پل وسط دریاچه ارومیه چرا ساخته شد؟/ آیا باید خراب شود؟

پل شهید کلانتری طولانی‌ترین پل ساخته‌شده در ایران به طول 1709 است که برروی دریاچهٔ ارومیه ساخته شده‌است و فاصلهٔ میان دو شهر تبریز و ارومیه را به ۱۳۵ کیلومتر کاهش داده‌است. این پل در ۲۷ آبان ۱۳۸۷ توسط محمود احمدی نژاد به بهره‌برداری رسید. در صورت عبور از روی پل شهید کلانتری، فاصلهٔ ارومیه تا تهران برابر با ۷۸۰ کیلومتر خواهد بود. این پل نقش به‌سزایی در توسعهٔ گردشگری و تبادلات فرهنگی و تجاری میان دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی دارد و باعث صرفه‌جویی در مصرف سوخت و زمان و کاهش تصادفات جاده‌ای و استهلاک خودروها می‌شود.

آیا پل باید از محل فعلی خود برداشته شود؟

میان گذر دریاچه ارومیه که همواره از سوی کارشناسان مورد نقد قرار گرفته و بسیاری ساخت آن را در خشک شدن دریاچه موثر می‌دانند، اکنون چالشی بزرگ برای متولیان احیای دریاچه تبدیل شده است؛ چالشی که علی رغم مطالعات تخصصی فراوان هنوز تصمیم جدی و موثری در مورد آن گرفته نشده، اما برخی گمانه‌ها از احتمال تخریب آن در آینده نزدیک خبر می‌دهند.
چندی پیش یکی از اساتید دانشگاه پیام نور که دارای تخصص رسوب شناسی است، با طرح موضوع دریاچه ارومیه به صورت تخصصی در مورد میان گذر شهید کلانتری که شرق دریاچه را به غرب آن وصل می‌کند، سخن گفته و تأکید کرده است که برای جلوگیری از افزایش خسارت‌ها باید این میان گذر تخریب شود.

وی در ادامه با تأکید بر این‌که پل میان گذر در خطرناک‌ترین مکان دریاچه در گودال لجنی و بین دو گسل اصلی ایجاد شده است و در زیر آن نیز حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر لجن یا رس قرار دارد که این موجب تداوم نشست سطح دریاچه در این محل شده است، اظهار کرده است: در چنین شرایطی به جای ایجاد پل در این مکان و پر کردن محل آن با سنگ بهتر بود که پل میان گذر با یک کیلومتر فاصله و از سمت گمیچی رد می‌شد تا منجر به این مشکل و تخریب دریاچه نمی‌شد. بر این اساس، پل باید به طور کامل از محل فعلی خود برداشته شود، به این دلیل که سطح دریاچه در این قسمت در حال نشست بوده و در آینده می‌تواند برای پل زیان بار باشد و هم‌چنین با این عمل جریان‌های چرخشی آب دریاچه به حالت طبیعی خود بر می‌گردد.

پل میانگذر در روند خشکی دریاچه ارومیه بی‌تاثیر است

مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی معتقد است امکان نشست دریاچه ارومیه وجود ندارد.

به گفته فرهاد سرخوش بستر دریاچه از لایه های متعدد لجن پوشیده شده که همانند آب بند عمل می کند و امکان نشست وجود ندارد. همچنین پل میانگذر در روند خشکی دریاچه ارومیه بی تاثیر است چرا که پل بروی شمع هایی تعبیه شده و مداخله‌ای در روند جریان چرخشی آب دریاچه ندارد.

سرخوش، علت اصلی افزایش سرعت بخشیدن روند تبخیر اب دریاچه را وجود خاکریز 11 کیلومتری از سمت آذربایجان غربی و 3 کیلومتری از سمت آذربایجان شرقی عنوان کرده و گفته است: این خاکریزها بستر چرخشی آب شمال و جنوب دریاچه را مختل کرده که با توجه به افزایش دما و روند طبیعی تبخیر با وجود رهاسازی‌ها همچنان دریاچه با مشکل مواجه است.

طبق اخبار منتشر شده در روزهای گذشته برای حل این مشکل دانشگاه تبریز طرح مطالعه این خاکریزها را برعهده گرفته که پس از بررسی علمی و کافی مقرر شده 2 تا 3 آبگذر در این خاکریز 11 کیلومتری ایجاد شود تا روند چرخش آب دریاچه فراهم شود که به محض تامین اعتبار این عملیات انجام می شود.

35