کلاف سردرگم ساماندهی دولتخانه صفوی قزوین
ساماندهی و احیای دولتخانه صفوی قزوین از مصوبات سفر مقام معظم رهبری در سال ۸۲ به شمار می رود که تاکنون به دلیل اختلافات بین دستگاهی برسر آزادسازی بخشی از اراضی آن نیمه کاره باقی مانده و هنوز به سرانجام نرسیده است.
دولتخانه صفوی را باید از فاخر ترین بناهای تاریخی قزوین و حتی کشور دانست که یادگار دوران بیش از نیم قرن پایتختی قزوین در سلسله صفویه است.
این مجموعه به وسعت ۶ هکتار در مرکز شهر قزوین و در قلب بافت تاریخی آن قرار دارد، بناهایی چون سردرب عالی قاپو، کاخ چهلستون مربوط به دوره قاجاریه و همچنین بقعه چهارانبیاء (مدفن چهار تن از پیامبران بنی اسرائیل)، مدرسه امید به عنوان نخستن مدرسه مدرن قزوین و همچنین گراند هتل نخستین هتل مدرن ایران را در خود جای داده که در دوره قاجاریه احداث شده است.
با توجه به اهمیت ساماندهی این مجموعه ارزشمند تاریخی و نگهداری این گنجینه برای نسل های آینده و همچنین استفاده از ظرفیت آن برای رونق گردشگری و غنا بخشیدن به فرهنگ و تاریخ قزوین، در جریان سفر سال ۸۲ مقام معظم رهبری مصوب شد تا دولتخانه صفوی احیا و ساماندهی شود.
با وجود گذشت بیش از ۱۸ سال از سفر مقام معظم رهبری هنوز این طرح به سامان نرسیده که بخشی از آن ناشی از اختلافات دستگاه های اجرایی بر سر تخلیه و آزادسازی فضاهای در اختیار با کاربری آموزشی و ورزشی (مجموعه ورزشی تختی و دبیرستان پاسداران) است.
مدیران دستگاه های مرتبط و درگیر در پاسخ به چرایی تاخیر در پیشبرد و اجرای این طرح هر یک انگشت اتهام را به سمت دیگری دراز می کنند.
مقاومت برخی دستگاهها نسبت به آزادسازی دولتخانه صفوی قزوین ادامه دارد
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین علت به سامان نرسیدن طرح ساماندهی و احیای مجموعه دولتخانه صفوی پس از گذشت ۱۸ سال از سفر مقام معظم رهبری را مقاومت برخی دستگاه ها در تخلیه مکان های تحت اختیار عنوان کرد.
علیرضا خزائلی افزود: دولتخانه صفویه تا دوره پهلوی اول مرکز استقرار حاکمان قزوین بود و در پهلوی دوم از این حالت خارج شد و در بخشی از اراضی آن مدرسه و سالن ورزشی ساخته و همچنین در ادامه محل استقرار شهربانی، هلال احمر و پست شد اما عرصه آن همچنان به طور عام متعلق به دولت بود و هست.
این مسوول گفت: به دنبال سفر مقام معظم رهبری طرح ساماندهی و احیای دولتخانه صفوی مصوب شد که اجرای آن در گرو آزادسازی و الحاق ساختمان های بنا شده به مجموعه بود که بخشی از آن انجام اما بخش دیگری هنوز محقق نشده است.
خزائلی گفت: دستگاه های دارای ساختمان در این مجموعه (آموزش و پرورش و ورزش و جوانان) مالکیتی در عرصه آن ندارند و کل اراضی متعلق به وزارت اقتصاد و دارایی است اما حاضر به ترک و رفع تصرف نیستند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین اظهار داشت: در ابتدا تصور می شد سخت ترین بخشی که باید برای اجرای طرح ساماندهی دولتخانه صفوی آزاد شود مجموعه شهربانی باشد اما نیروی انتظامی همان ابتدا در راستای تحقق فرمایشات مقام معظم رهبری و اجرای مصوبه سفر ایشان این مکان را تخلیه کرد تا در اختیار میراث فرهنگی قرار بگیرد.
این مسوول گفت: یکی از دستگاه ها که حاضر به آزادسازی و رفع تصرف نیست، تمامی تعهدات نسبت به آن انجام شده و حتی زمین معوض به میزان چندین برابر ارزش مکان فعلی دریافت کرده و از اعتبارات لازم برخوردار شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین در خصوص چرایی عدم تبعیت آموزش و پرورش از مصوبات برای تخلیه دبیرستان پاسداران، گفت: با وجود تاکید استاندار هنوز این اتفاق رقم نخورده و این دستگاه مدعی است واحد آموزشی مناسبی در این منطقه ندارد و حجم دانش آموزان این دبیرستان بالاست در حالی که مدیران آن برای تغییر کاربری دبستان شهیدی در همین منطقه به کمیسیون ماده پنج درخواست داده اند.
وی همچنین گفت: در حال رایزنی با اداره کل ورزش و جوانان هستیم تا اراضی در اختیار این دستگاه آزادسازی شود اما این اداره کل اصرار دارد که فضای معوض در همان منطقه و حوالی در اختیار داشته باشد که به دلیل نبود زمین تامین این خواسته کار دشواری است.
سالن های ورزشی معوض داده شود مجموعه تختی را ترک می کنیم
مدیرکل ورزش و جوانان قزوین نیز دلایل خاص خود را برای عدم تخلیه بخشی از دولتخانه صفوی که در اختیار این دستگاه است دارد، این مسوول همچنین می گوید تاکنون بخشی از اراضی که پیشتر در اختیار اداره کل ورزش و جوانان قزوین بود شامل زمین چمن به میراث فرهنگی واگذار شده است.
عباس علایی مقدم در مورد این موضوع اظهار داشت: در سال های گذشته تفاهم نامه ای بین این دستگاه و میراث فرهنگی منعقد شد تا در ازای آزادسازی و واگذاری اماکن ورزشی، زمین های ورزشی مجموعه تختی تحویل میراث بشود که بخشی از این کار شامل زمین چمن و اراضی مجاور آن آزادسازی و تخلیه شده است.
مدیرکل ورزش و جوانان استان قزوین ادامه داد: در حال حاضر سالن های کشتی و ورزش های رزمی مجموعه تختی فعال هستند که قرار بود برای تخلیه آنها سالن های معوض در اختیار اداره کل ورزش و جوانان قزوین در همین منطقه قرار بگیرد که هنوز محقق نشده است.
این مسوول گفت: این مکان های ورزشی محل مراجعه ورزشکاران از جنوب شهر قزوین هستند و در صورت نبود مکان جایگزین در همین منطقه ورزشکاران ما سرگردان و معترض می شوند و این مساله بدون شک تبعات اجتماعی منفی به همراه دارد و باید توجه داشت که ما علاوه بر پرداختن به موضوع ورزش و سلامت و تندرستی به دنبال کاهش آسیب های اجتماعی نیز هستیم و نباید اماکن ورزشی را تعطیل و از میان برداریم بدون اینکه جایگزینی برای آنها ایجاد کنیم.
علایی مقدم ادامه داد: در صورت ارایه سالن های ورزشی معوض هیچ مشکلی برای تخلیه و ترک سالن های کشتی و رزمی مجموعه تختی نداریم البته توافق هایی در این زمینه انجام شده و امیدواریم با عملی شدن تعهدات زودتر به نتیجه و سرانجام برسد.
میراث فرهنگی قزوین تعهدات خود به آموزش و پرورش را در موضوع دولتخانه عملی نکرده است
مدیرکل آموزش و پرورش قزوین می گوید قبلا بخشی از اراضی که باید آزاد می کرده را آزاد کرده ولی انجام نشدن تعهدات از سوی طرف های مقابل از جمله میراث فرهنگی مانع از آزادسازی بخش دیگر (دبیرستان پاسداران) شده است.
حسنعلی اصغری اظهار داشت: تاکنون بخشی از فضاهایی که در اختیار آموزش و پرورش (مدرسه راهنمایی محمد قزوینی) واقع در این مجموعه واگذار شده اما شاهد هیچ گونه تخریب نبوده ایم و از آنجا برای یک موضوع دیگر استفاده کرده اند.
مدیرکل آموزش و پرورش قزوین ادامه داد: نکته دیگر این است که میراث فرهنگی و سایر دستگاه ها و نهادها مانند برنامه و بودجه و شهرداری به تعهدات خود در مورد تخلیه فضاهای آموزشی و واگذاری مکان معوض در سالیان گذشته منعقد شده بود عمل نکردند بنابراین با این وضعیت نمی توانیم به شکل یک جانبه به تعهد خود عمل کنیم در حالی که طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکرده است.
این مسوول گفت: در حال حاضر دبیرستان پاسداران دارای حدود ۵۰۰ دانش آموز است و نمی توانیم با تخلیه این مکان آنان را سرگردان کنیم بنابراین هر زمان که فضای مناسبی آموزشی برای انتقال آنها ایجاد شود آمادگی داریم تا این مکان را تخلیه کنیم.
مدیرکل آموزش و پرورش قزوین همچنین در مورد صحبت های مدیرکل میراث فرهنگی در مورد وجود مدرسه شهیدی و امکان استفاده از آن به عنوان جایگزین دبیرستان پاسداران نیز گفت: مدرسه شهیدی هم اکنون دانش آموز دارد و امکان انتقال دانش آموزان دبیرستان پاسداران به این مکان شدنی نیست، ضمن اینکه این مساله موضوعیت ندارد و قرار بود در ازای تخلیه این فضای آموزشی، فضای مناسب در اختیار آموزش و پرورش قرار بگیرد.
تلاش ها برای گفت و گو با رییس سازمان برنامه و بودجه در مورد اعتبارات تعیین شده برای آزادسازی اراضی باقی مانده بدون نتیجه ماند.
رهاورد: به نظر می رسد با توجه به اختلافات موجود بین دستگاه های یاد شده و نتیجه بخش نبودن نشست ها و جلسات و مصوبات طی سالیان گذشته، این موضوع باید در سطح ملی پیگیری و تعیین و تکلیف شود.
منبع: ایرنا
68