسبت به گذشته مطلوب‌تر شده و در عین حال نیز مشکل خاصی در زمینه ارتباط مردم و مراکز دولتی با این موضوع وجود ندارد.

به گفته وی، در روزهای نخستی که متقاضی سرپرستی فرزند بودیم متاسفانه عده‌ای مشاوره‌های منفی دادند اما در نهایت ما به این نتیجه رسیده بودیم که خواست خداوند این بوده و از روزی هم که فرزندمان را در کنارمان دیدیم آرامش در زندگی ما بیشتر شده است.

مردم باور خود را در زمینه فرزندپذیری منطقی کنند
مادر یکی دیگر از خانواده‌های فرزندپذیر در قزوین گفت: من و همسرم هر دو پرستار هستیم و سه سال پس از ازدواجمان و با گذراندن مراحلی از درمان ناباروری، درصدد پذیرش فرزند از بهزیستی برآمدیم و اقدامات خود را نیز در این زمینه آغاز کردیم.

وی ادامه داد: پس از آنکه تصمیم جدی به انجام این کار گرفتیم به صورت عمیق‌تر به این موضوع فکر کردیم، با بهزیستی تماس گرفتیم و در نهایت با گذشت سه سال، توانستیم فرزندخوانده خود را تحویل بگیریم.
وی با اشاره به اینکه رفتن به شیرخوارگاه و تحویل فرزند برایمان حس بسیار دلنشینی داشت، افزود: هنوز که هنوز است با گذشت چهار سال حس آن روزها در بین من و همسرم وجود دارد و از انجام این کار نیز خشنود و راضی هستیم.

پدر این خانواده فرزندپذیر نیز گفت: فرزندخواندگی در واقع یکی از راه‌های درمان ناباروری در بین برخی خانواده‌ها است و این جمله که فرزندپذیری ثواب زیادی دارد و برای انجام ثواب این عمل صورت گرفته، تفکر غلطی است که در بین مردم وجود دارد.
به گفته وی، این تفکر باعث می‌شود که در آینده هم به خانواده و هم به فرزند آسیب‌های جدی وارد شود.

وی با بیان اینکه خانواده‌های ایرانی هنوز در موضوع فرزندخواندگی نیازمند فرهنگ سازی هستند، تاکید کرد: خوشبختانه از ۲ ماه پیش و با اقدامات به عمل آمده با سازمان بهزیستی قزوین جهت پذیرش فرزند دوم، موافقت‌های لازم به عمل آمده و به زودی نیز ما صاحب فرزند دوم هم که البته دارای بیماری خاص هم هست، می‌شویم.

۲۱ فرزند از سال ۹۸ به فرزندخواندگی سپرده شدند
مدیرکل بهزیستی استان قزوین ضمن اشاره به اهمیت ترویج فرهنگ فرزندپذیری، اظهار داشت: فرزندخواندگی، دارای تاریخچه طولانی در بین اقوام و ملل مختلف است و جوامع مختلف بشری نیز بر موضوع نگاهداری از این نوع کودکان بی‌سرپرست همواره تاکید داشته‌اند.

علیرضا وارثی افزود: عوامل متعددی در بروز و شیوع بی‌سرپرستی و بدسرپرستی کودکان مانند فقر، بارداری ناخواسته، اعتیاد، طلاق، بی‌خانمانی، فوت، تصادف، حوادث و سوانح طبیعی وجود دارد که متاسفانه همه ساله نیز این عوامل افزایش پیدا می‌کند.

وی با اشاره به اینکه سال به سال بر تعداد افراد متقاضی برای فرزندخواندگی افزایش می‌یابد، اضافه کرد: برخی افراد و یا زوج‌ها به دلیل نداشتن فرزند، درخواست پذیرش خود را به سازمان بهزیستی ارایه می‌کنند تا پس از طی فرآیندهای قانونی و اداری، صاحب فرزند دلخواه خود شوند.
به گفته این مسوول، زن و شوهر بدون فرزند، زنان و دختران بدون همسر و یا زوج‌های دارای فرزند اما متقاضی سرپرستی، در اولویت فرزندخواندگی این سازمان قرار دارند.
مدیرکل بهزیستی استان قزوین اظهار داشت: به لحاظ فرهنگی و اجتماعی هم خانواده‌هایی در اولویت هستند که دارای یک کسب و کار خوب و سطح بالا باشند تا بتوانند در زمینه سلامت اجتماعی و بهبود کیفیت سطح زندگی، خدمات بهتری را ارایه کنند.

وی تاکید کرد: امور مربوط به فرزندخواندگی در هر استان تنها از طریق کمیته ستادی و شبه خانواده آن انجام می‌شود که اعضای این کمیته در قزوین شامل مدیرکل، معاون امور اجتماعی، کارشناس شبه خانواده، کارشناس فرزند خواندگی و کارشناس حقوقی اداره کل بهزیستی استان است.
وارثی ادامه داد: فرزندخواندگی موضوعی چند وجهی بوده و بهزیستی به هر میزان هم که بتواند در مراکز و آسایشگاه‌های خود به فرزندان بی‌سرپرست خدمات ارایه کند، نمی‌تواند در نهایت جای کانون گرم خانواده را بگیرد.

فرزندخواندگی را باید یکی از فرهنگ‌های خوبی دانست که نهادینه کردن آن می‌تواند کمک فراوانی را هم به کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست و از طرفی به خانواده‌هایی که به هر وسیله صاحب فرزند نمی شوند، انجام دهد.

نوع نگاه مردم به این موضوع، طریقه ارتباط کارمندان دولت و دستگاه‌های اجرایی و قضایی، مشاوره خانواده‌های فرزندپذیر از جمله موضوعاتی هستند که تبیین آن کمک ویژه‌ای را برای تحقق این مساله انجام می‌دهد.