تجن کُشی عاقبت ندارد/ حال پریشان یک رودخانه

تجن هم از سمت دریا وخزر و هم از کوه و بالادست مورد هجمه قرار گرفته و حال و روزش بیش از دیگر رودخانه‌های استان پریشان است.

در بالادست غارت منابع آبی و سدسازی در سرچشمه و استان‌های دیگر حال تجن را خراب کرده و در پایین دست و دامنه نیز تخریب بستر، برداشت شن و ماسه و تجاوزها حال پرآب‌ترین رودخانه خزر را پریشان کرده است.

سدسازی در بالادست بر روی سرشاخه تجن و در فینسک، کابوس رود را دوچندان کرده و این رودخانه جاری در مسیر خود تا رسیدن به دریا با هزار چالش و دردسر روبرو است.

هرچه به پایین دست و سمت دریا می‌رویم، داغ بر دل نشسته حاشیه نشینان تجن افزون‌تر می‌شود، برداشت شن وماسه که به صورت مجاز و غیرمجاز از حاشیه و بستر رودخانه انجام می‌شود، تیشه بر پیکره رودخانه شیلاتی زده و حال وروز این رود را پریشان کرده است.

کامیون‌داران خاک تجن و مزارع را غارت می‌کنند

یکی از حاشیه نشینان رودخانه تجن با بیان اینکه هر روز چندین کامیون شن و ماسه از بستر و حاشیه رودخانه تجن به یغما می‌رود، اظهار داشت: کامیون داران می‌گویند مجوز داریم.

محمدی با بیان اینکه برداشت‌های غیراصولی شن وماسه بر دیواره و پیکره رودخانه شیلاتی تجن آسیب زده و هر روز مسیر رودخانه را دچار انحراف کرده، دردی است که سال‌ها با آن مواجه هستیم.

به گفته این کشاورز، پیمانکاران حتی به مزارع حاشیه رودخانه هم رحم نمی‌کنند و با پیشنهاد مبالغ وسوسه آمیز بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان از کشاورزان می‌خواهند اجازه برداشت خاک از مزرعه را داشته باشند.

پیمانکاران حتی به مزارع حاشیه رودخانه هم رحم نمی‌کنند و با پیشنهاد مبالغ وسوسه آمیز بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان از کشاورزان می‌خواهند اجازه برداشت خاک از مزرعه را داشته باشند

وی با اظهار اینکه سودجویان بابرداشت یک تا دومتر خاک از سطح مزرعه اقدام یغمای منابع خاک می‌کنند، ادامه داد: این کار در درازمدت منجر به لم یزرع شدن مزارع کشاورزی می‌شود و نتیجه آن در سال‌های آینده مشخص می‌شود.

در حال حاضر نرخ هر کامیون شن و ماسه بیش از دو میلیون تومان فراتر می‌رود وهر روز بر قیمت آن افزوده می‌شود و برداشت شن و ماسه از بستر و حاشیه، بزرگترین رودخانه مازندران را به کام مرگ می‌کشاند.

برداشت غیرمجاز شن و ماسه و تصرف و تخریب حاشیه و بستر رودخانه فقط درد تجن نیست و دیگر رودخانه‌های مازندران نیز با آن دست و پنچه نرم می‌کنند اما اوضاع تجن با دیگران متفاوت است.

در بالادست سرشاخه‌های تجن و در استانی دیگر، سدی به نام فینسک در حال ساخت است که خواب تجن و خزر را بیش از پیش پریشان کرده است و قرار است.

محمد احمدی عضو تشکل زیست محیطی و استاد دانشگاه با بیان اینکه سدسازی در بالادست سبب غارت منابع آبی مازندران و خشک شدن رودخانه تجن می‌شود، افزود: مهمترین اثر این سد ناخوانده که با قدرت ولابی گری در دست ساخت است بر روی رودخانه تجن بوده و آن را خشک می‌کند.

وی با اظهار اینکه با سد فینسک، هم منابع آبی رودخانه به خارج از حوضه تجن منتقل می‌شود و این سد آب ورودی به سد شهید رجایی را کاهش می‌دهد.

برداشت‌های غیرمجاز چالش رودخانه تجن است

وی با عنوان اینکه رودخانه تجن با مشکلات و پیامدهایی نظیر تصرف و تخریب بستر و تجاوز به حریم و حاشیه نیز روبرو است، افزود: برداشت‌های غیرمجاز شن و ماسه و ساخت وسازهای بی رویه از چالش‌های فراروی رودخانه تجن به شمار می‌رود.

این استاد دانشگاه یادآور شد: قطع آب تجن در واقع قطع زندگی حاشیه نشینان و کشاورزان است که با استفاده از منابع آبی آن به کشت وکار می‌پردازند و پدیده تجن کشی عاقبت بخیری ندارد.

تجن حال و روز خوشی ندارد از ساخت وسازهای بی رویه گرفته تا برداشت شن و ماسه و غارت سرچشمه‌هایش طی ماه‌های گذشته پویش‌های مختلفی برای صیانت از تجن و سرشاخه‌های آبی مازندران راه اندازی شده است.

منصورعلی زارعی، رئیس مجمع نمایندگان مازندران که از مخالفان سد فینسک و تجن کشی است، می‌گوید: غارت منابع آبی وقطع سرشاخه‌های استان فاجعه آمیز است و احداث سد فینسک سبب می‌شود تا حقابه سد شهید رجایی که در حوضه آبریز تجن قرار دارد، کاسته شود.

وی با انتقاد از سکوت و کوتاهی مسئولان استان درباره سد فینسک اظهار داشت: ساخت این سد ۸۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی حاشیه سد را دچار چالش و با مشکل روبرو می‌سازد.

وی اظهار اینکه مجمع نمایندگان مخالف ساخت سد فینسک هستند، افزود: این طرح دارای ایرادات اساسی و کارشناسی است و احداث این سد در بالادست سرشاخه‌های آبی تجن، توجیه اقتصادی و کارشناسی ندارد.

زارعی با اشاره به خسارت زا بودن احداث این سد یادآور شد: این سد آینده محیط زیست و کشاورزی حاشیه تجن و مناطق مرکزی را به مخاطره می‌اندازد و باید متولیان امر در این زمینه پاسخگو باشند.

تجن حال و روز خوشی ندارد و بیش از همه باید نگران کشاورزانی بود که سودجویان به مزارع آنها هجوم آوردند تا خاک آن را با خاک تجن باهم به یغما برند.

منبع: مهر

68