اسراییل و آمریکا، منتقد هم، اما هماهنگ

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده امریکا، روز گذشته در آخرین مقصد سفرش به منطقه بعد از دیدار با مقام‌های مصر و اسراییل، با مقام‌های تشکیلات خودگردان فلسطین دیدار و گفتگو کرد.

وزیر خارجه امریکا، بلافاصله بعد از رییس آژانس اطلاعات مرکزی امریکا (CIA)، ویلیام برنز و جیک سولیوان، مشاور امنیت ملی رییس‌جمهور امریکا به سرزمین‌های اشغالی سفر کرد. این سفر‌ها در حالی انجام می‌شود که در طول هفته‌های گذشته خشونت علیه فلسطینیان و عملیات تلافی‌جویانه آن‌ها علیه اشغالگران اسراییلی به شکل چشمگیری افزایش پیدا کرده است. همزمان با این رویداد‌ها و همزمان با سفر بلینکن به منطقه، چند حمله علیه اهداف ایرانی یکی در خاک ایران و به یک کارخانه تولید تجهیزات دفاعی در اصفهان و دیگری در مرز عراق و سوریه به کاروان کامیون‌های ایرانی انجام شده است که رسانه‌ها این حملات را به اسراییل منتسب کرده‌اند.

علاوه بر اینها، موضوع اقدام‌های افراطی کابینه جدید اسراییل، از جمله تلاش‌ها برای کاهش اختیارات نهاد‌های قضایی این رژیم، با انتقاد‌هایی از سوی متحدان امریکایی اسراییل مواجه شده است. بلینکن در اسراییل با همتای خود الی کوهن، نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو، رییس‌جمهور اسحاق هرتزوگ، وزیر جنگ، یوآو گالانت و رهبر اپوزیسیون، یاییر لاپید دیدار و گفتگو کرد. با این حال این مقام ارشد امریکایی، مانند هیات‌های قبلی امریکا که به اسراییل سفر کرده بودند از دیدار با شخصیت‌های افراطی شناخته‌شده در کابینه نتانیاهو خودداری کرد.

ایران دستور کار اصلی سفر بلینکن

در سفر بلینکن به منطقه، یکی از اصلی‌ترین دستورکارها، موضوع ایران بود. وزیر خارجه امریکا در نشست خبری مشترک با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسراییل با تکرار ادعا‌های واهی علیه ایران گفت: «ما توافق داریم که ایران هرگز نباید به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند. در خصوص تعمیق همکاری‌ها برای مواجهه با اقدام‌های بی‌ثبات‌کننده ایران در منطقه و فراتر از آن، گفتگو کردیم. همان‌گونه که برای مدت طولانی ایران از تروریست‌ها برای حمله به اسراییل و دیگران حمایت کرده است، اکنون هم پهپاد‌هایی را در اختیار روسیه قرار می‌دهد که با آن شهروندان غیرنظامی بی‌گناه اوکراینی کشته می‌شوند. در عوض، روسیه هم سلاح‌های پیچیده در اختیار ایران می‌گذارد. این یک مسیر دو طرفه است.»

بلینکن همچنین تاکید کرد که امریکا به شکل بی‌وقفه برای توسعه توافق‌های موسوم به ابراهیم برای عادی‌سازی روابط اسراییل با کشور‌های عربی تلاش می‌کند. امری که به گفته وزیر خارجه امریکا باعث «ادغام» هر چه بیشتر اسراییل در منطقه می‌شود. پولیتیکو می‌نویسد که امریکا امیدوار است تا با «ادغام» اسراییل در منطقه، یک بلوک عربی- اسراییلی قدرتمند علیه ایران در منطقه ایجاد کند. بلینکن در عین حال تاکید کرد که تلاش‌ها برای عادی‌سازی روابط اسراییل با کشور‌های عربی، به هیچ‌وجه جایگزین پیشرفت گفتگو میان اسراییل و فلسطین نیست.

تعهد امریکا به حمایت از امنیت اسراییل

روز دوشنبه در نشست خبری مشترک وزیر خارجه ایالات متحده امریکا با نخست‌وزیر اسراییل، بنیامین نتانیاهو هیچ به درگیری‌های اخیر در کرانه باختری رود اردن که باعث کشته شدن چندین فلسطینی شد، اشاره‌ای نکرد.

آنتونی بلینکن، بدون اشاره مستقیم به کشتار فلسطینی‌ها توسط نظامیان اسراییلی در بدو ورود به اسراییل گفت: «مسوولیت همه طرف‌ها است که به جای شعله‌ورتر کردن تنش‌ها، آن‌ها را کاهش دهند.» بلینکن هم بدون اشاره به ۱۰ فلسطینی که هفته گذشته توسط نظامیان اسراییلی در کرانه باختری شهید شدند، به کشته شدن تعدادی از اسراییلی‌ها در عملیات تلافی‌جویانه فلسطینیان اشاره کرد.

به‌رغم اشاره بلینکن به استمرار حمایت امریکا از تشکیل راه‌حل دو دولتی برای مناقشه فلسطین، نتانیاهو هیچ اشاره‌ای به این موضوع نکرد. دولت جدید اسراییل اساسا هدف‌گذاری برای موجودیت یک حکومت فلسطینی را مسکوت گذاشته است. بلینکن در سخنانش بر تعهد پولادین امریکا از امنیت اسراییل تاکید کرد.

وی گفت: «این تعهد با سابقه حمایت ۷۵ساله امریکا قابل اثبات است.» بلینکن به صورت تلویحی به انتقاد‌ها از کابینه جدید اسراییل هم اشاره کرد. او تاکید کرد اسراییل و ایالات متحده امریکا ایده‌آل‌های مشترکی دارند که شامل «حمایت ما از نهاد‌ها و اصول اساسی دموکراتیک از جمله رعایت حقوق بشر» و «اعمال برابر عدالت برای همه» می‌شود.

وی با اشاره تلویحی به اعتراض‌های اخیر علیه اقدامات کابینه افراطی نتانیاهو گفت: «پویایی جامعه مدنی اسراییل اخیرا کاملا جلوه‌گر بود.» مقام‌های امریکایی از زمان روی کار آمدن کابینه جدید نتانیاهو تاکید کرده‌اند که برای آن‌ها تفاوتی نمی‌کند چه کسی در کابینه او حضور داشته باشد و فقط نتانیاهو را به عنوان طرف خود در اسراییل می‌شناسند.

همزمانی این سفر، با انجام چند عملیات ضدایرانی در منطقه، رسانه‌ها را به گمانه‌زنی در خصوص احتمال مشارکت یا آگاهی ایالات متحده امریکا از اقدامات نظامی و خرابکارانه اسراییل علیه ایران واداشته است

هاآرتص: این جنگ ادامه دارد

همزمانی این سفر، با انجام چند عملیات ضدایرانی در منطقه، رسانه‌ها را به گمانه‌زنی در خصوص احتمال مشارکت یا آگاهی ایالات متحده امریکا از اقدامات نظامی و خرابکارانه اسراییل علیه ایران واداشته است. آموس هارل، تحلیل‌گر اسراییلی در روزنامه هاآرتص با اشاره به اینکه منابع امریکایی در اطلاعاتی که به روزنامه درز داده‌اند تصریح کرده‌اند که امریکا در این عملیات نقشی نداشته است، می‌نویسد: «باور کردنش سخت است که دولت جدید اسراییل با بی‌خبر گذاشتن امریکا وعدم هماهنگی قبلی، حاضر به پذیرش خطر آبروریزی برای مهمانانش شده‌باشد.»

وی با اشاره به اختلاف نظر واشنگتن و تل‌آویو برای اقدام نظامی علیه ایران می‌نویسد: «تمایل امریکا به برگزاری رزمایش‌های مشترک و خودداری‌اش از محکوم کردن حملات اسراییل نشان‌دهنده رویکرد دولت بایدن است: نزدیک‌تر نگه داشتن اسراییل با این امید که امریکا را وارد یک ماجراجویی غیرضروری نکند و همزمان نمایش شکیبایی در برابر ابتکار‌های اسراییل در مقابل رفتار ایران.»

این تحلیل‌گر اسراییلی معتقد است: «در هر صورت، روشن است که ایران به وقایع اخیر واکنش نشان خواهد داد. این جنگ ادامه پیدا می‌کند، در جبهه‌های مختلف و با ابزار‌های متنوع، اما فعلا با شدت پایین.» تحلیل‌گران و مقام‌های پیشین ایالات متحده امریکا معتقدند که به‌رغم سیاست‌های راست افراطی در کابینه جدید نتانیاهو، امریکا تمایلی به کاهش سطح ارتباط‌هایش با نتانیاهو ندارد. آرون دیوید میلر، مقام پیشین وزارت خارجه امریکا که سابقه مشارکت در گفتگو‌های صلح خاورمیانه دارد به پولیتیکو می‌گوید: «دولت امریکا حاضر است هر کاری بکند تا از مواجهه با نتانیاهو اجتناب کند.»

این تحلیل‌گر امریکایی معتقد است: «تعامل کردن سیاست خوبی است، البته نباید این واقعیت را فراموش کرد که رییس‌جمهور [جو بایدن]قصد دارد نامزدی‌اش را برای انتخابات بعدی ریاست‌جمهوری اعلام کند و از لحاظ سیاست داخلی امریکا هم منافعی دارد.»

یک مقام ارشد وزارت خارجه امریکا به شرط پنهان ماندن نامش می‌گوید: «اسراییل یک متحد مهم است. در آنجا یک دولت روی کار آمده است که با دولت‌های پیشین بسیار متفاوت است، اما امر معمولی است که وزیر خارجه در نخستین روز‌های کار دولت به آنجا سفر کند.»

حمیدرضا عزیزی، پژوهشگر اندیشکده امور بین‌المللی و امنیتی آلمان، در گفت‌وگوی رادیو آزاد اروپا/رادیو آزادی می‌گوید: «اقدام‌های اسراییل برای هدف قرار دادن تاسیسات نظامی ایران در داخل خاک ایران، یک عنصر جدید از اقدامات اسراییل علیه تهران است.

این حملات به وضوح برای ممانعت از تولید موشک‌ها و پهپاد‌های پیشرفته توسط تهران انجام می‌شوند. از آنجا که ایران فشار شدیدی را چه از داخل به دلیل اعتراض‌ها و چه از خارج احساس می‌کند، ممکن است تهران به این نتیجه برسد که تلافی نکردن، بیشتر از تلافی کردن به موجودیتش آسیب برساند. البته هنوز به آنجا [اقدام تلافی‌جویانه شدید تهران]نرسیده‌ایم، اما این مخاطره وجود دارد و جدی‌تر می‌شود.»

دیدار بلینکن با محمود عباس

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا روز سه‌شنبه به رام‌الله در کرانه باختری رود اردن رفت و در گفتگو با محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی اعلام کرد که دولت امریکا ۵۰ میلیون دلار به اونروا، نهاد سازمان ملل متحد برای کمک به آوارگان فلسطینی اهدا می‌کند. دولت پیشین امریکا به ریاست دونالد ترامپ، همه کمک‌های پیشین امریکا به اونروا را متوقف کرده بود. بلینکن همچنین وعده داد که امریکا برای بازگشایی کنسول‌گری امریکا برای فلسطینیان در قدس اشغالی تلاش خواهد کرد.

بلینکن در دیدار با عباس گفت: «برداشتن گام‌هایی برای کاهش تنش میان فلسطینیان و اسراییلی‌ها ضروری است.» وی تصریح کرد: «ما با هر حرکتی که بتواند راهکار دو دولتی را دشوار کند، از جمله گسترش شهرک‌سازی، مخالفیم.» وزیر خارجه امریکا افزود: «ما با سیاست، بیرون راندن و آسیب رساندن به موقعیت تاریخی اماکن مقدس مخالفیم.»

به‌رغم تاکید بلینکن بر تعهد امریکا به راهکار دو دولتی، او هیچ ابتکار جدیدی برای از سرگیری مذاکرات متوقف‌شده صلح ارایه نداده است. پایگاه خبری الجزیره می‌نویسد: «از زمانی که جو بایدن در امریکا به ریاست‌جمهوری رسیده است، سیاست دولت او این است که همه‌چیز را پنهان کند و فقط از دو طرف خویشتن‌داری بخواهد، اما وارد هیچ مذاکره‌ای نشود و عملا به صورت فعال برای آغاز مذاکرات تلاش نکند.»