دیروز کوپن، امروز کالا برگ/ تشخیص استحقاق بر چه اساسی است؟

از زمانی که طرح کالابرگ الکترونیکی اجرا می‌شود قشر آسیب پذیر نه تنها خاطرات ایستادن در صف کوپن را مرور می‌کند بلکه دچار دوگانگی شده است. طرح کالابرگ به گفته وزیر کار با هدف حمایت از دهک‌های آسیب پذیر است اما عملاً روند اجرای آن با انتقادهایی از سوی شهروندان مواجه شده که خبر فوری در پی بررسی میدانی خود آن را انتقال می‌دهد.

چرا همه دهک‌ها نمی‌توانند کالابرگ بگیرند؟

اصلی ترین موضوعی که در توزیع کالابرگ مطرح است، تشخیص استحقاق آن است. زمانی که این طرح عنوان شد بسیاری از خانواده‌های یارانه بگیر امیدوار بودند بتوانند از طریق این طرح برخی اقلام ضروری مصرف خانوار را تأمین کنند اما مسئله این جا بود که همه دهک‌ها نمی‌توانستند کالابرگ داشته باشند.

اعتبار کالابرگ الکترونیکی معمولاً در اواخر ماه قبل شارژ می‌شود و تا پایان ماه بعد قابل استفاده است.

دهک‌های اول تا سوم ۵۰۰ هزار تومان اعتبار خرید کالاهای اساسی به ازای هر نفر و دهک‌های چهارم تا هفتم ۳۵۰ هزار تومان اعتبار خرید کالاهای اساسی به ازای هر نفر را در قبال این طرح دریافت می‌کردند.

اما چند و چون اجرای طرح در اردیبهشت ماه فعلاً در‌هاله‌ای از ابهام است . بطوریکه بر اساس اعلام سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، یارانه نقدی در اردیبهشت ۱۴۰۴ در دو مرحله و به مبلغ مشخص برای هر دهک پرداخت می‌شود. برای دهک‌های اول تا سوم، مبلغ ۴۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر در تاریخ ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ و برای دهک‌های چهارم تا نهم، مبلغ ۳۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر در تاریخ  ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ واریز خواهد شد.

طبق اعلام این سازمان دهک دهم همچنان از دریافت یارانه نقدی محروم است و تغییری در وضعیت آن ایجاد نشده است. همچنین این امکان وجود دارد که در اردیبهشت ۱۴۰۴ گروهی از یارانه بگیران دهک‌های هشتم و نهم از فهرست دریافت‌کنندگان یارانه نقدی حذف شوند.

بنابراین عملاً بخشی از قشر آسیب پذیرفقط هنگام عبور از مقابل فروشگاه‌ها شاهد گرفتن اقلام غذایی توسط شهروندان دیگر بوده است. آن هم در شرایطی که برای دریافت یارانه نقدی مستحق شناخته شده است.

انتخاب فروشگاه و کالای مورد نیاز شما با دولت

اعتبار کالابرگ برای خرید ۱۱ قلم کالای اساسی از جمله لبنیات، اقلام پروتئینی و خواربار قابل استفاده است.

شهروندان می‌گویند نه تنها در صورت عدم استفاده کامل از اعتبار در هر ماه، مانده اعتبار به دوره بعد منتقل نمی‌شود بلکه فروشگاه‌هایی که کالابرگ دریافت می‌کنند نیز از سوی دولت انتخاب شده‌اند.

حتی کالاها نیز به تشخیص دولت است و به عنوان مثال اینطور نیست که اگر خانواری به روغن یا برنج بیشتری نیاز دارد به انتخاب خود روغن یا برنج بیشتری خریداری کند.

شهروندان همچنین در خصوص کیفیت کالاها نیز انتقاد دارند و می‌گویند اجناس برخی از این فروشگاه‌ها کیفیت مناسب را ندارد و یا از برندهای غذایی ارزان قیمت است.

چنین ذهنیتی از کالابرگ به وجود آمده است که هر چند جنبه حمایتی دارد اما دست مصرف کننده را در انتخاب بسته است.

راه حل بهتر چه بود؟

دولت مجبور است ماهانه مبلغ کلانی را برای شارژ کالابرگ در نظر بگیرد. از سویی قادر به حمایت تمامی‌ جمعیت آسیب پذیر نیست. شهروندان به سادگی می‌گویند به جای این کار بهتر بود قیمت کالاها در بازار مدیریت می‌شد. تا مردم برای یک ماست و یک روغن در صف طولانی نمی‌ایستادند.

به ویژه کهنسالان که ایستادن در صف‌های طولانی کوپن را به یاد می‌آورند می‌گویند اگر قیمت‌ها با حقوق و دستمزد مردم همخوانی داشت، عملاً لازم نبود کالابرگی یا یارانه‌ای پرداخت شود.

برخی شهروندان جوانتر نیز می‌گویند ایستادن در صف برای برنج و روغن منزلت آدم را زیر سوال می‌برد. احساس می‌کنی به حدی فقیر هستی که باید در صف کمک‌های دولت بایستی.کاش به جای این کار قیمت‌ها را کاهش می‌دادند تا مردم راحت‌تر خرید کنند.

کالابرگ شبیه طرح مسکّنی است که آینده مبهمی ‌نیز دارد. دولت تا چند ماه دیگر می‌تواند منابع آن را تأمین کند؟