ادامه سریال حاشیه‌سازی‌های VAR در ایران/ از سیستم‌هایی که نرسید، تا اشتباهاتی که خبرساز شد

در روزهای اخیر، مشکلات کمک داور ویدئویی باعث ناراحتی فوتبال دوستان و مسئولان باشگاه های لیگ برتری شده است. 

مشکلات ناشی از نبود «وار» چند سالی است که دامن فوتبال ایران را گرفته است اما با ورود این سیستم، فعلا حاشیه‌های سابق سر جای خود باقیست و حاشیه‌های جدیدی نیز به آن افزوده شده است. 

پس از چند سال کش و قوس، بالاخره تصمیم گرفته شد که بعضی از بازی های فصل جاری لیگ برتر با سیستم کمک داور ویدئویی برگزار شود. با این حال، چگونگی ورود دستگاه های مورد نیاز این سیستم، فوتبال ایران را وارد یک سردرگمی بزرگ کرد. 

تا چندی قبل زمان دقیق ورود «وار» به ایران مشخص نبود. پیش از شروع فصل جدید فوتبال ایران، یکی از نزدیکان مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال، در مصاحبه ای، وعده ورود و نصب هفت دستگاه وار (VAR) را تا قبل از شروع بازی های لیگ برتر داده بود اما این اتفاق نیفتاد و تنها سه سیستم کمک داور ویدئویی وارد ایران شد.

بسیاری امیدوار بودند که بعد از ورود سیستم کمک داور ویدئویی به ایران و نصب آنها در برخی ورزشگاه ها، مشکلات حل شود اما این اتفاق نیفتاد و مشکلات ادامه یافت تا اینکه بالاخره طلسم ورود این سیستم شکست. 

اما ورود وار در روزهای اخیر برای لیگ برتر بسیار پر حاشیه و دردسرساز شده است. به نظر می رسد ورود «وار» به ایران با نوعی پارادوکس مواجه است، به طوری که وجود آن باعث تاخیر در شروع بازی می شود و نبود آن منجر به ناعدالتی در بازی ها می گردد.

با وجود سیستم «وار» در 5 بازی از 16 بازی برگزار شده در دو هفته اول لیگ برتر فوتبال، باز هم به دلیل کاستی ها و نداشتن تجهیزات مخصوص و حرفه ای، شاهد صحنه های مشکوک در زمین هستیم؛ صحنه های مشکوکی که با دوربین های صداوسیما قابل بررسی و تایید نبودند. 

برای مثال، به عقیده منتقدان، در بازی پرسپولیس و تراکتور در دو صحنه مشکوک بازی، کمک داور ویدئویی نتوانست تصمیم درستی اتخاذ کند و به اشتباه، گل تراکتور را صحیح اعلام کرد. همچنین، داور خطای سروش رفیعی به روی بازیکن تراکتورسازی را به دلیل نبود تصاویر واضح، خطای خطرناک تشخیص داد و به دلیل بالا آوردن بیش از حد پای بازیکن پرسپولیس، او را با کارت قرمز مستقیم از زمین بازی اخراج کرد.

تا کنون تنها 2 دستگاه «وار» به ایران آمده است. 2 دستگاه دیگر نیز قرار بود وارد کشور شود اما تا کنون این اتفاق نیفتاده است.  طبق گفته رئیس فدراسیون فوتبال تا 21 شهریور یکی از 2 دستگاه «وار» باقی مانده به ایران وارد می شود. با این حال، نباید فراموش کرد که حتی اگر چنین اتفاقی بیفتد، باز هم مشکلات ادامه خواهند داشت، چرا که تمام شرایط برای استفاده از کمک داور ویدئویی مهیا نیست. 

نداشتن دوربین خط آفساید و خط دروازه از معضلات اصلی این سیستم به اصطلاح کمک داور ویدئویی است که هنوز رفع نشده است. این در حالی است که در بازی های حساس و مخصوصا بین المللی، بیش از 30 دوربین مخصوص به کمک سیستم کمک داور ویدئویی می ‌آیند تا هیچ صحنه ای از  قلم نیفتد و تصاویر، کامل و واضح در اختیار داوران اتاق «وار» قرار بگیرد.

نبود امکانات لازم و به خصوص دوربین های باکیفیت در زمین منجر به وقت کُشی و هدررفتن زمان زیادی از بازی می شود. این معضل باعث می شود که کمک داوران در اتاق «وار» هر صحنه مشکوکی را بالغ بر 10 بار از جهات مختلف و به صورت ناواضح بررسی کنند و سپس رای خود را صادر نمایند و این به معنای تلف شدن  حداقل 2 الی 10 دقیقه از وقت بازی برای هر صحنه مشکوک است.‌

البته این تنها مشکل سیستم کمک داور ویدئویی در ایران نیست. «وار» مشکلات دیگری هم دارد. برای مثال، حضور داوران «وار» در کانکسی کنار هواداران یکی از مشکلات اصلی لیگ برتر در سال جاری است. این مساله باعث عدم تمرکز داوران و همچنین کاهش امنیت آنها می ‌شود.

بنابراین فعلا سیستم کمک داور ویدئویی نه تنها از حجم مشکلات کم نکرده، بلکه به بحران دامن زده است و برای حل این مساله ها انگار هنوز باید صبر کرد.