زیستگاهی برای حیات گربه سانان در ایران وجود ندارد/ نابودی تنها زیستگاه گوزن زرد طی ۲۰ سال اخیر

مجید خرازیان مقدم، در رابطه با نابودی زیستگاه‌های حیات وحش توسط انسان‌ها اظهار کرد: طی ۳۰۰ سال گذشته (قرن ۱۸ میلادی) تعداد شیرهای ایرانی در کشور فراوان بود، به طوری که زیستگاه این گونه حیات وحش از جنوب شرق تا جنوب غرب کشور و همچنین در نیزار‌ها و جنگل‌های کنار رودخانه‌ها پراکنش داشت.

مدیرکل حیات وحش و آبزیان آب‌های داخلی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در گذشته شیر‌های ایرانی حتی در شمال استان تهران نیز زیست می‌کرند، اما با گذشت زمان پراکنش این گربه سان بزرگ در ایران محدود شد، به صورتی که در ۲۰۰ سال گذشته تنها جنوب و جنوب غربی استان‌های خوزستان، فارس و بوشهر زیستگاه این گونه در کشور شد.

خرازیان مقدم با بیان اینکه این گونه با ارزش حدود ۸۰ سال است که به طور کامل منقرض شده است و دیگر اثری از آن در کشور مشاهده نشد، تصریح کرد: بزرگترین عامل انقراض این گونه تخریب زیستگاه بود.

وی افزود: در حال حاضر برای حیات گربه‌سانی مانند شیر در ایران زیستگاهی وجود ندارد.

مدیرکل حیات وحش و آبزیان آب‌های داخلی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: شیر ایرانی در گذشته از شمال یونان و ترکیه تا خاورمیانه و هند زیست می‌کرد، اما در حال حاضر زیستگاه شیر آسیایی در جهان بسیار محدود شده است و این حیوان تنها در مرکز هندوستان زندگی می‌کند.

خرازیان مقدم تصریح کرد: تخریب زیستگاه‌ها عامل اصلی نابودی زیستگاه و انقراض شیر ایرانی است، چرا که انسان با تغییر کاربری کشتزار‌ها و تبدیل آن‌ها به مناطق مسکونی و اجرای طرح‌های عمرانی فاقد ارزیابی زیست محیطی همانند سدسازی و راه‌سازی نقش مهمی در تکه تکه و جزیره‌ای شدن زیستگاه این حیوان داشته است.

وی ادامه داد: اگر طرح‌های عمرانی انسان‌ها همانند جاده‌سازی‌ها که حادثه ساز نیز هستند و از جمله عوامل مهم تلف شدن حیات وحش محسوب می‌شوند در گذشته ارزیابی زیست محیطی می‌شد، هم اکنون شاهد انقراض و نابودی زیستگاه‌های حیات وحش نبودیم.

مدیرکل حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: براساس بیانات مقام معظم رهبری تمام پروژه‌های عمرانی باید دارای پیوست زیست محیطی باشند، لذا امیدواریم که این موضوع مورد توجه مسئولان کشور قرار گیرد.

خرازیان مقدم گفت: جنگل‌های دز و کرخه استان خوزستان تنها زیستگاه مادری گوزن زرد بود که پس از تخریب زیستگاه حدود ۲۰ سال است در آن منطقه گوزن زرد وجود ندارد.

وی افزود: در دهه ۵۰ در دشت ارژنگ موضوع احیای شیر ایرانی مطرح شد، اما بنا به دلایلی اجرا نشد.

مدیرکل حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست گفت: برخی از گونه‌های حیات وحش مانند شیر و ببر ایرانی به زیستگاه‌های وسیع نیاز دارند، این در حالی است که در ایران چنین زیستگاه‌هایی برای این قبیل حیات وحش وجود ندارد.

خرازیان مقدم با بیان اینکه سازمان حفاظت محیط زیست در سال گذشته پروژه ۵ ساله حفاظت و احیای گربه سانان کشور که هزینه آن ۱۵۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود را به سازمان برنامه و بودجه کشور ارائه کرد، تصریح کرد: در پروژه مطرح شده موضوع امکان سنجی و احیای گربه سانان منقرض شده (ببر و شیر) مطرح شده است که اگر اعتبار لازم به این پروژه اختصاص یابد، مطالعات خود در زمینه زیستگاه‌های مناسب برای حیات این گونه‌ها را آغاز خواهیم کرد.

منبع: باشگاه خبرنگاران

1981