پاداش فوتبالیستها که پیش و پس از انقلاب به هوا رفت
ماجرای پاداش جام جهانی فوتبال ۱۹۷۸ که فقط حجازی گرفت/ رئیس سازمان تربیت بدنی بعد انقلاب: پاداش حق کشاورزها است
تیمملی فوتبال ایران با صعود به جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین، تاریخسازی کرد اما پس از این صعود تاریخی، پاداشها پرداخت نشد تا بازیکنان دست به اعتصاب بزنند. این اعتصاب با وعده و وعید مدیران فدراسیون فوتبال شکسته شد اما در نهایت یک بازیکن، آن هم با تهدید موفق به گرفتن این پاداش شد؛ آن بازیکن کسی نبود جز ناصر حجازی!
حتما در سالهای اخیر بارها صحبتهای اهالی فوتبال درباره پاداش میلیون دلاری صعود به جامجهانی را شنیدهاید. همیشه هم صحبت از این است که دست فدراسیون فوتبال از این درآمدها کوتاه است چرا که به خاطر تحریمهای بانکی، ایران قادر به دریافت این پاداشها از فیفا نیست. با این حال این ماجرا برای جام جهانی ۱۹۷۸ وجود نداشت و فدراسیون فوتبال پاداش صعود به این رقابتها را دریافت کرد اما این پاداش، تیمملی را به حواشی بزرگی وارد کرد.
ماجرا از این قرار بود که بازیکنان تیمملی، زمانی که فدراسیون فوتبال پاداش صعود به جام جهانی ۱۹۷۸ را دریافت کرد، از این که هیچ سهمی از آن پاداشها نبردند، شاکی شدند و دست به اعتصاب زدند و پنج روز تمرین نکردند. بازیکنان تیمملی در آن زمان اعتقاد داشتند که پاداش صعود به جام جهانی حق بازیکنان است چرا که آنها ایران را به جام جهانی رساندهاند اما فدراسیون فوتبال چنین اعتقادی نداشت و پاداش را برای خودش میخواست.
حسین کازرانی، مدافع وقت تیمملی که شروعکنندهی این اعتصاب بود، درباره این ماجرا توضیح میدهد: "ما میگفتیم که فیفا پول صعود به جام جهانی فوتبال را به بازیکن میدهد نه فدراسیون فوتبال. ما به همین خاطر اعتصاب کردیم. فردایش آقای دیدهبان به اردو آمد و من را صدا کرد و پرسید که ماجرای اعتصاب چیست؟ گفتم چیزی نیست، ما میگوییم که پاداش فیفا برای بازیکن است. اصلا من این پول را نمیخواهم، به فلان بازیکن که وضع مالیاش خوب نیست، بدهید. فکر نکنید که من برای خودم میخواهم بلکه به خاطر این میخواهم که حقمان است. آقای دیدهبان گفت که قبول است، ۲۰ درصد برای فدراسیون باشد و باقی را بین شما تقسیم میکنیم. ماجرا همین جا تمام شد."
حسین کازرانی، مدافع ایران در جام جهانی ۱۹۷۸
آن زمان توافق شد که به هر بازیکن مبلغ ۵۰ هزار تومان اهدا شود اما باز هم بدقولیها ادامه داشت. حتی روزنامههای آن زمان به نقل از آتابای، رئیس وقت فدراسیون فوتبال نوشتند که پرداخت پاداشها بماند برای بعد از قهرمانی در جام جهانی ۱۹۷۸! اما همه این وعده و وعیدها باعث نشد که جلوی یک حاشیهی بزرگ در آستانه سفر به آرژانتین گرفته شود. این حاشیهی بزرگ پای پرواز تیمملی رقم خورد، جایی که ناصر حجازی پایش را در یک کفش کرد و گفت تا پاداشش را ندهند، سوار هواپیما نمیشود! این تهدید به حدی جدی بود که مدیران فدراسیون فوتبال را مجاب کرد که پاداش حجازی را در چمدان آماده کنند و به او بدهند تا به آرژانتین برود.
لحظه عزیمت تیمملی فوتبال ایران به آرژانتین برای حضور در جام جهانی ۱۹۷۸
این کار ناصر حجازی باعث شد که او به تنها بازیکنی تبدیل شود که پاداش صعود به جام جهانی ۱۹۷۸ را دریافت کرده است، چرا که پس از بازگشت از آرژانتین اوضاع ایران در آستانه انقلاب اسلامی تغییر کرده بود و فدراسیون فوتبال دیگر پیگیر پرداخت پاداش بازیکنان نبود. پس از انقلاب هم با تغییر مدیران ورزش ایران، بازیکنان نتوانستند پاداشهایشان را زنده کنند.
محمد صادقی، یکی از ستارگان آن زمان فوتبال ایران درباره این موضوع میگوید: "پاداشی که از آرژانتین پرداخت شده بود، به دست ما نرسید. ناصر حجازی پاداش خود را هنگام رفتن به آرژانتین گرفته بود و ما هم گفتیم وقتی برگردیم، میگیریم. قبل از رفتن به جام جهانی به ما ساعت رولکس دادند. چیزهایی که باید را دادند. آتابای که رئیس فدراسیون بود، رئیس دربار هم بود و همه چیز دست خودشان بود. شاه را هم تحویل نمیگرفت. هر وقت آتابای سر اردو میآمد به همه سکه طلای پنج پهلوی میداد. وقتی ما از آرژانتین به ایران برگشتیم، در آستانه انقلاب ۵۷ بود. فوتبال شل شده بود. خارجیها رفته بودند. آلن راجرز رفت. حشمت هم مربی پرسپولیس نشد. بعد از انقلاب شاهحسینی، رئیس سازمان تربیت بدنی شد. قدش بلند بود و میگفتند قبلا کشتی گرفته اما نمیدانست ورزش چیست. در بچگی در زورخانه میل میزد. پیش او رفتیم و گفتیم پاداش آرژانتین به اسم بازیکنان است و پاداش ما را بدهید. گفت این حق کشاورزها است."
محمد صادقی، هافبک ایران در جام جهانی ۱۹۷۸ در بازی انتخابی مقابل کره جنوبی
با این اوصاف، اگر ستارههای تیمملی میدانستند که پس از جام جهانی آرژانتین دستشان از پاداش دور میماند، پای پرواز به آرژانتین به ناصر حجازی میپیوستند تا آنها هم به پولهایشان برسند.
دمش گرم حجازی کبیر ، هر چند که نامردها به اون اجازه عرض اندام ندادند ولی با زبان صریح، خوش تیپی ، جنتلمن بودن ، باوقار بودن ، مردمی بودن اونو چنان محبوب قلبها کرد که تاریخ به خود نخواهد دید
زنده باد حجازی کبیر ، سلطان قلبها