جست‌وجوی مایحتاج زندگی در سطح زباله‌های شهر؛ عدالت اجتماعی را در شهرکرد پیدا کنید
چند وقتی است که پدیده زباله‌گردی برای پیدا کردن مواد غذایی و قابل بازیافت در زباله‌های شهری شهرکرد به وجود آمده این پدیده حاکی از نبود عدالت اجتماعی و وضعیت نابه‌سامان اقتصادی و مدیریتی در این شهر است.
در گذشت زمان با بزرگتر شدن جوامع انسانی مهاجرت مردم از روستاها به شهرها، وجود مشکلات اقتصادی، افزایش فاصله طبقاتی، بیکاری، فقر، اعتیاد و عدم وجود عدالت اجتماعی آسیب‌های زیادی مانند زباله‌گردی شکل گرفت.
شاید در گوشه و کنار کلان شهرها مناظری مانند جست‌وجوی افرادی در بین زباله‌های شهری دور از انتظار نباشد. غالباً این افراد شامل سه گروه فقیران نیازمند برای تهیه غذا، معتادان طرد شده از خانواده و افرادی در تلاش برای جمع‌آوری مواد قابل بازیافت هستند، اما در چندماه اخیر به ویژه در ساعات نزدیک به نیمه شب کمتر خیابانی از شهرکرد است که زباله‌هایش برای یافتن غذا یا مواد بازیافتی زیر و رو نمی‌شود.
وجود چنین صحنه‌هایی در این شهر کوچک حاکی از آمار بالای بیکاری، فقر و فاصله زیاد طبقاتی دارد و این روزها با توجه به وضعیت اقتصادی نامناسب و گرانی تمام اجناس مصرفی خود را بیشتر نشان می‌دهد.
زباله‌گردی باید توسط مسئولان شهری بررسی و برطرف شود
حمید فدایی با اشاره به اینکه آسیب‌های اجتماعی همان طور که خود در اثر مجموعه‌ای از عوامل بوجود می‌آیند، باعث تولید بسیاری از مسائل و مشکلات در جامعه می‌شوند، گفت: این آسیب‌ها گریبان‌گیر بسیاری از افراد در گروه‌های جنسی و سنی مختلف می‌شود و می‌تواند پیامدهای مخربی در جامعه به دنبال داشته باشد.
وی با بیان اینکه برای بررسی هر آسیب اجتماعی باید خانواده را مطالعه کرد، افزود: هیچ جامعه‌ای بدون داشتن خانواده سالم نمی‌تواند ادعای سلامت کند و هیچ یک از آسیب‌های اجتماعی بی‌تأثیر از خانواده بوجود نیامده‌اند.
این پژوهشگر اجتماعی مهم‌ترین مسئله‌ای که در حال حاضر جامعه و کشور با آن دست به گریبان است را بحران بیکاری عنوان و اضافه کرد: بیکاری معضل بزرگ جامعه ما است که به همراه خود پیامدهای ناخوشایندی را برای خانواده و فرد بیکار می‌آورد، مشکلاتی از قبیل فقر اقتصادی، مشکلات روحی و روانی، افت ارتباطات خانوادگی، مشاجره، خلاف‌کاری و عدم توجه به بنیان‌های خانواده از مشکلاتی است که فرد بیکار و خانواده او با آن دست به گریبان هستند.
فدایی با اشاره به اینکه امروزه در هر کشوری مسئله اقتصاد از اهمیت زیادی برخوردار است، ادامه داد: عدم بضاعت مالی خانواده‌ها، ناتوانی در پاسخگویی به نیازهای طبیعی و ضروری مانند فراهم ساختن امکان ادامه تحصیل حتی در مقطع متوسطه، تأمین پوشاک مناسب، متنوع، متناسب با سلیقه و روحیه فرزندان، زمینه بروز دلزدگی، سرخوردگی، ناراحتی‌های روحی، دل‌مشغولی، افسردگی و انزواطلبی را فراهم می‌کند و این امر موجب می‌شود تا این افراد برای حل مشکل خود از بند گرفتاری‌ها دست به ارتکاب اعمال ناشایست بزنند.
وی اضافه کرد: نکته مهمی که امروزه ما به خصوص کلان شهرها شاهد هستیم پدیده نوظهور زباله‌گردی است که بسترساز آسیب اجتماعی شده است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه مسائل اجتماعی مشکلات اقتصادی، فقر، بیکاری و اعتیاد از جمله عوامل مهم گرایش و شیوع معضل زباله‌گردی در کشور هستند گفت: این پدیده منشأ بروز مشکلاتی چون مبتلا شدن این افراد به بیماری‌های خطرناک و شیوع آن در جامعه، به وجود آمدن آلودگی و چهره زشت برای شهرها و دیگر معضلات اجتماعی است.
فدایی افزود: این پدیده بیشتر در بین کودکان و زنان مشاهده می‌شود که انواع مشکلات روحی و روانی و ناهنجاری‌های اجتماعی، اختلالات پرخاشگرانه از آسیب‌های به وجود آمده در بین این افراد است.
وی بیان کرد: حمایت از افرادی که از لحاظ اجتماعی دچار آسیب شدند باعث می‌شود تا زندگی طبیعی خود را از سر بگیرند و نبود حمایت از زباله‌گردان علاوه بر دلزدگی می‌تواند تبعات اجتماعی دیگری نیز به دنبال داشته باشد.
این پژوهشگر اجتماعی با اشاره به اینکه حفظ و تقویت ارزش‌ها از جمله کسب روزی حلال و کرامت انسانی اهمیت دو چندانی برای جامعه دارد، ادامه داد: از آنجا که پدیده زباله‌گردی با دو مقوله امنیت اجتماعی و سلامت روانی مطرح است پیشنهاد می‌شود مسئولان، مدیریت این پدیده اجتماعی را همواره در دستور کار خود قرار دهند چرا که رویکرد انسانی به موضوع پدیده زباله‌گردی امری مهم است و برای کمک به جامعه آسیب دیده باید اعتماد به نفس و عزت نفس افراد را ارتقا داد.
فدایی با بیان اینکه معضلات اجتماعی، بیکاری، فقر و اعتیاد از علت‌های اصلی پدیده زباله‌گردی است، گفت: برای فرهنگ‌سازی و آگاه‌سازی مردم، مسئولان شهری به خصوص شهرداری‌ها باید بسترهای لازم را جهت
پیشگیری از این پدیده نوظهور فراهم کنند
حجت‌الاسلام صفرعلی علیخانی با اشاره به آیاتی از قرآن کریم گفت: خداوند به بنی‌آدم عزت بخشیده و انسان را بر دیگر موجودات برتری داده است. از نظر دین نیز پدیده زباله‌گردی با توجه به کرامت انسانی نکوهش شده است.
وی با بیان اینکه خداوند ظرفیت‌های روحی در بدن انسان قرار داده است، افزود: انسان می‌تواند با حرکت در مسیر مستقیم از ملائک و فرشته‌ها مقام بالاتری داشته باشد و اگر نقشه غلط در پیش داشته باشد از حیوانات هم پست‌تر می‌شود.
این کارشناس مذهبی با اشاره به اینکه انسان باید همواره شخصیت وجودی خود را حفظ کند، اضافه کرد: زباله‌گردی با شخصیت و روح و روان انسان در تضاد است.
علیخانی با بیان اینکه در روایات دینی آمده است مؤمن نباید خود را خار کند، ادامه داد: یکی از مبانی اصلی در کشور و شعارهای مطرح بحث عدالت است، مسؤولان وظیفه دارند عدالت را برقرار تا اختلاف طبقاتی کاهش پیدا کنند و فقر و محرومیت ریشه‌کن شود.
وی با اشاره به اینکه برخی از مردم از سر اجبار غذای خود را از زباله تأمین می‌کنند گفت: با انجام درست وظایف مسئولان مشکلات این چنینی در جامعه کمتر می‌شود. اما عده‌ای نیز پدیده زباله‌گردی در شهرکرد را به عدم تفکیک مواد قابل بازیافت ربط می‌دهند.
محمدرضا محمدیان با اشاره به اینکه تفکیک زباله از اوایل خردادماه سال 96 در شهرکرد آغاز شد، گفت: این طرح به دلیل مشکلات و کارشکنی‌های متعدد و ضرردهی پیمانکار در اوایل سال 97 متوقف شد.
وی با بیان اینکه در قرارداد پیمانکار جمع‌آوری و تفکیک به صورت تجمیع ذکر شده بود، افزود: جمع‌آوری زباله از سطح شهر نیز به دلیل مشکلات اقتصادی برای این شرکت ضررده است و احتمالاً تا اواخر امسال متوقف می‌شود.
برگزاری مناقصه و مزایده تفکیک زباله در شهرکرد
معاون خدمات شهری شهرداری شهرکرد اضافه کرد: با ارسال نامه‌ای به شورای شهر مراحل قانونی کار را برای برگزاری مناقصه و مزایده تفکیک زباله در شهرکرد انجام می‌دهیم.
محمدیان با اشاره به اینکه عدم تفکیک زباله در سطح شهر، مسیری برای جمع‌آوری مواد قابل بازیافت از درون زباله‌ها فراهم کرده است، ادامه داد: دفن زباله‌های قابل تفکیک مانند پلاستیک در خاک به دلیل عدم تجزیه، آلودگی محیط را برای آیندگان در پی دارد.
با پیگیری‌های انجام شده هیچ یک از دستگاه‌های مربوطه مانند بهزیستی، کمیته امداد خمینی(ره) چهارمحال و بختیاری و شهرداری شهرکرد خود را مسئول رسیدگی به مسئله زباله‌گردی در این شهر ندانست.
رسیدگی به وضعیت معیشت مردم به ویژه در روزهای پایانی سال با وجود آمار بالای بیکاری و چرخ لنگ صنعت و تولید در استان محرومی مانند چهارمحال و بختیاری نیاز به همفکری و اقدام جهادی مسئولان در سطح ملی و استانی دارد.
زباله‌گردی نه تنها چهره مناسبی برای هیچ شهری ندارد بلکه کرامت انسانی و عدالت اجتماعی را در جوامع مختلف از بین می‌برد.
منبع: تسنیم
10
