کشف کاربری یک محوطه تاریخی در خراسان شمالی
شواهد حاصل از دو فصل کاوش محوطه سوخ چشمه در خراسان شمالی حاکی از کاربری تدافعی – نظامی این محوطه است که بر فراز یک برجستگی مرتفع با چشماندازی مناسب بر درهی جرگلان شکل گرفته است.
به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، فاطمه فرشی جلالی، سرپرست فصل دوم کاوش نجات بخشی محوطه سوخ چشمه (پروژه نجات بخشی سد چندیر استان خراسان شمالی، شهرستان رازو جرگلان) با اعلام این خبر گفت: وجود شواهد معماری مانند برج و بارو در جانب غربی محوطه و بقایای معماری نامتراکم در بخشهای مختلف محوطه نشان میدهد که با یک دژ نه چندان مستحکم در سوخ چشمه مواجه هستیم.
جلالی افزود: البته کمبود مواد فرهنگی، فقدان سطوح استقراری و حضور چالههای آتش و نبود نهشتهگذاری و انباشت لایههای فرهنگی نشان میدهد که محوطه به صورت دورههای کوتاه و موقت و مقطعی توسط گروهی کوچک مورد استفاده قرار میگرفته است.
او با اشاره به این نکته که در دو فصل کاوش محوطه و با توجه به مساحت کاوش، بقایای فرهنگی مانند سفال بسیار کم و غیر شاخص است، گفت: با وجود کمبود مواد فرهنگی شاخص، حضور قطعات سفالی با نقش کنده، نقش قالبی و استامپی و سفال لعابدار احتمالا محوطه سوخ چشمه مربوط به اواخر دوران تاریخی قرون اولیه دورهی اسلامی است.
این باستانشناس با بیان این نکته که عمدهی بقایای معماری محوطه در زیر رسوبات طبیعی دفن شده است، گفت: حجم رسوبگذاری روی آثار معماری و فقدان آوار دیوارهای کشف شده، نشان میدهد که نمیتوان تاریخی متأخر برای این محوطه لحاظ کرد.
به گفته وی، در حال حاضر میتوان چنین اظهار نظرکرد که در اواخر دورهی تاریخی، اوایل دورهی اسلامی در محوطه سوخ چشمه یک دژ دفاعی با چشماندازی مناسب بر درهی "جرگلان" ساخته شده است و احتمالا پس از مدتی، گروههای کوچ رو به صورت گذرا و مقطعی از آن استفاده کردهاند.
منبع: ایسنا
728