به مجیدی کنایه نزدم

علیرضا فغانی داور بین المللی که در حال حاضر در رقابت‌های جام باشگاه‌های آسیا در منطقه شرق سوت می زند، بعد از بیانیه‌ها و شکایت‌های متعدد مربیان از داوری و برعکس همه را به آرامش دعوت می کند و معتقد است که اختلاف باید در درون خانواده فوتبال حل شود و اهرم‌های فشار هم باید به عنوان کمیته انضباطی و فدراسیون قوی تر عمل کنند. گفتگوی اخیر او را اینجا می خوانید:

*علیرضا فغانی در حال حاضر در چه رقابتی داوری می کند؟

*در حال حاضر شما کاندیدای داوری در جام جهانی هستید؟

بله من به همراه داورهای ۸ کشور دیگر کاندید حضور در این تورنمنت هستیم.

* به این ترتیب اگر شما موفق بشوید در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر هم شرکت کنید می توانیم بگوییم شما پرافتخار ترین فرد از لحاظ آماری در رقابت‌های جام جهانی هستید که موفق شدید در سه دوره جام جهانی حضور داشته باشید.

ما در ایران داور پرافتخار زیاد داشتیم از مرحوم نامدار و آقای اسفندیار بهار مست که در تورنمنت‌های زیادی از داوری به عنوان مدرس حضور داشتند تا استاد فنایی، آقای نظری، آقای خسروی که در رقابت‌های جهانی قضاوت داشتند، از این عزیزان هم باید یادی کنیم.

*به نکته خوبی اشاره کردید، چرا ما در حال حاضر داور بین المللی مطرح دیگری در فوتبال ایران نداریم؟

در گذشته که من در لیگ برتر داوری می کردم همه به من می گفتند که سطح داوری ما از ایران بالاتر است! ولی من همیشه گفتم داوری ما نه از لحاظ جایگاهی و نه از لحاظ دستمزدی قابل قیاس با دیگر ارکان فوتبال نیست.

* از هدایت آقای اسکوچیچ در  تیم ملی راضی هستید؟

من به فدراسیون وقت تبریک می گویم که موفق شد با هدایت آقای اسکوچیچ تیم بی حاشیه‌ای را مهیای رقابت‌های جام جهانی قطر کند. امیدوارم از الان به بعد هم برنامه ریزی درستی برای این رقابت‌ها داشته باشیم، همه هم و غم ما باید این باشد که بتوانیم از گروهمان صعود کنیم.

*من به عنوان یک روزنامه نگار که خیلی از بازی‌ها را از نزدیک نگاه می کنم می بینم که در تمام بازی‌ها مربی و بازیکن به داوری اعتراض دارند و گاهی حتی به یقه گیری و بی احترامی تبدیل می شود. چه چیزی تغییر کرده؟  آیا داوران ما آن شخصیت لازم برای برخورد با چنین مسائلی را ندارند؟

فوتبال یک چرخه است که همه بهم مرتبط هستند از مدیریت فوتبال گرفته تا باشگاه، مربی و داوران همه با هم مرتبط هستند. خوشبختانه مربیان خوب و جوانی به لیگ برتر و رده های پایین تر اضافه شدند. مربیان جوانی مثل جواد نکونام، فرهاد مجیدی، محرم نویدکیا، ربیعی، رحمتی و پیروز قربانی به فوتبال ما اضافه شدند، همه این دوستان یک روند را طی می کنند و نمی توان از سال اول انتظار داشت که به نتیجه برسند. اگر اینطوری باشد سنگ روی سنگ بند نمی شود! فضا هم برای حضور مربیان و داوران جوانتر فراهم نمی شود. کمیته انضباطی، خود داورها و مدیران و مربیان می توانند یک اهرم بازدارنده باشند، تماشاگران هم تاثیر گذار هستند.

بازی منچستر سیتی و لیورپول که مثل جنگ بود ولی آخرش گواردیولا و مربی لیورپول با هم دست دادند، شوخی کردند و رفتند. امروز در لیگ ایران بخاطر منافع فردی و باشگاهی اتفاقات دیگری می افتد. روی صحبت من فقط  با دو باشگاه خاص نیست الان هرتیمی در لیگ برتر که بیانیه می دهد این مسائل ذهن مردم و تماشاگران را تحت تاثیر قرار می دهد. یک سری صفحه هم هست که خودشان شیتیل‌ بگیر هستند ولی دارند این واژه را زیاد استفاده می کنند و جو درست می کنند و به این مسائل دامن می زنند.

فوتبال در حقیقت ورزشی است که باید ایجاد نشاط و لذت کند‌ سوال من این است که آیا خود بازیکنان و مربیان از کاری که انجام می دهند، لذت می برند؟ من مربی، من داور و من بازیکن هر روز کلی مصاحبه می کنم و جو را بیشتر متشنج می کنم. از اینکه جو برای داور درست کنیم چه عاید ما می شود؟ فقط تنفرمان از هم بیشتر شده است.

* شما به عنوان یک عضو از خانواده داوری فکر می کنید با این چنین جوی چه باید بکنیم؟

کمی به فرهنگ خودمان برمی گردد از مربی و بازیکن و همه که کمک کنیم در جهت اینکه فوتبال جذاب شود و اینکه اهرم‌های بازدارنده از کمیته انضباطی و فنی و استیناف محکم تر عمل کنند. اگر آن احترام در فوتبال نباشد، فایده ای ندارد. شما ببینید کل تیم‌های لیگ برتر می گویند که نمی گذارند ما نتیجه بگیریم یک عده دوست ندارند ما سهمیه بگیریم یا قهرمان شویم. خب آن یک عده چه کسانی هستند؟ یا خیلی واضح صحبت کنید و بگویید که در فوتبال ما چه خبر است که مسئوولین بتوانند آن را دنبال کنند یا اینکه اینقدر دنبال بهانه نباشیم. بین شانزده تیم فقط یکی قهرمان می شود ولی ما هر سال این داستان را داریم، شرایط هم بدتر از گذشته شده است.

* آیا شما به عنوان یک داور مثلا وقتی فرهاد مجیدی را در زمین اخراج کردید و به شما برچسب استقلالی یا پرسپولیسی بودن زده شد، در بازی بعدی با پیش زمینه وارد زمین شده‌اید؟ به هر حال داور هم یک انسان است و این قضاوت‌ها روی او هم تاثیر می‌گذارد؟

نه تنها من همه داورها وقتی وارد زمین می شوند با ذهنیت پاک اینکار را انجام می دهند. یعنی قبل از بازی همه چیز به حالت اول برمی گردد. ولی باز هم همه چیز برمی گردد به شرایطی که در بازی رقم می خورد. خدا رحمت کند هادی نوروزی در یک بازی دو بار اعتراض کرد و دو بار از من کارت زرد گرفت، اخراج شد. بازی بعد از محرومیت دوباره همان شرایط پیش آمد و کارت گرفت و خدا بیامرز، اخراج شد.

مربیانی مثل نکونام، مجیدی، یحیی گل محمدی و نویدکیا در جایگاه یک سرمربی و نفر اول تیم یک جایگاه انضباطی دارند که اگر بازیکنی از آن تخطی کند با او برخورد می کنند. شما ببینید که در طول یک فصل چند بار شده که این عزیزان بازیکنانشان را در اختیار باشگاه قرار داده‌اند. داور هم یک چارچوب کاری دارد که اگر کسی از آن خارج شود، جریمه می شود این امکان هم هست که (از سمت داور)خیلی اشتباه بزرگی صورت بگیرد.

* برداشت شخصی من است که اگر VAR هم بیاید فکر نمی‌کنم مشکلی حل شود. بخشی از این موضوع مربوط به این است؛ اما بقیه آن هم این است که نتیجه نگرفتم. اینکه همه  چیز تقصیر داور باشد واقعا جو عجیبی است. 

اگر قرار به جوسازی، بیانیه دادن، هجمه درست کردن و تهیج مردم از راه منفی باشد اگر VAR باشد به آن هم اعتراض می‌کنیم! مگر تیم ملی ما در زمان مربیان قبلی نبود؟ در بازی با پرتغال کمک داور وسط بازی اشتباه کرد و رفت تلویزیون را نگاه کرد، اشتباه خودش را دید و آن را درست کرد. تیم ما از نیمکت و بازیکن به سر او ریخته‌اند! اگر ما بخواهیم اعتراض کنیم این اعتراض و فرهنگ وجود دارد. کادرفنی تیم ملی آقایان هاشمیان، باقری و اسکوچیچ  همگی بسیار باشخصیت هستند. ممکن است آقای اسکوچیچ اسم بزرگی نداشته باشد اما از نظر من جنتلمنی است که در بدترین شرایط تیم ملی را تحویل گرفت و با درخشش بازیکنان، زحمتی که همه آنها کشیدند،  مدیریتی که صورت گرفت، تیم با اقتدار به جام جهانی صعود کرد.

* اما اعتراض به اشتباه داور همه جای دنیا هست.

 در لیگ قهرمانان اروپا هم اشتباه داوری وجود دارد. اما اگر رفتاری در چارچوب قانون نباشد به بدترین شکل ممکن جریمه می‌شوند و محرومیت در نظر می گیرند. مثالی میزنم که فقط نگویند در فوتبال ما به این صورت است؛  در بازی اتلتیکو مادرید و منچسترسیتی بازی تمام شد در تونل کتک کاری کردند و یک اتفاق منفی افتاد. در کنفرانس مطبوعاتی هر کاری کردند که آقای گواردیولا در آن خصوص صحبت کند گفت من در آن مورد صحبتی ندارم. او با خودش می‌گوید الان می‌روم هتل شامم را می‌خورم و روی بازی حذفی فکر می‌کنم و در جایگاه شخص اول یک باشگاه و یک تیم به این اتفاقات دامن نمی‌زنم. اما متاسفانه این‌جا برای اینکه از سر خودشان باز کنند از داور و تشکیلات می‌گویند. تا کی می‌خواهد این اتفاقات بیفتد؟ در لیگ خودمان تیم یا مربی است که می‌گوید فقط اشتباهات داوری به ضرر من صورت گرفته است. چطور در بازی‌هایی که به سود آنها اشتباه صورت می‌گیرد یادشان می‌رود. این اشتباهات داوری است و باید مقداری به تشکیلات داوری زمان داد تا بتوانند کار خودشان را پیش ببرند. همین بحث بین آقای مجیدی و خسروی که پیش آمده یک مسئله شخصی بوده اما حرف‌های بسیار بدی رد و بدل شده است. از سمت آقای مجیدی و هر کس سعی کرد طرف ایشان را بگیرد یا از سمت آقای خسروی هر کس به نوعی تلاش کرد به خویشتن‌داری بیش تری دعوتش کند.

*شما یک استوری گذاشتید با این متن که "طوری رفتار کنید که اگر چیزی جا گذاشتید بتوانید برگردید" استنباط من از این استوری این بود که احترام ها را حفظ کنید.

من کنایه خاصی به کسی نزدم! من اگر بخواهم حرفی بزنم مستقیم می‌گویم و نیازی به کنایه نیست، در فوتبال ایران داوری نمی‌کنم، کاری هم به کسی ندارم. گاهی دوستان مطالب خوبی می فرستند که سعی می‌کنم بعضی از آنها را با بقیه به اشتراک بگذارم. منظورم از این استوری این بود که پل‌های پشت سرمان را خراب نکنیم؛ در هر زمینه‌ای؛ این حرف من مختص فوتبال نیست بلکه به کل زندگی برمی‌گردد که طوری رفتار کنیم که دوباره بتوانیم به آن آدم و موقعیت برگردیم.

* استوری حمایتی شما از آقای علی خسروی در فضای مجازی این استنباط را برای هواداران آبی به وجود آورد که شما به فرهاد مجیدی کنایه می‌زنید.

اتفاقا به مورد خوبی در مورد آقای مجیدی اشاره کردید. من زیر مجموعه فدراسیون فوتبال هستم، مقام مسئول دارم و اگر صحبتی هست باید از طریق این دوستان گفته شود اما این بحثی هم که می‌شود، آقای خسروی گردن همه داوران حق دارد فقط در مورد آقای علی خسروی نمی‌گویم همه پیشکسوتان گردن ما حق دارند. من فقط گفتم آقای خسروی را دعوت به خویشتن داری بیشتر کردم چون ایشان به آقای مجیدی جواب داده بود، من هم عکس ایشان در رقابت‌های بین المللی را گذاشتم در استوری و نوشتم شما تورنمت هایی رفتی در داوری که هیچ کس تا به حال ندیده است. دوستان آن را ری‌استوری کردند و نوشتند کنایه به آقای مجیدی زدی. من ارتباطی با آقای مجیدی ندارم هر چند سال یکبار او را در بازی می بینم و در خارج از بازی یا فضای مجازی ارتباطی با او ندارم. حالا یک سری از دوستان مثل وحید هاشمیان از زمانی که در آلمان بازیکن بودند هر قانون جدید در فوتبال می‌آمد از من سوال می‌کرد یا آقای مطهری، نویدکیا و جواد نکونام هم همینطور هستند.

*حرفی که آقای گل محمدی در مورد دربی زد و دلخوری‌هایی که وجود دارد به این زودی تمام نمی‌شود و این ناراحتی تا مدت‌ها وجود دارد.

دقیقا آن هم به همین صورت است. من نمی‌دانم چقدر شرایط می‌تواند سخت باشد که بگوییم تیمی ۱۰ نفره بوده است. در سطح اول دنیا هم یک تیم با هفت نفر بازیکن می‌تواند ادامه دهد و به این صورت نیست اگر تیمی ۱۰ نفره شد داور اشتباه کرده که اجازه نداده تعویض انجام شود.  اما در این بحثی که پیش آمد و استوری‌هایی که گذاشته شد قرار نیست که تیم استقلال، پرسپولیس و یا بقیه تیم‌ها فکر کنند در شش هفته پایانی داوران تحت تاثیر قرار می‌گیرند یا در قضاوت های آنها خللی ایجاد می شود.  من که آنجا نیستم اما داوران احترام و جایگاه خودشان را بیش‌تر از آقای خسروی یا مجیدی دوست دارند.  احترام‌ها سر جای خودش است اما جایگاه‌شان را بیشتر دوست دارند. هر داوری به زمین می‌رود تا کار خودش را به نحو احسن انجام دهد. امیدوارم این نگرانی حل شود و هرکس حقش است، قهرمان شود. خیلی از اتفاقات ممکن است بیفتد و خیلی از اشتباهات صورت بگیرد ولی به صورتی نیست که فکر کنیم تعمدی است. متاسفانه از زمانی که حرف‌های مجازی پیش آمده این مسائل بیش‌تر شده است.

* سخن پایانی؟ 

امیدوارم شرایط به گونه‌ای بشود زمانی که دنیا از این فوتبال برای سرگرمی و نشاط جامعه استفاده می کند ما هم به آن دست پیدا کنیم‌ و فدراسیون شکل کلی خودش را پیدا کند.  مهمترین اتفاق این بود که تیم ملی به جام جهانی صعود کند و مهم‌تر این است که تیم برای آن آماده شود. انشالله اگر ما هم برای جام جهانی انتخاب شدیم سعی می‌کنیم مثل گذشته نماینده خوبی باشیم. در بحث لیگ هم امیدوارم شرایط و آرامش بیشتری دنبال شود و فوتبال با کیفیت‌تری باشد و بازیکنان احترام بیشتری بگذارند. من با بازیکنان خیلی رفیق هستم؛ با سیدمهدی رحمتی رفت و آمد خانوادگی داشتم و شوخی داریم اما در فوتبال ممکن است اتفاقاتی بیفتد که روابط هم از بین برود. اگر دوستی هایی که در خارج از میدان است داخل زمین هم ادامه داشته باشند این جو ملتهب به سکوها هم سرایت پیدا نمی‌کند. این دوستان با هم دوست هستند و اجازه دهند طرفداران فوتبال هم با هم دوست باشند. چه اشکالی دارد طرفداران دو تیم هم با هم ارتباط داشته باشند؟ مهرداد میناوند با امیر حسین صادقی کری خوانی‌های زیادی داشتند اما به جایی رسیدند که گفتند این کری خواندن‌ها بیش‌تر، مردم را به جان هم می اندازد. من در فضای مجازی کری بخوانم تا چند فالوور جمع کنم و به اسم آبی و قرمز این کار را بکنم، بعد چه اتفاقی می‌افتد؟ آن اتفاق برای آقای میناوند افتاد و استقلالی، پرسپولیسی، تراکتوری، سپاهانی و همه برای ایشان ناراحت شدند. نباید اتفاق بدی برای کسی بیفتد تا همه دور هم جمع شوند. کسانی که در ارکان فوتبال هستند سعی کنند این اتحاد و همبستگی را در بین طرفداران تیم ها به وجود بیاورند و حفظ کند.

من به تبریز زیاد می‌رفتم و خاطرم هست که طرفداران تراکتور زمانی که با سپاهان بازی داشتند به استقبال طرفداران رقیب می‌رفتند و در اصفهان هم همین اتفاق برای آنها می افتاد.  چرا فقط بین این دو باشگاه باشد و چرا همه تیم‌ها این کار را نمی‌کنند؟ امیدوارم شرایط به گونه‌ای پیش برود که ورود خانم ها هم به استادیوم ها زودتر صورت بگیرد؛ به هر حال این اتفاق خواهد افتاد اما باید اجازه دهیم تا زمانی که ما هستیم این اتفاق بیفتد.