مقصر اصلی رکود این روزهای بازار آهن و فولاد کیست؟
مصرف‌کنندگان واقعی آهن‌وفولاد در انتظار آینده، خریدشان را متوقف کرده‌اند.
قیمت ورق فولادی و آهن‌آلات در تیرماه امسال افزایش 100 درصدی را تجربه کرد؛ اما در یکی دو هفته اخیر افزایش قیمت چندانی در بازار آهن و فولاد شاهد نبودیم و می‌توان گفت در حال حاضر این بازار با رکود مواجه شده است. افزایش قیمت ورق سیاه ، ورق روغنی و دیگر مقاطع فولادی در ماه‌های اخیر باعث رکود در بازار ساخت‌وساز و دیگر بازارهای مرتبط با بازار آهن‌آلات بوده که این مسئله نیز به نوبه خود سبب رکود در بازار آهن شده است.
نوسانات نرخ ارز و دلار نیز از عوامل بی‌ثباتی و گرانی آهن و فولاد است، درحالی‌که نباید این‌طور باشد. رکود در صنعت فولاد می‌تواند نگران‌کننده باشد زیرا این کارخانه‌ها باید بتوانند شمش را تبدیل به فولاد کرده و ایجاد اشتغال کنند؛ بنابراین باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که تولید کارخانه‌های فولاد و آهن متوقف نشده و همواره اشتغال در این کارخانه‌ها وجود داشته باشد.
1-افزایش قیمت ورق و آهن عامل رکود در صنایع پایین‌دستی
همان‌طور که گفته شد افزایش قیمت ورق و فولاد باعث رکود در برخی صنایع فلزی و ساخت‌وساز بوده و موجب شکایت فعالان صنفی از تشدید رکود حاکم بر کسب‌وکارشان شده است. در چندماهه گذشته افزایش قیمت و کمبود مواد اولیه کارخانه‌های کوچک فولادسازی که مواد اولیه موردنیاز خود را در بازار آزاد تهیه می‌کنند و همچنین انحصار در قیمت‌گذاری و عرضه این مواد از طریق بورس، سبب افزایش نرخ انواع محصولات فولادی شد. افزایش قیمتی که بعد از چند ماه، حالا موجب کمبود کالا و تشدید رکود حاکم بر کسب‌وکار فروشندگان ورق و انواع محصولات فولادی شده است.
در چند ماه اخیر روند نرخ‌گذاری مبهم مواد اولیه محصولات فولادی در بورس، ضعف نظارت بر بازار و سوءاستفاده برخی عرضه‌کنندگان این اقلام موجب شد تا با گرانی دلار، کارخانه‌های فولادی قیمت محصولات خود را افزایش بدهند. برای مثال در این مدت قیمت هر کیلوگرم ورق از 9 هزار و 700 به 17 هزار تومان رسید.
این افزایش قیمت نیز درنهایت به مشتریان این محصولات در بخش ساخت‌وساز مسکن، صنایع فلزی و درنهایت مردم تحمیل خواهد شد؛ اما در حال حاضر این گرانی باعث رکود بیش‌ازپیش کسب‌وکار فروشندگان محصولات فولادی ازجمله ورق فولادی شده است.
عامل افزایش قیمت ورق و آهن‌آلات:
عرضه نشدن مواد اولیه و ابطال چندباره عرضه این محصولات در بورس کالا موجب آشفتگی و التهاب در بازار آهن‌آلات شد که ایجاد تقاضای کاذب برای این اقلام در بازار را فراهم کرد.
در ماه‌های ابتدایی امسال اغلب مشتریان بازار ورق و فولاد افرادی بودند که می‌خواستند با تبدیل ریال به کالا از موج تورمی جامعه در امان بمانند و می‌توان به جرئت گفت مصرف‌کننده واقعی نبودند. بیشتر افراد مقدار زیادی از محصولات فولادی ازجمله ورق را خریداری کرده و در انبارهای خود نگه داشتند و در حال حاضر با توجه به رکود در بازار ساخت‌وساز درخواست زیادی نیز برای این محصولات وجود ندارد. در حالیکه فعالان بازار ورق و آهن‌آلات همواره به دنبال آرامش بازارند و معمولاً از چنین گرانی‌هایی ضرر می‌کنند.
با افزایش قیمت‌ها بسیاری از فروشندگان و توزیع‌کنندگان ورق و آهن‌آلات با فروختن کالاهای خود قادر به جایگزینی آن با محصولات جدید نشده که این نیز رکود کسب‌وکارشان را تشدید کرده است. می‌توانید با مراجعه به سایت آسرون به نشانی www.asroon.ir از روند قیمت محصولات فولادی در ماه‌های اخیر اطلاع یابید.
2-امکان کاهش قیمت‌ها، عامل رکود بازار ورق و آهن
درحال حاضر بازار ورق و دیگر مقاطع فولادی به حالت کما فرو رفته و حتی متقاضیان واقعی نیز خرید نمی‌کنند؛ زیرا به دلیل انتشار خبرهایی ازجمله برگشت ارز صادرکنندگان و بهبود شرایط ارزی کشور، احتمال کاهش قیمت ورق روغنی ، ورق سیاه و سایر آهن‌آلات را می‌دهند. همچنین نبود خریدار در بازار نیز می‌تواند دلیل دیگری برای افت قیمت‌ها باشد؛ بنابراین مصرف‌کنندگان واقعی نیز اغلب ترجیح می‌دهند پس از اندکی تأمل و مشخص شدن نتایج این اتفاقات در زمینه خرید یا عدم خرید محصول تصمیم‌گیری نمایند.
در این میان تولیدکنندگان ورق و محصولات فولادی نیز سطح تولید خود را کاهش داده‌اند و علت اصلی این موضوع مبهم بودن سرنوشت مواد اولیه است. اگر وعده عرضه شمش در رینگ معاملاتی بورس کالا عملی گردد قیمت مواد اولیه تولیدکننده ورق و محصول نهایی کاهش پیداکرده و باید انتظار کاهش قیمت ورق و دیگر مقاطع فولادی را داشت.
3-جای خالی سرمایه‌گذار، عامل اصلی رکود بازار آهن و فولاد
ظرف روزهای گذشته به دلیل کاهش رغبت تجار برای معاملات فولاد، میزان ورود نقدینگی برای خرید مقاطع فولادی کم شده است. در کنار این موضوع بخش بسیاری از تجاری که پیش‌ازاین از تولیدکننده به‌صورت مستقیم خرید می‌کردند سراغ رینگ معاملاتی بورس کالا رفته‌اند؛ زیرا میزان سود در خرید از بورس کالا بالاتر از معامله مستقیم با تولیدکننده است؛ بنابراین با این شرایط می‌توان انتظار داشت که همچنان رکود در بازار آهن و فولاد وجود داشته باشد.
عامل اصلی رکود بازار آهن و فولاد کاهش بودجه‌های پروژه‌های عمرانی کشور و عدم رغبت سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در ساخت‌وساز است. برای ساخت هر مترمربع مسکن ۶۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم آهن لازم است و بخش مسکن یکی از مصرف‌کنندگان اصلی بازار آهن و فولاد است؛ بنابراین وقتی ساخت‌وساز دیگر به‌صرفه نیست و رونقی در آن وجود ندارد، رکود جدی نیز دامن‌گیر بازار آهن و فولاد خواهد شد.
سخن آخر
آن‌طور که حوادث چندماهه اخیر نشان می‌دهد صنعت فولاد به‌شدت آسیب‌پذیر شده است که علت آن را می‌توان به نوسانات قیمت این محصولات در بازار داخلی نسبت داد. به دلیل ارتباط مستقیم این صنعت با صنایع مهمی مانند خودروسازی و ساختمان‌سازی باید توجه ویژه‌ای به تغییرات بازار آهن داشت.
ثبات مهم‌ترین موضوع در برنامه‌ریزی تولید به‌حساب می‌آید و عدم ثبات می‌تواند تولیدکننده را با مشکل مواجه کند. حتی اگر قرار است قیمت ورق و آهن‌آلات دیگر افزایش یابد، وجود سقفی مشخص به متعادل شدن بازار کمک خواهد کرد. امیدواریم در چند ماه آینده شرایط بهتری را در بازار آهن و فولاد شاهد باشیم.
24
