از تنها نوازنده دونلی در ایران چه خبر؟
سرشناسترین دونلینواز ایران، شیرمحمد اسپندار نام دارد که اکنون در دهه ۹۰ زندگی خود به سر میبرد. این هنرمند چندی پیش به علت بیماری و کهولت سن در بستر بیماری بود.
شیرمحمد اسپندار چهره نامآشنای موسیقی نواحی ایران و از نوازندگان کم نظیر و برجسته ساز دونلی است و شاید بهتر است بگوییم از معدود افرادی است که میتوانند در ایران «دونلی» بنوازند. این روزها که به نام «پدر» مزین شده است، از این هنرمند دونلینواز یادی کرده ایم. پسر این هنرمند که اللهبخش اسپندار نام دارد، درباره وضعیت فعلی جسمانی پدر میگوید: حال عمومی ایشان خوب است؛ البته به علت کهولت سن مشکلاتی دارند، اما اگر نیازی به مراجعه به پزشک باشد، همین جا نزد پزشکان ویزیت میشوند.
البته در این سال ها عدهای برای یادگیری دونلی نوازی به استاد اسپندار مراجعه کردهاند؛ افرادی نظیر حبیب اخگر (نوازنده خبر فوری در زابل)، مرحوم موسی بلوچی که بر اثر تصادف درگذشت و پسرش عیسی بلوچی که اکنون دونلی مینوازد.
پسر استاد اسپندار به ایسنا میگوید که هیچکدام از فرزندان این هنرمند دونلی نمینوازند، ولی قصد دارد با کمک پدرش، دولنی نوازی را به فرزندانش (نوادگان شیرمحمد) آموزش دهند.
او همچنین بیان میکند که استاد اسپندار در زمان کودکیِ فرزندانش اصرار داشته است که آنها نیز نواختن این ساز را یاد بگیرند ولی به علت فضای مذهبی آن منطقه موسیقی و اینکه ترجیح می داده فرزندانش درس بخوانند، آنها نیز تحصیل را ادامه دادهاند.
استاد شیرمحمد اسپندار در سال ۱۳۰۶ هجری خورشیدی در بمپور بلوچستان متولد شد. در نوجوانی برای پیدا کردن کار به پاکستان رفت و در سال ۱۳۳۷ پس از کسب تجربه در زمینه موسیقی به ایران بازگشت.
او یک نوازنده معمولی نیست؛ مردی است که موفق به کسب دکتری افتخاری موسیقی سنتی از کشور فرانسه شده و تنها کسی است که میتواند ساز «دونلی» را بنوازد.
دونلی زدن به این معنا است که هنرمند بتواند دو نی را همزمان در دهان بگذارد و بنوازد. دونلی، ساز محلی منطقه سیستان و بلوچستان است و شیرمحمد اسپندار هم با نگاه کردن از روی دست یک نفر دیگر، نواختن را یاد گرفت؛ اما همان یک نفر هم چند سال پیش از دنیا رفت و اکنون تنها شیرمحمد به عنوان دونلی نواز ایران باقی مانده است.
منبع: ایسنا
72