افت تولید گندم کرمانشاه در غیاب باران
کاهش بارندگی سال زراعی گذشته علاوه بر پایین آوردن سطح منابع آبی کرمانشاه، خسارت زیادی به محصولات کشاورزی از جمله تولید گندم وارد کرده است.
هر سال به صورت میانگین بیش از ۸۷۰ هزار تن گندم دیم و آبی در کرمانشاه برداشت میشد که بر اساس پیش بینیهای سازمان جهاد کشاورزی، این میزان امسال با افتی بیش از ۳۵۰ هزار تنی روبه رو خواهد شد.
رییس سازمان جهاد کشاورزی کرمانشاه اعلام کرد: کشاورزان مناطق گرمسیری روند برداشت گندم از مزارع خود را آغاز کردهاند اما تولید در زمینهای آنان بدلیل خشکسالی چندان رونقی ندارد.
نوربخش حاتمی اظهار داشت: میزان خسارت به گندمزارهای مناطق گرمسیری کرمانشاه در حدی است که در برخی از آنها گندم قابل برداشت نیست.
امسال در مجموع ۳۹۳ هزار و ۹۳۰ هکتار اراضی استان امسال زیر کشت گندم رفته که از این میزان، ۲۹۹ هزار هکتار دیم و مابقی آبی است که به گفته کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی زمینهای دیم استان متحمل بیشترین میزان خسارت شدهاند.
حاتمی در این رابطه توضیح داد: ابتدای سال پیش بینی کرده بودیم حدود ۷۰۰ تن گندم در کرمانشاه برداشت شود که این میزان به نظر میرسد به دلیل کاهش محسوس بارشهای بهاری به ۵۰۰ تن برسد.
به گفته وی، دولت برای خرید ۴۵۵ هزار تن از گندم مازاد کشاورزان کرمانشاه آمادگی دارد.
خشکسالی کم سابقه در کرمانشاه
براساس اعلام سازمان هواشناسی میزان بارش های کرمانشاه امسال در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۳۰ درصد کاهش یافته است و این استان با ۱۸۰ میلی متر منفی نسبت به میانگین دراز مدت، بیشترین میزان کاهش بارندگی را بین استانهای کشور دارد.
معاون سازمان هواشناسی کرمانشاه کاهش بارش باران در استان طی ۵۰ سال گذشته را نادر و کم سابقه اعلام کرد و گفت: سالهایی بود که در فصل پاییز کمبود بارش داشته باشیم.
محمد اظهار داشت: کاهش بارندگی در پاییز، در فصل بهار جبران شد اما امسال در دو فصل بشدت کاهش بارش داشتهایم.
کاهش روان آبها و منابع زیر زمینی
کاهش بارندگی های منجر به کاهش منابع آبی استان نیز شده است، به نحوی که ۱۲ سد استان با ظرفیت یک میلیارد و ۳۵۰ میلیون متر مکعب، با کاهش ۱۰ درصدی آب ذخیره شده روبه رو هستند.
عضو هیات مدیره شرکت آب منطقهای کرمانشاه وضعیت منابع آبی استان را نگران کننده دانست و گفت: فروردین امسال در برخی رودخانههای استان با کاهش بیش از ۹۰ درصدی روان آب نسبت به مدت مشابه سال قبل روبه رو هستیم.
به گفته بهرام درویشی، منابع آب زیر زمینی کرمانشاه با افت ۲۸ درصدی و آب چشمه ها نیز با کاهش ۷۲ درصدی نسبت به سال گذشته روبه هستند که این موضوع بسیار نگران کننده است.
برخورد با چاههای غیر مجاز
دولت به منظور مقابله با کم آبی و مدیریت منابع در استان کرمانشاه تا کنون چندین نشست اضطراری تشکیل و کارگروه سازگاری با کم آبی را تشکیل داده است.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کرمانشاه که مسوولیت این کارگروه را بر عهده دارد، در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، بر برخورد جدی در استفاده از چاه های غیر مجاز در باغ های تفریحی اطراف شهر کرمانشاه تاکید کرد.
مهرداد سالاری اظهار داشت: طی چند سال گذشته با اپیدمی احداث باغات تفریحی در اطراف شهر کرمانشاه مواجه شدیم که بعضاً چاه غیر مجاز دارند لذا دستگاههای ذیربط موظف هستند که با اینگونه باغات و باغداران غیر علمی و غیر تخصصی که غیر از باغهای مثمر هستند، برخورد جدی کنند.
بسته حماتی دولت برای حمایت از کشاورزان
از سوی دیگر دولت به منظور کاهش استفاده غیر مجاز از منابع زیر زمینی آب و حمایت از کشاورزان در حال تدوین بسته ای حمایتی از کشاورزان است.
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری کرمانشاه پیشتر در جلسه بررسی پیامدهای اقتصادی ناشی از خشکسالی، اظهار داشت: این بسته اکنون توسط سازمان جهاد کشاورزی در حال تدوین است که پس از تدوین اعلام خواهد شد.
بهزاد باباخانی افزود: با توجه به اینکه نزدیک به ۷۰ درصد اراضی کشاورزی استان دیم و وابسته به بارندگی است بنابراین کاهش بارش های امسال خسارت های قابل توجهی به کشاورزی استان وارد کرده و امسال جزو سختترین سالها برای حوزه کشاورزی است.
وی از سازمان جهاد کشاورزی ستان خواست در اسرع وقت، گزارش جامعی از خسارت وارد شده به کشاورزان تهیه و بسته حمایتی به منظور کاهش تبعات اقتصادی بویژه در خصوص بذر، خوراک دام و مساعدت به کشاورزان تدوین شود.
سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری کرمانشاه همچنین از دستگاههای اجرایی خواست رسیدگی به تبعات اقتصادی ناشی از خشکسالی را در اولویت برنامه های کاری خود قرار دهند.
باباخانی همچنین افزود: در این راستا لازم است سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تمهیدات لازم برای تامین اعتبارات مورد نیاز به عمل آورده و در جلسه آتی ستاد مدیریت بحران مطرح کند.
تخلیه منابع آبی
اکنون سالانه یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون متر مکعب آب وارد منابع زیرزمینی ما می شود و در مقابل یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون متر مکعب از این منابع برداشت می کنیم به عبارت دیگر سالانه ۱۰۰ میلیون مترمکعب اضافه برداشت داریم.
در نتیجه این وضعیت سطح آب زیرزمینی در همه دشت های استان کاهش یافته و توسعه و بهره برداری از آبخوان ۱۳ دشت از ۲۳ دشت استان که حدود ۴۰ تا ۴۵ درصد از سطح کل دشت ها را در بر می گیرند؛ ممنوع است.
در استان کرمانشاه حدود ۱۷ هزار حلقه چاه وجود دارد که پنج هزار حلقه آن غیرمجاز است؛ نه تنها هیچ محاسبه دقیقی از برداشت آب از چاه های غیرمجاز وجود ندارد که هنوز هم کنتور هوشمند بر روی بسیاری از چاه های مجاز نصب نشده و همین موضوع امکان تخلف و اضافه برداشت را برای کشاورزان متخلف آسان کرده است.
استان کرمانشاه با حدود ۲ میلیون نفر جمعیت، ۹۵۰ هزار هکتار زمین کشاورزی و باغ دارد که ۳۵۰ هزار هکتار آن آبی است.
بیش از ۹۰ درصد آب استان کرمانشاه در بخش کشاورزی مصرف می شود که حدود نیمی از آن با روش های نادرست آبیاری و کشت محصولات آببر به هدر میرود.
کرمانشاه استانی پهناور در غرب ایران با ۲۵ هزار کیلومتر مربع مساحت، یکی از استانهای مهم از حیث کشاورزی و منابع طبیعی محسوب میشود به طوریکه ۷۰ درصد مساحت استان را عرصههای منابع طبیعی با بیش از ۵۲۷ هزار هکتار جنگل و یک میلیون و ۱۹۲ هزار هکتار مرتع تشکیل داده است.
همچنین بیش از ۹۵۰ هزار هکتار زمین کشاورزی در استان کرمانشاه وجود دارد که سالانه چهار میلیون و ۵۷۵ هزار و ۸۱۴ تن انواع محصولات زراعی، باغی، دامی و شیلات و آبزیان در استان تولید میشود.
استان کرمانشاه ۲ میلیون نفر جمعیت ساکن در ۱۴ شهرستان، ۳۱ بخش، ۳۲ شهر، ۸۶ دهستان و ۲ هزار و ۵۹۵ آبادی دارد و ۲.۴ درصد جمعیت کشور در این استان سکونت می کنند که از این تعداد ۷۵ درصد در نقاط شهری و ۲۵ درصد در نقاط روستایی زندگی می کنند.
منبع: ایرنا
68