مهم ترین علت سرطان تخمدان

خبر خوب در مورد سرطان تخمدان اینکه این سرطان خیلی رایج نیست. خطر بروز سرطان تخمدان در کل زندگی یک زن حدود 1 در 78 است، در حالیکه در مورد سرطان پستان این رقم 1 در 8 است.

و اما خبر بد اینکه گرچه سرطان تخمدان شیوع زیادی ندارد، اما جز کشنده ترین سرطان ها محسوب می شود. سرطان تخمدان پنجمین عامل مرگ و میر بر اثر سرطان در بین زنان است.

اما چرا سرطان تخمدان تا این حد کشنده است؟ مشکل این است که اغلب خانم ها علائم این سرطان را مشاهده نمی کنند تا زمانی که بیماری پیشروی کرده باشد و هر چه بیماری دیرتر تشخیص داده شود، درمان آن سخت تر خواهد بود. اگر خانم ها علائم سرطان تخمدان را تجربه کنند، کمی عجیب به نظر می رسند و توجه فرد را زیاد به خود جلب نمی کنند، این علائم عبارتند از: نفخ، التهاب شکم و تکرر ادرار.

این علائم با مشکلاتی مانند افزایش وزن، سندروم پیش از قاعدگی، استرس، معده درد، عفونت ادراری یا سندروم روده تحریک پذیر اشتباه گرفته می شوند. بنابراین زمانی که سرطان تخمدان تشخیص داده می شود، در دو سوم بیماران این سرطان به بخش هایی بیش از لگن سرایت کرده است.

هنوز علت دقیق بروز سرطان تخمدان مشخص نشده است، اما لازم است عوامل تشدید کننده بروز سرطان تخمدان را شناسایی کنیم. اگر هر یک از عوامل تشدید کننده زیر در مورد شما صدق می کند، حتما به طور منظم به پزشک متخصص مراجعه کنید.

وجود جهش ژنتیکی ارثی

جهش های ژنتیکی زیادی وجود دارد که ممکن است در زمان تولد از پدر و مادر خود به ارث برده باشید و خطر بروز سرطان تخمدان در شما افزایش پیدا کند؛ از جمله این جهش های ژنتیکی عبارتند از: BRCA1، BRCA2 و سندروم لینچ Lynch syndrome. به عنوان مثال در جمعیت زنان حدود 1 درصد خانم ها دچار سرطان تخمدان می شوند. در مقابل خانم هایی که دارای جهش BRCA1 هستند، تا 44 درصد و کسانی که دارای جهش BRCA2 هستند، تا 17 درصد بیش از دیگران در معرض ابتلا به سرطان تخمدان هستند.

این جهش ها خطر بروز سایر سرطان ها مانند سرطان روده بزرگ و سرطان دهانه رحم را نیز افزایش می دهد. اگر هر یک از این سرطان ها در خانواده شما مشاهده شده، به ویژه اقوام درجه یک در سنین پایین به سرطان مبتلا شده اند، حتما به پزشک مراجعه کنید و با مشاور ژنتیک مشورت کنید.

سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان تخمدان

حتی اگر به هیچ جهش ژنتیکی ارثی مبتلا نیستید، اما اگر یک یا دو نفر از اقوام نزدیک شما به سرطان تخمدان مبتلا باشد، احتمال بروز این سرطان در شما نیز افزایش پیدا می کند.

افزایش سن

افزایش سن یکی از مهم ترین علل بروز بسیاری از سرطان هاست و نیمی از سرطان های تخمدان در خانم های بالای 63 سال تشخیص داده می شود. به عبارت ساده تر هر چه مدت زمان بیشتری زندگی کنید، سلول های بدن شما بیشتر تقسیم می شوند و احتمال بروز هر نوع اشتباه و جهش در بین سلول ها افزایش یافته و در نتیجه خطر بروز سرطان در شما بیشتر می شود. به علاوه در سنین بالا این اشتباهات و جهش های سلولی تجمع پیدا می کنند، در سنین پایین تر بدن قدرت ترمیم این اشتباهات را دارد.

اضافه وزن داشتن

ارتباط بین اضافه وزن و سرطان تخمدان مربوط می شود به هورمون ها. آنچه بافت های چربی تولید می کنند، استروژن است. می دانیم که تولید زیاد استروژن، به ویژه در سنین بالا و بعد از یائسگی، فرد را در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان و سرطان رحم قرار می دهد. به علاوه بافت چربی مولکول هایی تولید می کند که برخی از آنها به ژن ها و DNA آسیب می زنند. این مولکول ها عوامل اکسیداتیو نامیده می شوند. اضافه وزن عامل خطری است که تحت کنترل شما قرار می گیرد، شما می توانید با داشتن وزن ایده آل، خوردن غذای مقوی و ورزش منظم از این عامل خطر ساز پیشگیری کنید.

استفاده از روش هورمون درمانی جایگزین

استفاده از این روش درمانی بعد از یائسگی با خطر بروز سرطان تخمدان همراه است. به گفته سازمان سرطان امریکا این خطر زمانی در بیشترین حالت قرار دارد که فرد استروژن را به مدت 5 یا 10 سال دریافت می کند.

تخمک گذاری زیاد

هر چه تخمک گذاری بیشتر انجام شود، احتمال بروز سرطان تخمدان بیشتر خواهد شد. در زمان تخمک گذاری اپیتلیوم یا پوست - کپسول تخمدان - پاره شده و تخمکی را آزاد می کند و بعد از آن پارگی به خودی خود بهبود پیدا می کند. فرایند بهبود پارگی باعث می شود سلول ها تقسیم شده و بازسازی شوند. هر چه سلول ها بیشتر تقسیم شوند، احتمال بروز جهش ژنتیکی نیز بیشتر خواهد بود که به مرور زمان تجمع پیدا کرده و به سرطان تخمدان تبدیل می شوند.

بارداری، شیر دادن به نوزاد و مصرف قرص های ضد بارداری خوراکی همه عواملی هستند که از تخمک گذاری پیشگیری می کنند، بنابراین همه این ها به تخمک زمان استراحت می دهند. از طرف دیگر ناباروری، تصمیم گیری برای بچه دار نشدن، شروع پریود در سن پایین یا شروع یائسگی در سن بالا همه عواملی هستند که نشان می دهند تخمک گذاری زیادی در بدن شما اتفاق می افتد.

ابتلا به اندومتریوز

اگر به اندومتریوز مبتلا باشید، خطر ابتلا به سرطان تخمدان کمی افزایش پیدا می کند. اندومتریوز شرایطی است که در آن بافت اندومتریوم به جای اینکه در داخل رحم رشد کند، در جایی بیرون رحم رشد می کند و منجر به بروز پریودهای دردناک می شود.

منبع: سیمرغ

1696