مهمان‌پرست: مولفه‌های قدرت آمریکا به تدریج رو به کاهش است

سرانجام روز موعود ترامپ برای تحریم صنعت نفت و نظام پولی ایران فرارسید و نشان داده شد که پروپاگاندای تحریمی کاخ سفید، نه تنها هراسی در دل ملت و دولت جمهوری اسلامی ایران ایجاد نکرد بلکه ناکارآمدی ابزار نخ‌نمای تحریم را در تأمین زیاده‌خواهی‌های آمریکا به اثبات رساند.

خروج آمریکا از پیمان بین‌المللی برجام همزمان با انتخاب دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا کلید خورد و ضمن قرار دادن ترامپ در انزوای بین‌المللی موجب شکاف در تیم سیاسی وی گردید؛ به گونه‌ای که استعفای رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا تنها یکی از پیامدهای این پیمان‌شکنی و اختلافات عمیق در کاخ سفید تلقی می‌شود.

رئیس‌جمهوری آمریکا طی یادداشتی در ۱۸ اردیبهشت امسال خروج از برجام را اعلام کرد و از فرایند تدریجی از سرگیری تحریم‌ها علیه ایران خبر داد. ترامپ همچنین با اعلام برنامه زمانبندی تحریم‌ها گفت: پس از ۹۰ روز بخش اول تحریم‌ها و پس از ۱۸۰ روز بخش دوم و پایانی تحریمها علیه ایران را اعلام می‌کند... در دوره دوره ۹۰ روز که در تاریخ ۱۳ مرداد ۹۷ به پایان رسید، تحریم‌های هسته ای احیا شد... و در دوره ۱۸۰ روزه، یعنی از ۱۳ آبان تحریم‌ها به حوزه نفتی، بانک مرکزی، کشتی‌رانی و مانند آن در دستور اجرا قرار گرفتند.

با این حال، همزمانی تحریم‌های روز ۱۳ آبان با حماسه حضور میلیونی ملت ایران در راهپیمایی و تجمعات روز ملی مبارزه با استکبار جهانی، قبل از هر چیزی، بی‌اثری و شکست سیاست تحریمی آمریکا را نشان داد.

رامین مهمان‌پرست، سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه در این رابطه به مجموعه مولفه‌های اقتدار کشورها در قدرت نرم و سخت پرداخت و گفت: مولفه‌های قدرت آمریکا به تدریج رو به کاهش بوده و باید دید چه اهدافی را دنبال کرده و چه نتایجی به بار آمده است.

وی به طراحی و توطئه‌های آمریکا در منطقه پس از پیروزی انقلاب اسلامی اشاره کرد و افزود: امروز می‌توان قضاوت کرد که آیا آمریکایی‌ها امروز قدرتمند هستند یا ۴۰ سال قبل؟

سخنگوی سابق وزارت امور خارجه تصریح کرد: بیداری که در منطقه به وجود آمده، مانع تحقق اهداف آمریکا در منطقه است.

ابوذر گوهری مقدم، استاد روابط بین الملل نیز در همین رابطه اظهار کرد: در قدرت نرم ممکن است نتیجه قهرآمیز محقق شود و بر این اساس با قدرت نرم هزینه تحقق اهداف کشورها کاهش می‌یابد.

وی خاطر نشان کرد: در دولت ترامپ به دلیل توسل به سیاست های جدید موجب شد ایالات متحده از پیمان هایی که به صورت سنتی عضو آنها بود خارج شده و در نتیجه متحدان غربی و دیگر کشورها از ایالات متحده فاصله بگیرند.

این استاد دانشگاه در همین رابطه یادآور شد: در حال حاضر سیاست برهنه آمریکا را شاهد هستیم و در مورد خاشقجی این برهنگی هویدا شد و اوباما هم در همین رابطه سیاست مشابه را نشان داده بود و جنگ‌طلبی بوش هم همین شکل بود.

وی ادامه داد: متفکرین آمریکا معترض شدند که آمریکا قدرت نرم خود را از دست داده است.

در همین حال، مهمان‌پرست در موضوع شرایط ارتباطی جهان در مواجهه با قدرت آمریکا بیان کرد: در یک مقطعی ابرقدرت‌ها از ابزارهای قدرتمند رسانه‌ای برخوردار بودند و می‌توانستند هر جریان رسانه‌ای را رقم بزنند.

وی در ادامه گفت: امروز با نقشی که رسانه‌ها و شبکه های جدید دارند، قدرت نرم آمریکا و همه قدرت‌هایی که می‌خواهند مسائل واقعی را به نفع خود تحریف کنند، به نوعی شکست می‌خورند.

سخنگوی سابق وزارت امور خارجه در بخشی از سخنانش تصریح کرد: تمام واژه‌هایی که دنیای غرب تلاش می‌کرد آنها را به عنوان واژه‌های مقدس به دنیا معرفی کند، امروز از ارزش افتاده است.

مهمان‌پرست به نسل‌کشی مردم یمن، سوریه، لبنان، عراق و پاکستان اشاره کرد و ادامه داد: گروه‌های تروریستی توسط همین گروه‌ها ایجاد و تأمین شده‌اند.

وی گفت: خودشان قاضی هستند و مدام جمهوری اسلامی را محکوم می‌کنند و این در حالی است که واژه‌های به کار گرفته غرب هم نقش باخته است.

گوهری مقدم نیز در رابطه با توسعه اطلاعات در افکار عمومی اظهار کرد: عملکرد مدعیان غربی نشان داده که نمی‌توانند در ظاهر مسائل را پنهان کنند و مبانی دموکراسی در ایالات متحده به شدت در معرض نقد قرار گرفته است.

وی تاکید کرد: نحله‌های فکری و دینی مخالف با آمریکا در برابر افول قدرت آن در حال رشد است و یک جنبش عظیم در کشورهای مسلمان و اروپایی در حال شکل گیری و توسعه است.

این استاد روابط بین الملل تاکید کرد: در موقعیت فعلی تحریم به ضد تحریم تبدیل می شود.

سخنگوی سابق وزارت امور خارجه همچنین در بخشی از این گفت‌وگو در پاسخ به پرسشی در مورد توازن قوا و قدرت های جهان، عنوان کرد: افرادی که در پارلمان اروپا چند سال قبل انتخاب شدند، ترکیب این شورا را با تغییرات جدی مواجه کرد.

مهمان‌پرست تصریح کرد: شاهد تحرکات ناسیونالیسی در غرب هستیم و تزاحمی با اولویت داشتن منافع اتحادیه ایجاد شد.

وی در رابطه با تغییرات اروپا در برابر آمریکا گفت: مهم‌ترین بحث پیش‌ رو خاورمیانه، جمهوری اسلامی و پرونده هسته‌ای بود که اروپا علاقه داشت در آن مستقل عمل کند.

سخنگوی سابق وزارت امور خارجه در ادامه عنوان کرد: اروپا در برابر قدرت آمریکا در یک دوراهی قرار گرفت و آمریکایی‌ها با ناتو و موقعیت‌های مالی و نظامی به دولت‌های اروپایی فشار آوردند و در نتیجه به اهداف سیاسی و اقتصادی خود دست می یابد.

مهمان‌پرست فشار و قدرت آمریکا را بیش از اروپا دانست و خاطر نشان کرد: به لحاظ سیاسی اروپا تلاش دارد تا قدرت خود را و استقلال خود در جهان را حفظ کند و در شرایط مناسبی برای این استقلال قرار گرفته؛ هر چند که قدرت آنها با آمریکا برابری نمی‌کند.

گوهری مقدم به شرایط اقتصادی آمریکا و قیمت سوخت پرداخت و افزود: برنامه‌ای را برای بی‌اثر کردن نرخ سوخت در فصل سرما ایجاد کردند تا فشار را کم کنند و این امر در رأی‌های کنگره اثر سوء نگذارد.

وی افزود: تصور آمریکایی‌ها این است که اگر از فصل سرما عبور کنیم، مجدداً می‌توانیم برای نفت ایران فشار وارد کنیم و با یک سیر نزولی به سمت صفر شدن نفت جمهوری اسلامی پیش رویم و چین را در این مسیر در خارج از فصل سرما همراه کنیم.

سخنگوی سابق وزارت امور خارجه در مورد قصد حمله نظامی آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ اظهار کرد: واقعیتی که مقامات آمریکایی همواره دنبال آن بودند، سرنگونی جمهوری اسلامی بود و به شکل های مختلف با نظام ایران مخالفت کردند.

مهمان‌پرست در بخشی از این مبحث به پرونده هسته‌ای پرداخت و تصریح کرد: دشمنی آمریکا و تحریم یکی از مباحثی است که همواره دنبال می‌کردند. اساساً خود ساختار هسته‌ای توسط آمریکایی‌ها در جمهوری اسلامی پیش از پیروزی انقلاب ایران کلید خورد.

وی تأکید کرد: کشورها مانند ۴۰ سال قبل از آمریکا حرف‌شنوی ندارند و پافشاری ایران به دیگر کشورها درس داده و در روحیه دیگر کشورها تاثیر گذاشته است. کشورها منافع خود را ترجیح می‌دهند.

سخنگوی سابق وزارت امور خارجه همچنین بیان کرد: مقام معظم رهبری بارها بر اقتصاد بدون نفت تاکید کردند و الگوی پیشرفت ایران در پنجاه سال را مطرح کردند. تنها نقطه فشار آمریکایی‌ها فروش نفت ایران بوده است و می‌توان با آن مقابله کرد.

مهمان‌پرست یادآور شد: آمریکایی‌ها هنوز متوجه نیستند که ملت ما تمدنی چند هزار ساله دارند و نباید با این ملت با زور و تحمیل سخن بگویند.

گوهری مقدم در مورد برنامه‌های ترامپ و به طور کلی دولت آمریکا پیرامون راهبرد در برابر از میان برداشتن نظام ایران تاکید کرد: از سویی مردم را تحریم می کنند و می‌دانند که این راهکار بدون نتیجه می‌ماند. امروز قدرت نرم جمهوری اسلامی در منطقه مشهود است.

وی به شروط پامپئو مبنی بر تغییر رفتار به تغییر نظام یاد کرد و افزود: این موضوع تقابل با مردم است. در واقع امروز ایالات متحده منزوی و خلع سلاح شده است و آمریکا در برابر جمهوری اسلامی رویکرد دیگری ندارد.

وی تصریح کرد: آمریکایی‌ها هیچ ابزار و راهکار دیگری ندارند و اثری ‌که به دنبال آن هستند، محقق نمی‌شود.

سخنگوی سابق وزارت امور خارجه نیز به حذف دلار از مبادلات تجاری پرداخت و تاکید کرد: در زمان اوباما تحریم‌ها علیه ایران از انسجام بیشتری برخوردار بود و ما آن را گذراندیم و امروز آمریکا همراهی اروپا، چین و روسیه را ندارد و وقتی نتواند از پس آن بر بیاید، دیگر ابرقدرت جهان نیست.

گوهری مقدم در پایان این گفت‌وگو در همین رابطه اظهار کرد: آمریکا با حربه جنگ و تحریم تلاش کرده که شرایط جهان را به نفع خود تغییر دهد و در موقعیت فعلی در اعمال این سیاست‌ها دچار مشکل خواهد شد.

منبع: ایسنا

15