آمریکایی هایی که به روی برجام شمشیر کشیدند/ تنها سناتور جمهوری خواهی که با برجام مخالفت نکرد، کیست؟/ آیا مسیر روسیه و سنا یکی است؟

بر اساس گزارش رویترز، تعداد سناتورهایی که در بیانیه ضد برجامی شرکت کرده اند خیلی زیاد است. در واقع، از بین 50 سناتور جمهوری خواه (که اکثریت مجلس سنا را تشکیل می دهند)، 49 سناتور زیر بیانیه مربوطه را امضاء کرده اند.

آنطور که رویترز نوشته، مخالفت سناتورها در حالی علنی شده که هنوز توافق هسته ای رسما به تصویب نرسیده و اصلا به خاطر اقدامات اخیر روسیه ممکن است معلق شود.

روسیه و جمهوری خواهان؛ یک مسیر با دو جهت مختلف!

اگرچه سناتورهای جمهوری خواه همان کاری را می کنند که روسیه می کند و اقدام آنها یکی است اما جهات فعلشان متفاوت است. روسیه به دنبال منافع خودش در برجام و ارتباط اقتصادی با ایران است اما هدف سناتورهای جمهوری خواه چیز دیگری است. آنها مدعی اند برجام آنقدر قدرت ندارد که بتواند مانع از توانایی ایران به سلاح هسته ای شود. آنطور که رویترز نوشته است؛ «آنها {سناتورهای جمهوری خواه} متعهد شدند که هر آنچه در توان دارند انجام دهند تا توافقی که «به طور کامل» مانع توانایی ایران برای تولید سلاح هسته ‌ای نشود و برنامه موشکی بالستیکی آن را متوقف نکند و  مانع از ارتباط ایران با متحدان منطقه ای اش نشود، به تصویب نرسد.»

مخالفان و موافقان برجام چقدر قدرت دارند؟

سناتور رند پاول (Rand Paul) تنها نماینده جمهوری خواه سنا است که بیانیه روز دوشنبه را امضا نکرد. او در بیانیه ‌ای که صادر کرد، گفت: «محکوم کردن توافقی که هنوز تدوین نشده است، شبیه محکوم کردن خود دیپلماسی است... این یک موضع سنجیده نیست».

با این حال، بر اساس نظر رویترز، نظر سناتور پاول در اقلیت است. بر اساس ادعای رویترز، غالب جمهوری خواهان مخالف توافق هسته ای با ایران هستند. به جز سناتورها، نمایندگان جمهوری خواه کنگره نیز مخالف برجام (هم ورژن تصویب شده در زمان اوباما و هم طرح اصلاح شده آن در زمان بایدن) هستند و همچنین، برخی دموکرات ها نیز نظر زیاد خوبی نسبت به این توافق ندارند.

با این حال، رویترز تاکید دارد که این مخالفت ها نباید زیاد هم جدی گرفته شود و اصولا نمایندگان کنگره نمی توانند برجام را به کل از بین ببرند (هر چند شاید مانع از تبدیل آن به یک قانون همیشگی الزام آور برای همه ی دولت ها شوند). رویترز در این رابطه می نویسد: «قانون بازنگری توافق هسته ای ایران در سال 2015 (INARA) به کنگره این حق را می دهد که توافق را بازنگری کند، اما بعید است که نمایندگان {جمهوری خواه} پس از ناکامی در انجام این کار در سال 2015 ( آن هم  زمانی که جمهوری خواهان کنگره را تحت کنترل خود داشتند)، بتوانند توافق را در سال جاری به طور کامل از بین ببرند.»

آنطور که رویترز هم بر آن تاکید کرده، دموکرات‌ها اکنون اکثریت بسیار شکننده ای در مجلس نمایندگان به وجود آورده اند و بعید است که دموکرات ها یا جمهوری خواهان (به علت اختلاف حزبی شان) بتوانند ائتلافی وسیع علیه برجام به وجود آورده و مانع از دست یابی دولت بایدن به توافق جدید با ایران شوند.

رویترز در انتها تاکید می کند؛ تلاش ‌ها برای دستیابی به یک توافق جدید در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. این اتفاق پس از آن رخ داد که روسیه (که بر سر حمله به اوکراین با غرب در تنش شدیدی است) در لحظه آخر قدرت ‌ها را مجبور به توقف مذاکرات در وین (علی‌ رغم کامل و نهایی شدن متن توافق) کرد.