جنجال نمره در دانشگاه شریف

ارزیابی استادان از عملکرد ۶۵۰ دانشجو در درس ریاضی ۲، یکی از جنجالی‌ترین اتفاقات آموزشی سال‌های اخیر را در دانشگاه صنعتی شریف رقم زد و میانگین ۵٫۲ را از ۲۰ برای این درس ثبت کرد. 

درس‌های عمومی ریاضی ۱ و ۲ و فیزیک ۱ و ۲ که همان سال اول دوره کارشناسی برای همه دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف ارائه می‌شود، از جنجالی‌ترین دروس این دانشگاه به شمار می‌آید و دانشجویان سال‌ها است که به سخت‌گیری بیش‌ازحد، حجم زیاد مطالب و روش‌های پرانتقاد استادان در تصحیح برگه‌ها معترضند. 

با انتشار نمرات نهایی درس ریاضی عمومی ۲ که در ترم پاییز ۱۴۰۳ ارائه شده بود، معدل ۵٫۲۳ از ۲۰ برای ۶۵۰ دانشجو به دست آمد و یکی از کم‌سابقه‌ترین اتفاقات آموزشی این دانشگاه را رقم زد.

آن‌طور که روزنامه شریف روایت کرده، درس ریاضی ۲ در ترم پاییز ۱۴۰۳ به عنوان درس فرعی برای دانشجویان دوره کارشناسی (ورودی ۱۴۰۲ و قبل از آن) ارائه شد و ۷۴۰ دانشجو در این دوره ثبت‌نام کردند. در روزهای پایانی ترم، ۹۰ نفر از این جمع درس را حذف کردند (حذف اضطراری، W) و درنهایت ۶۵۰ نفر در آزمون پایان‌ترم حاضر شدند. با تصحیح برگه‌ها، میانگین نمرات ۵٫۲۳ از ۲۰ به دست آمد که رکوردی تاریخی برای این درس محسوب می‌شود. 

اساتید درس تصمیم گرفتند که نمرات را روی نمودار ببرند و میانگین را روی ۱۱ تنظیم کنند. بدین ترتیب دانشجویانی که نمراتشان از ۶ بالاتر شده بود، این درس را پاس می‌کردند؛ بااین‌حال نمره بیش از ۳۰۰ نفر از دانشجویان پایین‌تر از ۱۰ (معیار قبولی) شد و این درس را افتادند. 

مشکل از کجاست؟

دانشجویان سال‌ها است که به میانگین پایین نمرات درس‌های ریاضی ۱ و ۲ معترضند و سخت‌گیری بیش‌ازحد، حجم بسیار زیاد مطالب و روش‌های نامناسب آموزشی و اجرا را عامل چنین اتفاقی می‌دانند. شورای صنفی دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: «میانگین ۵٫۲۳ گویای ضعف و ناکارآمدی عمیق در برنامه‌ریزی و اجرای صحیح آموزشی است. فاجعه‌ای که این ترم در درس ریاضی عمومی ۲ رخ داد، ازعدم توافق بین اساتید ارائه‌دهنده دروس سرویس دانشکده ریاضی، سختگیری غیرضروری و بیش‌ازاندازه تعدادی از اساتید و مشکلات ساختاری آموزش نشأت می‌گیرد». 

در مقابل، استادان معتقدند که سطح علمی عموم دانشجویان پایین‌تر آمده و مشکل اصلی را می‌بایست در تلاش ناکافی دانشجویان برای یادگیری جست. استادان، نمرات آزمون‌های ریاضی مقطع متوسطه و عملکرد داوطلبان کنکور را در درس ریاضی به عنوان شاهدی بر مدعای خود مطرح می‌کنند و شواهد فراوانی را از تکیه دانشجویان برای حل مسائلی مانند معادله درجه دوم با استفاده از ماشین‌حساب ارائه می‌دهند؛ پدیده‌ای که با تنک شدن کتاب‌های درسی ریاضی در مقطع متوسطه بی‌ارتباط نیست. 

راه‌حل موقت؟

از قرار معلوم، دانشکده ریاضی اعلام کرده است که روز چهارشنبه یک اسفند، امتحان مجددی از دانشجویانی که در امتحان پایان‌ترم ریاضی ۲ قبول نشده‌اند، گرفته می‌شود و اگر این افراد بتوانند در آزمون مجدد قبول شوند، نمره ۱۰ برایشان در کارنامه ثبت خواهد شد. 

برگزاری آزمون مجدد برای دروس درون دانشکده‌ای، مسبوق به سابقه است و برخی استادان چنین کاری را انجام داده‌اند، اما برگزاری آزمون مجدد برای درسی عمومی با چنین مخاطبان فراوانی، کم‌سابقه به شمار می‌آید. 

بااین‌حال، شورای صنفی دانشجویان در واکنش به این اقدام دانشکده ریاضی اعلام کرده است: «امتحان مجدد نمی‌تواند جایگزین اصلاحات اساسی گردد. برخی اساتید دانشکده ریاضی به‌جای پذیرش مسئولیت و اصلاح رویکردهای نادرست، امتحان مجدد را به‌عنوان لطف و امتیاز جلوه داده و بدتر از آن، تلاش می‌کنند همه مشکلات را باز هم به گردن دانشجویان بیندازند. این آزمون بیشتر یک اقدام منفعلانه و نمایشی است تا پاسخگویی به مشکلات. شورا همواره تلاش کرده مانع از اعمال فشار و تحقیر مضاعف دانشجویان شود؛ اما نتیجه این فشارها، نهایتاً به برگزاری امتحانی تنزل پیدا کرد که مشکل اصلی را حل نمی‌کند.»