عوامل تهدیدکننده حیات پرندگان مهاجر
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست نوشت: متاسفانه پرندگان در مسیر مهاجرت خود با تهدیدات بسیاری از جمله تخریب و از دست رفتن زیستگاه، شکار غیر فانونی،برخورد با سازه‌های انسان‌ساز روبرو می شوند.
کیومرث کلانتری به مناسبت روز جهانی مهاجرت پرندگان در سال ۲۰۲۱، در پیامی این روز را گرامی داشت و نوشت: «مراسم روز جهانی پرندگان مهاجر، هر ساله در دومین شنبه ماه می ( اردیبهشت ماه) و دومین شنبه ماه اکتبر(مهرماه) با هدف جلب توجه، ارتقای سطح آگاهی و آموزش در خصوص پرندگان مهاجر، تهدیداتی که پیش روی آنهاست، اهمیت اکولوژیک این پرندگان و نیاز به همکاری‌های بین‌المللی برای حفاظت از آنها برگزار می‌شود و مهاجرت پرندگان را در تمامی مسیرهای مهاجرتی آنها جشن می‌گیرد. کشورهای مختلف با برگزاری برنامه‌های متنوع آموزشی و آگاهی‌بخشی شامل برگزاری جشنواره‌های پرنده شناسی، سمینارها، مسابقات ، نمایشگاه‌ها ،تورهای پرنده نگری و ... این روز را گرامی می‌دارند و توجه عموم را به اهمیت حفاظت از پرندگان مهاجر و زیستگاه‌های آنها جلب می‌کنند.
پرندگان با چهره‌های زیبا، آواز دلنشین و پروازهای دل‌انگیزشان به شکوه و زیبایی هر چه بیشتر مناظر طبیعی کمک می‌کنند و نوازشگر روح و جان علاقه‌مندان به طبیعت هستند. به‌ویژه در شرایط کنونی که پاندمی کووید ۱۹ بسیاری از مردم جهان را خانه‌نشین کرده و فعالیت‌ها و سفرها را به حداقل رسانده است، صدای پرندگان بلندتر از قبل به گوش می‌رسد و مردم سراسر جهان بیش از پیش به آواز دلنوازشان گوش فراداده و به تماشای آنها می نشینند. برای بسیاری از ایشان، آواز و پرواز پرندگان آرامش و شادی و به عبارتی سلامت روحی و روانی را به همراه داشته و منجر به پیوند محکم‌تر آنها با یکدیگر و با طبیعت شده است. پرندگان همچنین با کنترل آفات، گرده‌افشانی، پراکنش بذر گیاهان و ... در حفظ عملکرد اکوسیستم‌ها نقش بسزایی ایفا می‌کنند.
شعار «بخوان! پرواز کن! اوج بگیر! مثل یک پرنده» برای روز جهانی پرندگان مهاجر در سال ۲۰۲۱ برگزیده شده است.
شعار امسال روز جهانی پرندگان مهاجر بر آواز و پرواز پرندگان تمرکز دارد و مردم سراسر جهان را دعوت می‌کند هر کجا که هستند با تماشای آگاهانه و گوش دادن به آوای پرندگان با طبیعت ارتباط برقرار کنند و در یک تلاش همگانی و مشترک جهانی برای حفاظت از پرندگان و زیستگاه‌هایی که آنها برای بقا احتیاج دارند، متحد شوند.
پرندگان همه جا حضور دارند، در شهرها و روستاها، پارک‌ها و حیاط منازل، جنگل‌ها و کوه‌ها، تالاب‌ها و امتداد سواحل و به عنوان سفیران جهانی طبیعت، نه تنها جای جای کره زمین را به هم پیوند می‌دهند بلکه پیوند مجدد انسان‌ها با کره زمین، طبیعت و دیگر انسان‌ها را برقرار می‌کنند.
ایران نیز همه ساله میزبان خیل عظیمی از پرندگان مهاجر درمسیرهای مهاجرتی آنهاست که به‌صورت عبوری یا زمستان‌گذران، بهاره یا تابستانه میهمان طبیعت بی‌نظیر کشور عزیزمان می شوند. اغلب این پرندگان به تالاب ها وابسته‌اند و زیبایی تالاب‌ها را صدچندان می کنند.
اما متاسفانه این پرندگان در مسیر مهاجرت خود با تهدیدات بسیاری از جمله تخریب و از دست رفتن زیستگاه، شکار غیر فانونی، مسمومیت، برخورد با سازه های انسان ساز مانند ساختمان‌های شیشه ای و کابل های انتقال برق روبرو می شوند. تغییر اقلیم هم تهدید اساسی دیگری است که با تاثیر مخرب بر زیستگاه‌های مورد نیاز آنها برای تولید مثل، استراحت و تغذیه فشار مضاعف بر پرنده وارد می‌کند.
حفاظت هر چه بیشتر از زیستگاه‌ها و سایت‌های استقرار و استراحت این موجودات شگفت‌انگیز و جلوگیری از تخریب آن علاوه بر هماهنگی‌های بیشتر بین‌بخشی، همراهی و مشارکت جوامع ساکن در مجاورت این مناطق را می‌طلبد. ضمن گرامیداشت این روز امیدواریم با درایت، تدبیر و همراهی و همکاری بخش دولتی، خصوصی و جوامع محلی هر سال میزبان تعداد بسیار بیشتری از پرندگان زیبای مهاجر و رونق هر چه بیشتر طبیعت گردی مسوولانه و پرنده‌نگری باشیم.»
منبع: ایسنا
70
