حکایت تلخ آمارها
دست خالی انوشیروانی و رفقا در وزنه برداری ایران
انتشار لیست شرکت کنندگان در وزنهبرداری قهرمانی کشور حکایت از اُفت آماری این رشته مدالآور در ایران را دارد.
مسابقات وزنهبرداری قهرمانی ایران از ۱۷ تا ۲۷ تیر ماه به مدت ۱۰ روز در استان اردبیل برگزار میشود. برگزاری این مسابقات در زادگاه سجاد انوشیروانی در حالی است که اردبیل در ۲ دهه گذشته مدالآوران نامداری مانند حسین رضازاده، سعید محمدپور، سجاد انوشیروانی و سعید علیحسینی را به وزنهبرداری ایران جهان معرفی کرده است.
وزنهبرداران این استان از سال ۲۰۰۰ موفق به کسب سه مدال طلای و یک نقره المپیک و چندین مدال طلای جهانی شدند. رضازاده ۲ مدال و سعید محمدپور یک مدال طلا برای ایران ضرب کردند. انوشیروانی نیز به مدال نقره المپیک لندن رسید.
یکی از تاسف بارترین آمار مسابقات قهرمانی کشور شمار شرکتکنندگان در این تورنمنت داخلی است. براساس آمار منتشره از سوی فدراسیون وزنهبرداری تا کنون حضور ۲۸۶ پولادمرد در سه رده سنی نوجوانان، جوانان و بزرگسالان قطعی شده است. تجزیه و تحلیل آماری نفرات شرکت کننده در مسابقات قهرمانی کشور حکایت از عدم تمایل بخشی زیادی از جوانان و نوجوانان به رشته وزنهبرداری دارد. از ۲۸۶ پولادمردی که در استان اردبیل حضور دارند تنها ۸۷ نفر آن نوجوان هستند و ۹۳ نفر نیز در رده سنی جوانان وزنه خواهند زد. ۱۰۶ وزنهبردار نیز در رده سنی بزرگسالان به روی تخته میروند که یک آمار بسیار ناامیدکننده برای ورزش مدالآور ایران در المپیک میباشد.
اگر بپذیریم استانها با تمام ظرفیتهای خود در این رقابتها حضور پیدا کردند باید قبول کنیم که وزنهبرداری در چند سال گذشته با بی توجهی محض روبرو شده و این آمار نیز نشان از خلا استعدادیابی در کشور دارد. اتفاقی که در آینده تیم مدیریت سجادی انوشیروانی را با مشکلات زیادی در خصوص انتخاب نخبگان این رشته مواجه خواهد کرد زیرا آمار استانها نیز حکایت از یک فاجعه در گسترش این رشته دارد. اردبیل ۲۵ وزنهبردار در سه ردهسنی حضور پیدا کرده و تهران با ۱۷ وزنهبردار در جایگاه دوم است. این در حالی است که استان سمنان، خراسان شمالی و یزد تنها ۲ وزنهبردار به اردبیل اعزام کردند.
غیبت نوجوانان البرز، کرمانشاه، مرکزی، همدان و بوشهر در رده سنی نوجوانان حکایت تلخ دیگری از جدول آماری مسابقات قهرمانی کشور است. استانهای آذربایجان غربی، خراسان شمالی، سمنان و یزد نیز هیچ نماینده ای در رده سنی بزرگسالان ندارند. حکایت تلخ آمارها از اُفت کمی وزنهبرداری ایران در حالی است که این رشته دومین رشته پرمدال ایران در ادوار المپیک به شمار میرود. ورزشکاران این رشته در نیم قرن گذشته ۹ مدال طلا، ۶ نقره و ۵ برنز برای کاروان ایران به ارمغان آوردند.
به نظر میرسد که میراث گذشتگان برای مدیریت سجاد انوشیروانی سد بزرگی در برابر موفقیت این رشته مدالآور است. اگر کمیته بینالمللی المپیک در تصمیم خود برای حذف وزنهبرداری از المپیک مصر باشد ممکن است جامع آماری این رشته کمتر از نفرات کنونی باشد اما اگر این رشته در المپیک تداوم داشته باشد بیتردید سجاد انوشیروانی و همکاران او در فدراسیون راه سختی برای توسعه و استعدادیابی در وزنهبرداری دارند زیرا آمارها بیانگر این واقعیت هستند بخش بزرگی از جامعه به خاطر سیاستهای جمعیتی گذشته با سیاست تک فرزندی یا دوفرزندی مواجه شده و کمتر تمایل دارند که کودک و نوجوان خود را به رشته سنگینی مانند کشتی یا وزنهبرداری بفرستند.
همچنین گسترش رشتههای مانند اسکی، گلف، تنیس، هاکی رو یخ، بیلیارد و اسکیت در بین اقشار و طبقات بالای جامعه این ذهنیت را در بین طبقه متوسط ایجاد کرده که دوران رشتههای سنتی و کلاسیک به سرآمده و برای همرنگ شدن با بخش مرفه جامعه به دنبال آن هستند تا فرزندان را به سمت و سوی حضور در این رشتهها سوق دهند. البته این سیاست تنها به ایران منتهی نخواهد شد بلکه کمیته بینالمللی المپیک نیز استارت حذف برخی از رشتههای سنتی را زده است.
اخبار حذف کشتی از المپیک در چند سال گذشته و جدی شدن غیبت رشته وزنهبرداری در المپیک ۲۰۲۸ لسآنجلس تنها بخشی از اقدامات این کمیته در راستای جذاب کردن بازیهای المپیک است. هیئت اجرایی کمیته بینالمللی المپیک در حالی رشته وزنهبرداری را به صورت موقت از لیست رشته های حاضر در المپیک ۲۰۲۸ لسانجلس حذف کرده که هیئت اجرایی این کمیته در سال ۱۳۹۹ حضور سه رشته اسکیت بورد، سنگنوردی، حرکات موزون و موجسواری در المپیک ۲۰۲۴ پاریس را تایید کرد.
همچنین این کمیته شمار سهمیه کشورهای صاحب وزنهبرداری را به عدد سه کاهش داد. این سهمیه در المپیک ۲۰۲۰ توکیو چهار وزنهبردار و در المپیک ۲۰۱۶ ریو و ۲۰۱۲ لندن نیز ۶ وزنهبردار بود.