شما نظر بدهید

از آزمون آقامحمدخان قاجار تا خطای امروز/ انتقال پایتخت ضروری اما نشدنی

خبرنگار:

موضوع انتقال پایتخت از تهران به شهری دیگر بیش از 3 دهه است که مطرح می‌شود ‌سؤال این است که چرا هر بار این طرح به در بسته می‌خورد؟

از آزمون آقامحمدخان قاجار تا خطای امروز/ انتقال پایتخت ضروری اما نشدنی

شاید باور آن سخت است که ایران رکوردار تغییر پایتخت بوده است و فهرست بلند بالایی از پایتخت‌های مختلف در حکومت‌های مختلف دارد. اما در نیم قرن اخیر تغییر پایتخت برای رفع مشکلات رو به انباشت تهران در هر تغییر و تحول سیاسی و تغییر ریاست جمهوری مطرح شده است.

تا جایی که رئیس جمهور مسعود پزشکیان، در یکی از جلسات دولت به صراحت به آن اشاره کرد و گفت: آقای دکتر عارف مأموریت بررسی این طرح را بر عهده دارند. بی‌توجهی به این موضوع می‌تواند کشور را در آینده با بحران‌های زیست‌محیطی و مشکلات متعدد دیگر مواجه سازد.

اما با طرح دوباره این مسئله که به اعتقاد کارشناسان تازگی ندارد بار دیگر ‌سؤالاتی در حد معمای حل نشدنی مطرح می‌شود. اینکه از اساس هدف از انتقال پایتخت چیست و قرار است چه مشکلی را حل و فصل کند؟ اینکه کدام استان قابلیت تبدیل شدن به پایتخت را دارد؟ اینکه قائل شدن چندین پایتخت به طور همزمان تا چه حد مدافع نیازهای مردم در وضعیت فعلی است؟ و اینکه دولت می‌خواهد امکانات سخت‌افزاری متمرکز شامل ابنیه و نیروی انسانی را چگونه انتقال دهد؟

به جای انتقال هزینه‌ها را به درستی صرف کنند

یاسر بختیاری دکترای عمران، مدرس دانشگاه پلی تکنیک و دانشگاه آزاد تهران معتقد است انتقال پایتخت تجربه بسیاری از کشورها هست و این ایده زمانی که آقای کرباسچی شهردار تهران بود یعنی حدود 3 دهه قبل به دلیل افزایش مشکلات شهر تهران مطرح شد.

وی با ذکر مثالی به مالزی اشاره و به خبر فوری تصریح کرد: مالزی بخش اداری دولت را در جای دیگر متمرکز کرد اما چنین کاری برای ایران بسیار پرهزینه است و با توجه به شرایط اقتصادی و تحریم‌ها بهتر است به جای انتقال هزینه‌های این کار صرف بهبود شرایط زندگی در تهران شود.

این استاد دانشگاه با اشاره به دو نیاز اساسی حمل و نقل عمومی ‌و فناوری ارتباطات در تهران متذکر شد: توسعه خطوط مترو و حمل و نقل عمومی ‌و چابک سازی دولت هر دو می‌تواند اثرات قابل توجه در کاهش مشکلات تهران که دلیل انتقال پایتخت است باشد.

به گفته بختیاری حتی با انتقال پایتخت موضوع جمعیت انفجاری تهران مسئله پابرجایی است. دولت باید تدبیر کند که اگر پایتخت را هم انتقال داد امروز با جابه جایی جمعیت می‌خواهد چه کند.

پایتخت

این کارشناس با اشاره به ضرورت بررسی ماتریس قوت، ضعف، فرصت و تهدید اجرای این طرح افزود: به عنوان مثال انتقال پایتخت ممکن است توسعه شهرهای دیگر را رقم بزند اما چابکی دولت کاهش می‌یابد. ضمن اینکه فقط جانمایی وزارت خانه‌ها مطرح نیست و باید استان مناسبی انتخاب شود.

بختیاری افزود: با توجه به مسائل امنیتی در استان‌های مرزی به نظر می‌رسد گزینه‌های استان‌های خراسان رضوی و اصفهان برای انتقال پایتخت قابل بحث باشد.

راه حل ما تراکم زدایی است

در عین حال سید رضا لاهیجی مدرس مدیریت شهرسازی و مدیریت زیباسازی که پیش از این در سازمان نوسازی شهر تهران فعالیت داشته است موضوع انتقال پایتخت را دغدغه همه رؤسای جمهور می‌داند.

وی به خبرفوری گفت: با توجه به اینکه از شهرها و روستاها به تهران سرازیر می‌شوند و این شهر به شدت مهاجرپذیر شده است متأسفانه تهران در حال فروپاشی است. حال مردم ساکن در پایتخت خوب نیست و محیط فرسوده و شلوغ به مشکل جدی تبدیل شده است.

به گفه لاهیجی از سویی مشکل اصلی 8 کلان شهر تراکم است و تراکم‌زدایی تنها راه حل نجات این شهرها است. همچنان مهاجرت‌ها به تهران ادامه دارد و حتی مهاجران افغانی و عراقی نیز ترجیح می‌دهند در تهران زندگی کنند.

این کارشناس تاکید دارد که انتقال کامل پایتخت امکان پذیر نیست و کشور را دچار شوک خواهد کرد. اما انتقال پایتخت سیاسی مطرح شده و یکی از گزینه‌های مطرح سواحل جنوبی کشور است که گنجایش ایجاد 28 شهر را دارد.

لاهیجی اذعان کرد: متأسفانه دولت‌ها تازه متوجه شده‌اند که بهترین گزینه حمل و نقل دریایی است و به همین دلیل سواحل جنوبی مطرح شده است. هر چند شخصاً نمی‌دانم این طرح موفقیت‌آمیز خواهد بود یا نه اما بسیاری از رفت و آمدها به دلیل انتقال پایتخت سیاسی کاهش می‌یابد.

وی در پاسخ به ‌سؤالی در خصوص چگونگی انتقال زیرساخت‌های فیزیکی نیز گفت: در حال حاضر روی این مسئله کار می‌کنند. نکته جالب این است که در بین کشورها ایران رکورد دار انتقال پایتخت بوده و در دوره قاجار، آقامحمدخان پایتخت را به تهران آورد و از آن زمان همین شهر پایتخت ایران باقی مانده است.

دولت مراقب  اسکان نیروی انسانی بدنه خود باشد

همچنین محمد علی پورنیا کارشناس ارشد مدیریت شهری انتقال پایتخت را به مثال سنگ بزرگ علامت نزدن است تشبیه می‌کند.

وی به خبر فوری گفت: شاید در حوزه اجرایی انتقال پایتخت خوبی‌هایی به لحاظ اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی دارد اما نباید غافل شد که به لحاظ اقتصادی هزینه هنگفتی را متوجه دولت خواهد کرد. دولت در وضعیت فعلی هم در مضیقه است چه برسد که برای این موضوع هزینه صرف شود.

پورنیا با تاکید به اینکه این کار حتی اگر شدنی باشد، اشتباه است، متذکر شد: از سویی در انتقال پایتخت موضوعات قومیتی پیش خواهد آمد. مثلاً تصور کنید تبریز گزینه انتقال باشد اینبار لرها و کردها به آن اعتراض خواهند داشت و یا برعکس.و این انتقال به هر شهری انجام شود این مسائل را خواهیم داشت و سایر شهرها معترض می‌شوند. اگر طرح به مجلس هم برود اعتراض‌ها بیشتر خواهد شد چرا که هر نماینده‌ای می‌خواهد شهر خودش پایتخت شود.

کارشناس ارشد مدیریت شهری با اشاره به ضرورت در نظر گرفتن عواقب این تصمیم افزود: از سویی در شهر تهران با پیشرفت چندین ساله ما همچنان مشکل زیرساختی در شبکه داریم. حال فرض کنیم پایتخت را ببریم به اصفهان، شیراز یا مشهد. در چنین شهرهایی معضلات به مراتب چندین برابر خواهد شد.

وی یکی از موضوعات مهم را مقوله اسکان دانست و گفت: دولت اگر در تهران به عنوان مثال 2 میلیون کارمند دارد چگونه می‌خواهد این رقم را به شهری دیگر انتقال داده و اسکان دهد. برخی می‌گویند از همان شهر نیرو می‌گیرد خوب در این صورت این تعداد بیکار خواهند شد. موضوع ساماندهی نیروی انسانی جدی است.

پورنیا در پاسخ به اینکه اگر چند پایتخت تعریف شود چطور؟ ادامه داد: در کل لازم است از اساس هدف از انتقال پایتخت بررسی شود. اگر هدف بهبود وضعیت تهران است به جای انتقال پایتخت وضعیت فرصت های شغلی و اجتماعی شهرهای دیگر را بهبود دهند تا مهاجرت‌ها از تهران معکوس شود. ایران نباید مانند گذشته تاریخی خود انتقال پایتخت را انجام دهد و بهتر است راهکارهای عملیاتی به کار گرفته شود.

این اظهارات در حالی است که تهران در هنگام پایتخت شدن کمتر از 20 هزار نفر جمعیت داشت و امروز یکی از پرجمعیت ترین کلان شهرهای خاورمیانه محسوب می‌شود. هر حادثه‌ای در این شهر به عنوان مثال یک سیلاب یا زلزله صدمات جبران‌ناپذیری وارد کرده و ممکن است به فلج شدن بخش‌های مختلف دولت منجر شود.

از سویی بسیاری از مهاجرت‌ها به تهران به دلیل انباشت امکانات و فرصت‌های شغلی است نه از روی اراده قلبی. باید منتظر ماند و دید دولت پزشکیان این طرح را چگونه به سرانجام می‌رساند و آیا آسیب‌های جدی به محیط زیست و زندگی شهری می‌تواند در جایی روند معکوس به خود ببیند؟

منبع: خبر فوری
کیف پول من

خرید ارز دیجیتال
به ساده‌ترین روش ممکن!

✅ خرید ساده و راحت
✅ صرافی معتبر کیف پول من
✅ ثبت نام سریع با شماره موبایل
✅ احراز هویت آنی با کد ملی و تاریخ تولد
✅ واریز لحظه‌ای به کیف پول شخصی شما

آیا دلار دیجیتال (تتر) گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری است؟

استفاده از ویجت خرید ارز دیجیتال به منزله پذیرفتن قوانین و مقررات صرافی کیف پول من است.

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 22
  • یعقوب محمدی دیوان(سرچ کن)
    3

    تهرانی ها مردم ایران را فریب داده اند؛ باید پایتخت عوض شود:

    در روایات متعدد تاکید شده است که مسجدالاقصی در آسمان است نه در این کره خاکی.

    امام الهمام و مقضی المرام جعفر صادق علیه السلام:
    «اَلْبَيْتِ اَلْمَعْمُورِ - وَ هُوَ بَيْتٌ فِي اَلسَّمَاءِ اَلرَّابِعَةِ؛ اَلْبَيْتِ اَلْمَعْمُورِ وَ هُوَ اَلْمَسْجِدُ اَلْأَقْصَى؛ بیت المعمور خانه ای است در آسمان چهارم؛ بیت المعمور همان مسجد الاقصی است.» (تفسیر العیاشی ج۲ ص۱۲۸؛ تفسیر البرهان ج۳ ص۵۵؛ بحار الأنوار ج۱۷ ص۸۹؛ الیقین ج۱ ص۲۹۴؛ بحار الأنوار ج۱۸ ص۳۹۴؛ بحار الأنوار ج۳۷ ص۳۱۶)

    نظرات شما -
    • ناشناس
      0

      بله انتقال پایتخت کار سخت و دشواری هست
      ولی بنظرم باید یارانه ها شهرستانها را زیاد کنند و مثلا گوشت های تنظیم بازار و سایر موارد در شهرستانها توزیع شود تا ملت تشویق به برگشت شوند

    • تهرانی
      0

      اشتباه بهت گفتن مسجد القصی تو تهرانپارس نبش خیابان 182 هست

  • هیات علمی دانشگاه
    0

    يكي از كارهايي بايد انجام داد انتقال بخشي از وزارتخانه ها به شهرستان ها تا از تراكم پایتخت کاهش یابد بطور سازمان چای وزارت کشاوزی به شما محل کاشت و برداشت انجاست سازمان بنادر و کشتیرانی از تهران به جنوب چابهار یا بندرعباس سازمان‌ های وابسته به ارشاد اسلامی به قم... باتوجه به اینکه کار الکترونیکی انجام داد نیاز به حضور افراد نیست اگر چنین شود انسان نیازی به امد و شد به تهران نیست. کلیه دانشگاه ها به خارج تهران انتقال داد شهر دانشگاهی درست کرد....

  • alip
    0

    همه این اداها از سر بیکاریه
    مردم گرسنه و بیکارو گرانی اینا دنبال ادا در آوردن مثل دریاچه ارومیه نون ندارن بخورن هی میگن دریاچه ارومیه
    بجای این اداها برید گرونی حل کنید که خودتون درستش کردید و روز به روز مردم بدبختو دارید نابود میکنید

    نظرات شما -
    • ناشناس
      0

      احسنت

  • ناشناس
    5

    اصفهان پایتخت صفویه نشانگر دوران شکوه ایران را پایتخت کنید مرکز هم است .

    نظرات شما -
    • بهلول
      0

      صفویه شروع دوران بدبختی ایرانه اصفهان میشه پایتخت زیرزمین ایران بااین فرونشست

    • ناشناس
      0

      آره پر آآآآببب است ، فرو نشست ندارد و...

    • یعقوب محمدی دیوان(سرچ کن)
      0

      شما که اصلاً؛ ابدا.

      اصفهان همان صفویه است. صفویه همان صوفیه است:

      عَنِ اَلرِّضَا عَلَيْهِ السَّلاَمُ أَنَّهُ قَالَ: مَنْ ذُكِرَ عِنْدَهُ اَلصُّوفِيَّةُ وَ لَمْ يُنْكِرْهُمْ بِلِسَانِهِ وَ قَلْبِهِ فَلَيْسَ مِنَّا وَ مَنْ أَنْكَرَهُمْ فَكَأَنَّمَا جَاهَدَ اَلْكُفَّارَ بَيْنَ يَدَيْ رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ؛
      امام رضا علیه السلام فرمود: هر كس در نزد او از صوفيه ذكرى بشود، و به زبان و دل انكار ايشان ننمايد؛ چنين كسى از ما نيست و هر كس «صوفيه» را انكار كند مانند آن كسى است كه در راه خدا و در حضور رسول خدا(صلى الله عليه و آله) جهاد كرده باشد.
      مستدرك الوسائل ج۱۲ ص۳۲۳

      لطفاً برای آشنایی بیشتر عبارت ذیل را جستجو فرمایید:

      ((صفویه و صوفیه))

    • قمصری
      0

      آلودگی هوای اصفهان از تهران بدتره

  • ناشناس
    0

    مشهد و اصفهان همین الان هم در مشکلات غرق هستند .

  • ناشناس
    0

    در طرح انتقال قرار نیست مثل کشتی نوح همه پرندگان و خزندگان و انسانها سوار شوند ادارات و مراکز دولتی منهای بخش های خصوصی به یک منطقه نوساز در محلی که امکانات ریلی و ارتباطی با اکثر مراکز استانها را داشته باشد منقل خواهد شد و باعث کاهش ترافیو و الایندگی خواهد بود به نحوبکه امکان تاسیس کارخانه و کارگاه از پایتخت جدید حذف و عیر مهاجر پدیر باشد ...

  • ناشناس
    2

    انتقال بدید به ملایر مهرآبادهم داره میشه فرودگاه مهرآباد

  • ناشناس
    0

    سلام ظاهرا با این تصمیم قرارنیست کسی مشکل تهران را حل بکند دنبال حل مشکل دولت هستند باتوجه به اینکه مشکل تهران تاحل نشه پایتخت اگرهم منتقل بشه موفقیتی برای دولت متصور نیست
    تنها راه حل مهاجرت معکوس است
    با انتقال شرکت های تولیدی وصنعتی به استانها هزینه کمتر ی دارد متاسفانه متولیان اموردرتهران بخاطر درآمد سرانه استان نه تنها تن به این کار نمی دهند بلکه باصدور مجوز به تعداد آنها می افزایند واین روند موجب تراکم جمعیت و حمل و نقل وکمبودآب وآلودگی هوا وهزاران مشکل دیگر می شود
    ب - با جابجا شدن دولت وزرا ومعاونین عوض می‌شوند هروزیری که جابجا می‌شود
    اهل هراستانی که باشد اتوبوسی ازدیدگاه خود نیرو وارد پایتخت می‌کند ونمایندگان مجلس هم اینگونه اند پس ازما یان دوره وزارت ونمایندگان نه تنها خودشان به شهرهای خودشان برمی‌گردند لشکری را که اتوبوسی با آورده اند ساکن تهران می‌شوند
    برنمی گردند
    اتباع خارجی که قوزبالاقوز شده
    ج- بازار مشکل بعدی تهران است خیلی از اجناس وارد تهران می‌شود بعد از استانها برای خرید وارد تهران می‌شوند تهران بندر نیست ولی نقش بندر را بازی می‌کند
    این نقش را باید ازتهران گرفت
    د- انتقال پایتخت هزینه سنگین برا ایجاد زیرساخت دارد ودیری نمی پاید پایتخت جدید میشود تهران چون انتقال میلیونی پرسنل دولت جدای ازساخت ساختمانهای اداری نیازمند مسکن، بیمارستان ، ساخت مدرسه ودانشگاه ، و.....
    بعداز دودهه با زادولد این پرسنل و ورود کادر جدید به ساختار دولت دوباره باید بفکر انتقال پایتخت باشیم

  • محمد علی محمدی م.ریحان
    0

    ایران غرق در ضروری های نشدنی است و پزشکیان دنبال سخت ترین آنهاست: (آشتی حاکمیت و ملت) یا (ملت و حاکمیت) مشکلی دوجانبه و چندین بعدی

  • ناشناس
    0

    لازم نیست پایتخت سیاسی عوض شود فقط باید صنعت و تجارت ایران از تهران خارج شده و به سواحل جنوب و شمال انتقال یابد.

  • ناشناس
    0

    الان عصر ارتباطات است هر وزارت خانه را ببررند به يك استان ان وقت كل كشور مي شود پايتخت!!!!!

  • طهماسبی
    0

    به جای تغییر پایتخت یک کار اساسی که دیر یا زود باید انجام شود را انجام دهید
    یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کشور بزرگ شدن دولت می باشدکه باید به یک سوم حال حاضر برسد
    دوم کلیه ی ارگان‌های موازی حذف گردد
    نیروهای مسلح در هم ادغام و یک نیرو ایجاد گردد
    برای کلیه ی افرادی که به این خاطر از دولت یا حکومت اخراج می‌شوند به مدت یک سال حقوق در نظر گرفته شود تا برای خود شغلی پیدا کنند
    در صورتیکه افراد زودتر از یک سال شاغل شدند حقوق مربوطه تا پایان زمان مقرر شده باقی بماند
    قطعا کمتر از یک سال همه جذب بخش خصوصی شده و دولت و حکومت کوچک میگرد و …..
    مشکل اینجاست که دولت‌ها دوست دارند بزرگ‌تر بشند حکومت‌ها هم دوست دارند برای خود با بزرگ‌تر شدن جیره خوار تربیت کنند تا از ایشان حمایت کورکورانه و از سر اجبار صورت گیرد

  • علی
    0

    انتقال پایتخت سیاسی و اداری درست به نظر میرسه! ولی در توان مدیریتی و اجرایی حاکمیت و دولت ها در کشور ما نبوده و نیست!

  • حسین
    0

    پایتخت باید جا به‌جا شود اما کارشناسی محل جدید مهم است.
    یکی از کارشناس ها گفته بود بین گلپايگان وهمین
    البته به سمت سمنان هم بد نیست

  • محمد
    0

    دورود بهترین مکان برای پایتخت است اما بعید میدونم مردمش قبول کنند!