کشف شهابسنگی که هم سن منظومه شمسی است!
براساس پژوهشهای انجام شده، قطعاتی از یک سیارک که در روز ۲۱ ژانویه بر فراز آسمان آلمان منفجر شد و پنج روز بعد بازیابی شد، نوعی سنگ فضایی کمیاب است که میتواند به آشکار کردن منشا زمین کمک کند.
در ابتدا دانشمندان تصور میکردند که این قطعات شهابسنگ با ظاهر عجیب که از سیارک مادر ۲۰۲۴ BX ۱ آمدهاند بخشی از یک گروه نادر از شهابسنگها به نام اوبریتها (aubrites) هستند. اکنون این شبهات تایید شده است.
پیتر جنیسکنز (Peter Jenniskens)، ستارهشناس شهاب سنگ موسسه جستجوی هوش فرازمینی (SETI)، بخشی از گروهی بود که چندین شهاب سنگ را پیدا کرد. او میگوید که پیش از این، تنها ۱۱ نمونه از سقوط شهاب سنگ اوبریت بر روی زمین پیدا شده بود. این نمونههای فوقالعاده نادر از خانوادهای هستند که گمان میرود تنها یک درصد از شهابسنگهای شناخته شده را تشکیل میدهند.
شهابسنگهای اوبریت ۲۰۲۴ BX ۱ با دیگر شهابسنگها متفاوت هستند، زیرا به جای پوسته ضخیم شیشهای سیاه، پوسته شیشهای شفاف و ظاهری گرانیتی و خاکستری دارند. این امر در ابتدا تشخیص آنها را از سنگهای استاندارد زمین دشوار میکرد.
اما جنیسکنز و همکارانش اولین بررسیها را بر روی یکی از این قطعات شهابسنگ با ریزکاوشگر پرتو الکترونی انجام دادند و مشخص کردند که آنها کانیشناسی و ترکیب شیمیایی معمول سنگهای نوع اوبریت را دارند.
جنیسکنز میگوید: نکته جالب در مورد این سقوط این است که ما مدار بسیار خوبی از آن داریم و بنابراین شکل مدار، سرنخهایی در مورد اینکه منبع این شهابسنگها کجا بوده است در اختیار ما قرار میدهد. آنها احتمالا از بخش داخلی کمربند سیارکی بین مریخ و مشتری آمدهاند.
شهاب سنگهایی که کلید گذشته و آینده زمین هستند
سیارکهای کمربند اصلی مانند ۲۰۲۴ BX ۱ تقریبا همزمان با سیارات منظومه شمسی، یعنی تقریبا ۴.۵ میلیارد سال پیش تشکیل شدند.
این بدان معناست که، چون تحت تاثیر فرآیندهای زمینشناسی قرار نمیگیرند، به دانشمندان نگاهی اجمالی در مورد اجزای سازنده سیارات، بهویژه جهانهای صخرهای درون منظومه شمسی، عطارد، زهره، مریخ و البته زمین ارائه میکنند.
جنیسکنز اضافه کرد که این شهابسنگها دارای خواص بسیار شبیهی به زمین هستند مانند نسبت آب و نسبت سایر مواد شیمیایی. این به این معنی است که مطالعه این نمونهها فرصتی را برای بررسی نوع موادی که در حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش در شکلگیری سیاره ما نقش داشتهاند، فراهم میکند.
جنیسکنز افزود: خیلی جالب است. ما مواد تازهای برای بررسی داریم که احتمالا بلوکهای سازنده زمین از آن شکل گرفته است؛ بنابراین جذابیت این شهاب سنگ خاص همین است.
مطالعه بقایای سیارک ۲۰۲۴ BX ۱ ممکن است نه تنها در درک گذشته زمین بلکه در محافظت از آینده بشریت نیز مهم باشد.
دانشمند SETI میافزاید که این میتواند به ما کمک کند تا برای حملات سیارکهای کوچکتر آماده شویم و به ما کمک میکند پیشبینی کنیم که بقایای آنها پس از انفجار بر کدام قسمت از زمین سقوط میکند.