طرح جایگزین جنگلداری؛ حضور دوباره چوب‌برها به جنگل؟
معاون دفتر جنگلداری و امور بهره‌برداری سازمان جنگل‌ها گفت: بر اساس این طرح چنانچه پایداری اکوسیستم به ما اجازه دهد، برداشت چوب از جنگل خواهیم داشت اما برداشت چوب تنها از جنگل‌های دست‌کاشت صورت خواهد گرفت.
محمدعلی فخاری معاون دفتر جنگلداری و امور بهره‌برداری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری با اشاره به طرح جایگزین طرح جنگلداری - طرح مدیریت پایدار منابع طبیعی منطقه هیرکانی - اظهار کرد: سازمان جنگل‌ها بر اساس مصوبه سال ۹۲ هیات وزیران و بند ۳ ماده ۳۸ قانون ششم برنامه توسعه مکلف است که طرح جایگزین جنگلداری منطقه هیرکانی را تهیه کند و برای سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ به اجرا در بیاورد.
وی با بیان اینکه طرح جنگلداری در سال ۹۶ به اتمام رسید و کمی پس از آن طرح تنفس جنگل آغاز شد، تصریح کرد: در واقع طرح تنفس حد فاصل طرح جنگلداری گذشته و طرح جدید جایگزین است. طرح جایگزین در دو فاز تعریف شده که فاز اول نیمه‌تفصیلی یا مطالعات پایه آمایشی است. در این مرحله ابتدا توان اکولوژیک، اجتماعی و اقتصادی در سطح حوضه آبخیز بررسی و پس از آن کاربری‌های مجاز سازگار با محیط زیست و طبیعت مشخص و در نهایت در فاز دوم طرح تفصیلی -اجرایی در سطح حوضه آبخیز تهیه می‌شود.
معاون دفتر جنگلداری و امور بهره‌برداری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری در ادامه با اشاره به اینکه جنگل‌کاری، گردشگری و اکوتوریسم ازجمله کاربری‌های سازگار با طبیعت است، تصریح کرد: طرح جایگزین با طرح جنگلداری گذشته تفاوت‌های اساسی دارد.
فخاری ادامه داد: از جمله این تفاوت‌ها می‌توان به رویکرد اکوسیستمی طرح جایگزین اشاره کرد. در طرح جایگزین سیاست سازمان جنگل‌ها استفاده از تمام ظرفیت‌ها و توان منابع طبیعی و حوضه آبخیز است نه صرفا بهره‌برداری چوبی از جنگل. در طرح گذشته یک دستورالعمل برای مدیریت تمام سطوح جنگل‌های شمال داشتیم اما در طرح جدید متناسب با توان اکولوژیک، اقتصادی و اجتماعی هر منطقه از جنگل‌های شمال برای آن برنامه‌ریزی کرده‌ایم. متاسفانه در طرح جنگلداری گذشته بین دستگاه‌های مسئول موازی‌کاری و چند مدیریتی وجود داشت که به نوعی می‌توانست به ناهماهنگی تعبیر شود اما قصد داریم که در طرح جایگزین یا طرح «مدیریت پایدارمنابع طبیعی منطقه هیرکانی» وحدت رویه ایجاد و سند راهبردی سالیانه برای هر حوضه آبخیز تعریف کنیم.
معاون دفتر جنگلداری و امور بهره‌برداری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری با بیان اینکه مبنای طرح مدیریت پایدار منابع طبیعی منطقه هیرکانی مدیریت پایدار جنگل است، گفت: جنگل باید به گونه‌ای مدیریت شود که چرخه طبیعی خود را حفظ کند و پایداری اکوسیستم تضمین شود.
فخاری در پاسخ به این سوال که آیا در طرح جایگزین برداشت چوب از جنگل دیده شده است یا خیر، توضیح داد: طرح جایگزین با هدف تولید چوب تهیه نشده است. هدف این طرح بهداشت، اصلاح و پرورش جنگل است. چنانچه پایداری اکوسیستم به ما اجازه دهد، برداشت چوب از جنگل خواهیم داشت اما برداشت چوب تنها از جنگل‌های دست کاشت صورت خواهد گرفت و در جنگل‌های طبیعی تنها درختان شکسته و باد افتاده با هدف بهداشت جنگل برداشت می‌شوند.
وی در ادامه تاکید کرد: مهمترین هدف سازمان جنگل‌ها در طرح «مدیریت پایدارمنابع طبیعی منطقه هیرکانی» پایداری اکوسیستم است و اگر توان اکولوژیک اکوسیستم به ما اجازه دهد در جنگل‌های دست‌کاشت اقدام به برداشت چوب می‌کنیم. در جنگل‌های طبیعی نیز اگر درختانی که ریشه‌کن شده و شکسته‌اند جمع‌آوری نشوند تبدیل به منبعی برای حریق یا آفات می‌شوند بنابراین مانند طرح تنفس جنگل جمع‌آوری این گونه درختان در دستور کار است.
معاون دفتر جنگلداری و امور بهره‌برداری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری در پایان ضمن اشاره به اینکه در طرح جدید نقاطی که مستعد آتش‌سوزی و بیماری و آفات هستند شناسایی و برنامه‌های جداگانه‌ای برای آن‌ها تدوین می‌شود، اظهار کرد: رویکرد ما در طرح مدیریت پایدار منابع طبیعی منطقه هیرکانی استفاده از ظرفیت جوامع محلی برای مدیریت جنگل است.
منبع: ایسنا
66
