وزارت نفت: آیا تهاتر نفت صادراتی به چین با ساخت فاز 2 فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) اتفاق بدی است؟/ اگر دولت تغییر نمی کرد، وزارت نفت به مرحله فروپاشی کامل می رسید/ اردیبهشت امسال ذخایر روی آب میعانات گازی صفر شد

متن کامل این جوابیه به این شرح است:

نظر به انتشار مصاحبه آقای محمود خاقانی در پاسخ به جوابیه ارسالی اداره کل روابط عمومی وزارت نفت با عنوان «خاقانی: شفاف سازی کنیدکه میعانات را با چه قیمتی فروختید! هنوز هم معتقدم با برنامه هفتم، ملی بودن صنعت نفت، زیر سوال بزرگی می‌رود/نسبت به احیای نقش شرکت ملی نفت و وزارت نفت تلاش شود» مورخ 11/10/1402 در پایگاه خبری جماران و طرح مجدد موارد خلاف واقع، توضیحاتی جهت آگاهی مخاطبان محترم سایت جماران ارائه می شود:

1- اداره کل روابط عمومی وزارت نفت حسب وظیفه ذاتی خود اساسا به دنبال روشنگری نسبت به مسائل کذب و نادرستی است که از سوی برخی افراد مطرح می شود و تلاش دارد تا با روشنگری نسبت به مسائل مطروحه از آلودگی اذهان عمومی جلوگیری نماید. رجا واثق داریم مخاطبان فهیم و ذهن روشن جامعه به خوبی قادر به تفکیک مسائل از یکدیگر بوده و زمان نیز قاضی عادلی است.

2- در میدان حق، معیار پیری یا جوانی، قدیم و جدید، با سابقه یا تازه کار بدون توجه به اصل بحث مفهومی انحرافی برای خلط مبحث است. البته که ما حق هر فردی از جمله آقای خاقانی را برای اظهار نظر در مورد مسائل مختلف محترم شمرده و موافق طرح مباحث سازنده هستیم اما در عین حال چنانچه موضوعی به نادرستی مطرح شود وظیفه خود می دانیم نسبت به آن روشنگری نماییم و در این جایگاه صاحب سخن باید مسئولیت سخنان خود را پذیرفته و نباید به لطایف الحیل از زیر بار آن فرار کند.

3- معاملات تهاتری نفت خام یکی از روشهای مرسوم در بازار نفت بوده و میان کشورهای صادرکننده اعم از اوپک یا غیر اوپک مسبوق به سابقه است. در اوایل دهه 80 میلادی بیش از 15 درصد معاملات جهانی نفت تهاتری انجام می شد. در سالهای بعدی نیز این روش معاملاتی از سوی طیف وسیعی از کشورهای صادرکننده نفت مورد استفاده قرار گرفت که از جمله مهم ترین آنها معاملات تهاتری عربستان سعودی برای خرید محموله های نظامی بود. جمهوری اسلامی ایران که چند دهه در تحریم بود و در دور جدید تحریمهای نفتی مورد شدیدترین محدودیتها قرار دارد، با کمک گرفتن از روشهای متنوع فروش از جمله تهاتر، ضمن حفظ سهم خود در بازار نفت، بخش اعظمی از نیازهای کشور را تامین نموده است.

4- در خصوص تهاتر نفت صادراتی به چین با ساخت فاز 2 فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) باید به آقای خاقانی گفت آیا این اتفاق بدی است که یک کشور صاحب صلاحیت و تکنولوژی در حوزه ساخت و ساز کلان در ازای پرداخت پول نفت، یک پروژه سودآور در کلاس جهانی در کشور احداث کند که ثمرات آن دهها سال باعث رونق بیش از پیش کشور خواهد شد. ایشان خوب است مشخص کنند که اساسا روش تهاتری را متوجه می شوند و قبول دارند یا همه چیز را صرفا در معاملات دلاری می دانند. این که ما بخشی از درآمد نفت صادراتی را با کالا تسویه کنیم نه امر مذمومی است و نه ما تنها کشوری هستیم که از این روش استفاده می کنیم. این موضوع یک امر کاملا جا افتاده در مراودات بازرگانی بین المللی است.

5- اعتراف به ندانستن و اظهار نظر نکردن در مورد چیزی که نسبت به آن علم نداریم جزو توصیه های اخلاقی ائمه اطهار (ع) و بزرگان اخلاق است. متاسفانه کشور چندی است به آفت جدیدی مبتلا شده که افرادی در مورد تقریبا همه چیز بدون سند و بدون روش مندی علمی صحبت می کنند و اصرار هم دارند که در موضع حق مطلق اند و باید سخنانشان مبنای تصمیم و عمل باشد. اظهار نظر آقای خاقانی در مورد تشابه سهم نفت شاهزادگان عربستان و تخصیص نفت به برخی نهادهای کشور مطابق قانون مصوب مجلس شورای اسلامی و تصور ایشان مبنی بر رقابت نفت ایران با نفت ایران در بازار به قدری بلاوجه است که حقیقتا نمی دانیم چگونه باید این موضوع را به ایشان توضیح بدهیم که اساسا نفت ایران در هر بازاری نفت ایران است و دولت جمهوری اسلامی ایران منافع هر میزان نفتی که تولید و می فروشد را به نفع آحاد ملت و در حساب خزانه کل کشور تسویه می نماید. حال این چه تحلیل علیلی است که نمی داند بالاخره فروش نفت و کسب درآمد دلاری خوب است یا تهاتر و تامین کالا؟ و در هر دو حالت کشور را متضرر می داند. یکبار دیگر این جملات را بخوانید«در این بازار، نفت ایران با نفت ایران رقابت می‌کند و هر یک دنبال این هستند که زودتر محموله خود را بفروشند، تا پولش را بردارند و تهاتری کالا وارد کنند و یا اگر پولی به دستشان آمد، کالایی بخرند تا در بازار ایران چند برابر سود کنند! ،نفت را دلار می‌کنند و در داخل ایران این رقابت باعث می‌شود که قیمت دلار افزایش یابد، چرا که این افزایش قیمت به نفع آنها است که درآمد دلاری دارند، تادلارشان را در ایران ریال کنند!» قضاوت را به خوانندگان وا می نهیم.

6- صندوق بازنشستگی صنعت نفت یک صندوق کاملا خصوصی است ،این صندوق از هیچ بودجه دولتی استفاده نمی‌کند و نظام یارانه‌ای نیز ندارد. منابع این صندوق تنها براساس کسورات بازنشستگی خود اعضای آن است و به هیچ عنوان مشمول قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی نمی‌شود. جای شگفتی است که آقای خاقانی بر اساس اطلاعات نادرست اظهار نگرانی می کنند. این جمله از سخنان ایشان را نیز ما متوجه نشدیم «بیمارستان وزارت نفت که خصوصی است را می‌خواهند دولتی کنند، اما صندوق بازنشستگی کارکنان را دولتی کرده اند!» نمی دانیم ایشان چه فکر می کنند اما این گزاره ای که مطرح کرده اند بیشتر به یک گاف ذهنی شبیه است تا هشداری برای آگاهی درست برعکس نوشته ایشان، بیمارستان نفت در حال حاضر توسط دولت اداره می شود و صندوق بازنشستگی نفت ابداً ماهیت دولتی ندارد و دولتی هم نشده است.

7- آقای خاقانی در فرازی دیگر در مورد فروش 87 میلیون میعانات گازی که در دولت سیزدهم به فروش رسید، در اظهار نظری شاذ در دفاع از وزیر سابق نفت می گوید: «آقای زنگنه دلش برای کشور می‌سوخت، نمی‌خواست آن را مفت در بازار بفروشد. اسفند 99 دولت مشکلات برجام را حل کرده بود، اما افراد و گروههایی، آن زمان به دولت اجازه امضای آن را ندادند، با این حال، آقای روحانی امیدوار بود این اجازه از سوی این افراد و گروه ها به دولت سیزدهم داده شود. آنها با دلسوزی نخواستند نفت را ارزان بفروشند تا با امضای توافق، ناچار نشوند میعانات گازی ایران را در بازار ارزان فروشی کنند تا پول بیشتری به خزانه واریز شود.» در این خصوص باید گفت این چه دلسوزی بود که حاضر بود سالانه 450 میلیون دلار صرفا هزینه انبارداری 87 میلیون بشکه میعانات گازی را روی آب بدهد و به سران قوا فشار آورده بودند که 12 کشتی غول پیکر (VLCC) دیگر برای ذخیره سازی میعانات گازی خریداری شود. متاسفانه ناتوانی دولت قبل و بی عملی درخصوص برخی مشکلات حاد، کشور را به مرحله ای رسانده بود که عملا اگر دولت تغییر نمی کرد، وزارت نفت به مرحله فروپاشی کامل می رسید تا جایی که در دولت قبل در بسیاری ماهها حقوق و مزایای پرسنل نفت از بانک مرکزی استقراض می شد و در خصوص میعانات گازی صراحتا عنوان شده بود که کاری از دستشان بر نمی آید و فقط باید ذخیره سازی شود. در حالی که با روی کار آمدن دولت جدید قفل فروش میعانات گازی باز شد و اردیبهشت امسال ذخایر روی آب این محصول صفر شد. گزارش رسمی این موضوع نیز تهیه به نهادهای ذیصلاح ارسال شده است ولی  بدیهی است با توجه به شرایط تحریم و امکان سوءاستفاده دشمنان امکان انتشار عمومی جزئیات آن وجود ندارد. این موضوع به زعم ایشان پنهان کاری نیست بلکه ماهیت فعالیت در شرایط تحریم است.

8- در مورد ادعای عجیب آقای خاقانی همین بس که وزیر سابق نفت در ماه های انتهای دولت سابق یکبار به رئیس دولت دوزادهم و یک بار هم به رئیس جمهور منتخب نامه نگاری کرده و از کاهش قریب الوقوع صادرات نفت ایران خبر داده است. اینکه اقدام با ارزش صفر کردن میعانات گازی را که هیچ مشتری برای آن وجود نداشته و حتی در بعضی دوره ها در گذشته به دلیل عدم امکان ذخیره سازی، بعضی افراد پیشنهاد معدوم کردن و سوزاندن آن را داده اند، به صورت معکوس بازتاب داده شده است و از ناتوانی در فروش و صادرات میعانات، حماسه سازیهای خیالی انجام شود جز از اذهان به شدت سیاست زده، برنمی آید.

از یاد نبرده ایم که به دلیل ناتوانی در فروش میعانات، در سالهای پایانی دولت قبل تولید گاز از پارس جنوبی کاهش یافت و در زمستان 99 برای اولین بار به جز قطع گاز صنایع و پتروشیمی ها، کشور با کمبود سوخت نیروگاه ها و قطع گسترده برق مواجه شد.

ضمن آرزوی سلامتی برای جناب آقای خاقانی تصریح می کنیم که برخلاف ایشان ما مسائل را سیاسی و جناحی تحلیل نمی کنیم بلکه براساس فکتهای موجود و گزارش های رسمی، گزاره های مطرح شده در سطح افکار عمومی که موجب انحراف یا تشویش می شوند را پاسخ می دهیم و البته که از نقد و نظر کارشناسی و مستند استقبال می کنیم و آن را برای بهبود شرایط کشور ضروری هم می دانیم.