نفت ایران به چه قیمتی صادر میشود؟
واکنش بازار جهانی به ترور دانشمند هسته ای چه خواهد بود؟
دبیر اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی میگوید: در برخی از ماههای سال صادرات نفت ایران به روزانه ۲۰۰ هزار بشکه هم نمیرسید اما در ماههای اخیر این رقم به ۱.۵ میلیون بشکه هم افزایش یافته است.
البته نباید خیلی به این رشد دل بست. جدای از این به واسطه تحریمها ناچار هستیم که نفت خود را با تخفیفهای کمر شکنی در بازارهای جهانی عرضه کنیم.
در نظر گرفتن بهای ۴۰ دلار برای نفت در بودجه ۱۴۰۰ این سوال را در ذهن ایجاد میکند که نفت ایران در بازارهای جهانی به چه قیمتی فروخته میشود. سوالی که به واسطه تحریمها، در سالهای گذشته پاسخ مشخصی به آن داده نشده است. هر چند که اویل پراس به تازگی در گزارشی قیمت فروش نفت سنگین ایران را ۴۵ دلار و ۶۱ سنت اعلام کرده و از رشد حدود یک دلاری آن نسبت به ماه اکتبر خبر داده، اما به نظر میرسد درآمدی در نهایت به دست ایران میرسد، خیلی کمتر از این حرفهاست.
آنگونه که حمید حسینی دبیر اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای انرژی میگوید: صادرات با قیمتهای فعلی خیلی برای ایران توجیه پذیر نیست.
او میگوید: درست که صادرات نفت ایران افزایش پیدا کرده و اما تحریمها هزینههای سنگینی را به اقتصاد ایران تحمیل کرده است. چرا که برای حفظ سهم خود در بازار ناچار هستیم که تخفیفهای کمر شکنی را به مشتریان خود ارائه دهیم. جدای از این هزینههایی که برای اسناد، حمل و نقل و جابه جایی و مسائلی از این دست پرداخت میشود بسیار بالاست.
این کارشناس بازار انرژی ادامه داد: بر اساس ادعای آمریکاییها تحریمها در ۲ سال گذشته حدود ۷۰ میلیارد دلار به اقتصاد ایران خسارت وارد کرده است.
از صادرات ۲۰۰ هزار بشکه در روز تا ۱.۵ میلیون بشکه
در قانون بودجه سال ۱۳۹۹ میزان فروش نفت حدود یکمیلیون بشکه در نظر گرفته شده بود. بر اساس آنچه حسینی میگوید : صادرات نفت کشور به طور متوسط روزانه حدود ۷۰۰ هزار بشکه بوده است. البته این رقم در برخی از ماهها به روزانه ۲۰۰ هزار بشکه میرسید و در ماههای اخیر حتی به ۱.۵ میلیون بشکه در روز هم افزایش یافت.
او بخشی از رشد صادرات نفت را انتخابات آمریکا و غافل شدن از مسئله تحریمهای اقتصادی علیه ایران دانسته و گفت: نباید به رشد صادرات نفت در ماههای گذشته دل خوش کرد. باید به دنبال مذاکره و حل مساله تحریمها باشیم. به طور قطع این میزان صادرات نمی تواند پایدار باشد.
حذف درج قیمت نفت در بودجه
ابهامات درباره بهای نفت ایران در حالی است که دولت به رسم هر سال بودجه خود را بر مبنای درآمدهای حاصل از فروش این محصول تنظیم میکند. بر اساس آنچه اعلام شده دولت در نظر دارد که بودجه ۱۴۰۰ را بر مبنای صادرات روزانه یک میلیون بشکه نفت ۴۰ دلار تنظیم کند. حال آنکه کارشناسان انرژی معتقدند نمی توان از حالا وضعیت بازار را پیش بینی کرد. جدای از این مراجع رسمی انرژی میگویند در صورتی که اتفاق خاصی رخ ندهد بهای نفت در سال ۲۰۲۱ حدود ۵۰ دلار خواهد بود. با این اوصاف تنظیم بودجه ایران بر مبنای نفت ۴۰ دلاری کمی ایده آل گرایانه به نظر میرسد. دبیر اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای انرژی که مخالف قیمت گذاری برای نفت و ارز در قانون بودجه است، گفت: لزومی به اعلام دقیق بهای ارز و نفت در بودجه نیست و میتوان سند دخل و خرج دولت را بر مبنای یک رقم کلی تنظیم کرد. به عنوان در لایحه بودجه درآمدهای حاصل از فروش نفت حدود ۱۰۰ هزار میلیارد اعلام شود. اگر حجم صادرات از این رقم کمتر شد میتوان با بازی با قیمت ارز به تحقق این درآمد کمک کرد. اگر هم حجم صادرات مناسب بود، میتواند قیمت ارز را هم متعادل ساخت.
حسینی ادامه داد : اما وقتی در بودجه قیمت دقیق برای هر بشکه نفت تعیین میکنید، مشکلات بسیاری به وجود میآید. به عنوان مثال وقتی قیمت بالایی برای نفت در نظر میگیرید، بودجه غیر واقعی خواهد بود. حال آنکه اگر قیمت پیشنهادی در بودجه هم پایین باشد، در واقع به دنیا این سیگنال میدهیم که قیمت واقعی نفت ما بسیار پایین بوده و این مساله منجر به کاهش درآمدهای نفتی کشور خواهد بود.
رشد قیمت نفت در هفته گذشته
قیمت نفت در هفته ای که گذشت تحت تاثیر اخبار امیدوار کننده ساخت سومین واکسن ویروس کرونا روند صعودی در پیش گرفت. همچنین آسیب دیدگی تأسیسات نفتی عربستان نیز از دلایل تأثیرگذار در افزایش قیمت نفت در هفته جاری بود. قیمت سبد نفتی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در میانه هفته جاری از مرز ۴۵ دلار فراتر رفت و قیمت نفت برنت از ۴۸ دلار گذشت که بالاترین رقم از ماه مارس ۲۰۲۰ بوده است.
بر اساس آنچه اعلام شده قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال دیروز به رقم ۴۷ دلار و ۸۰ سنت رسید. دیروز نفت برنت ۱.۷ درصد افت کرده بود. نفت خام آمریکا برای تحویل در ماه ژانویه با ۶۶ سنت معادل ۱.۶۸ درصد افت به ۴۴ دلار و ۹۴ سنت رسید. دیروز به دلیل تعطیلی بازارها نفت خام آمریکا معامله ای نداشت.
حالا باید منتظر ماند و دید بعد از ترور دانشمند هسته ای ایرانی بازهم روند روبه رشد قیمتها ادامه پیدا میکند یا روزهای تاریک تری برای تولیدکنندگان نفتی جهان رقم خواهد خورد.
منبع: بازار
70