تسخیر آسمان با هیولای مسکو/ غیر از ایران کدام کشورها خریدار «سوخو ۳۵» روسیه هستند؟

شهریار حیدری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران، به تازگی گفت که تهران قرار است در سال پیش رو، از روسیه جنگنده سوخو ۳۵ بخرد. اظهارات حیدری نخستین تایید رسمی ایران درباره خرید این جنگنده بود اما از کشورهای دیگر چه خبر؟ در کدام کشورها سوخو ۳۵ هنوز یک گزینه برای سرمایه‌گذاری است؟

سوخو ۳۵ چیست؟

جنگنده سوخو ۳۵ که رقبای ناتو آن را «سوپر فلانکر» می‌خوانند، یک نسخه از سوخو ۲۷ است که به طور چشمگیری به‌روزرسانی شده و توانایی جنگی آن به منظور مقابله با اهداف هوایی، زمینی و دریا به سطح، افزایش پیدا کرده است.

شرکت صنایع هوافضا و دفاعی روسیه (UAC)، سوخو ۳۵ را تلفیقی از یک جنگنده با «ویژگی‌های جنگنده نسل نو» می‌داند که از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به «قدرت مانور فوق‌العاده، سرعت فوق فراصوت و دوربرد و همچنین توانایی انجام مانورهای جنگی گروهی اشاره کرد.» سوخو ۳۵ همچنین یک جنگنده تاکتیکی خوب برای حمل طیف وسیعی از سلاح‌ها و مجهز به سامانه‌های جنگ الکترونیکی چند منظوره بوده و رادار گریزی قوی و پایداری و مقاومت بالا در نبردهای هوایی از دیگر قابلیت‌های آن است.

این جنگنده که به طور مشخص به واسطه توانمندی‌های جنگی منحصربه‌فردش شناخته می‌شود، قادر است نیروها و زیرساخت‌های زمینی تحت پوشش سامانه‌های پدافند هوایی که از پایگاه فرود آن فاصله قابل توجهی دارند را هدف قرار دهد.

همانطور که رسانه‌های آمریکایی پارسال تاکید کردند، توانایی تخریبی سوخو ۳۵ در نبرد با جنگنده‌های دشمن، از تمام جنگنده‌های طراحی‌شده پس از جنگ سرد، به مراتب بالاتر بوده و قادر است با پیشرفته‌ترین جنگنده‌های غربی همچون اف ۳۵ سری A و اف ۱۵ سری SA رقابت کند.

قیمت یک فروند سوخو ۳۵ چقدر است؟

هر سوخو ۳۵ تقریباً ۱۰۰ میلیون دلار قیمت دارد که در مقایسه با اف ۱۵ اندکی ارزان‌تر است. داسو رافال هم گران‌تر از سوخو ۳۵ است؛ این جنگنده فرانسوی تقریباً ۱۱۵ میلیون دلار قیمت دارد.

روسیه چند فروند سوخو ۳۵ دارد؟

شرکت صنایع هوافضا و دفاعی روسیه پارسال اعلام کرد که این کارخانه یک محموله دیگر از جنگنده‌های سوخو ۳۵ را ساخته و در اختیار وزارت دفاع این کشور قرار داده است.

نیرو هوافضای روسیه هم‌اکنون دست کم ۹۳ فروند سوخو ۳۵ فعال در هشت پایگاه هوایی سراسر روسیه در اختیار دارد.

بخشی از این جنگنده‌ها هم‌اکنون در اوکراین و همزمان با عملیات نظامی روسیه در این کشور، فعال هستند. وزارت دفاع روسیه در سال ۲۰۲۲ اعلام کرد که خدمه و خلبانان جنگنده‌های سوخو ۳۵ همچنان با استفاده از انواع موشک‌ها، مهمات و بمب‌ها اهداف نظامی اوکراین را تخریب و نابود می‌کنند.

چرا چین تصمیم به خرید سوخو ۳۵ گرفت؟

چین در سال ۲۰۱۵ با قراردادی ۲.۵ میلیارد دلاری، ۲۴ فروند سوخو ۳۵ از روسیه خرید و تحویل این جنگنده‌ها نوامبر همان سال تکمیل شد.

نکته قابل توجه این است که پکن به نخستین مشتری خارجی جنگنده نسل چهار و بالاتر تبدیل شد و به طور مشخص از آن برای عملیات گشت‌زنی در دریای جنوبی چین استفاده می‌کند.

واسیلی کاشین، کارشناس روسی گفته بود که جنگنده‌های سوخو ۳۵ که چین خریده، در برخی نقاط حساس منطقه همچون تایوان، نقش قابل توجهی در موازنه قدرت ایفا خواهند کرد. کاشین یادآوری کرد که سوخو ۳۵ به سامانه راداری «ایبریس» که تا ۴۰۰ کیلومتر برد دارد، مجهز بوده و قادر است انواع و اقسام اهداف هوایی را شناسایی کند. به گفته وی، این ویژگی پکن را قادر می‌سازد تا از یک منطقه گشت هوایی واقع در چین، تمام حریم هوایی تایوان را زیر ذره‌بین داشته باشد.

ژنرال مارک دی.کِلی، رئیس فرماندهی نبرد هوایی آمریکا در گفت‌وگو با یک نشریه آمریکایی گفته بود که چین می‌تواند بر پایه فناوری سوخو ۳۵، نسل ششم جنگنده‌های خود را تولید کند.

وی افزود: آنها با سوخو ۲۷ شروع کردند؛ سوخو ۳۰ را ساختند و سپس آن را به جِی ۱۶ تبدیل کرده و حالا هم سوخو ۳۵ دارند.

چه چیزی هندوستان را از خرید سوخو ۳۵ منصرف کرد؟

مسکو در سال ۲۰۱۹ به عنوان بخشی از برنامه «ساخت هندوستان»، به دهلی نو پیشنهاد همکاری داد. در آن برهه سازندگان جنگنده‌های «میگ» و «سوخو» از جمله سوخو ۳۵ برای نهایی کردن قرارداد بزرگ تامین ۱۱۴ فروند جنگنده برای نیروهای هوایی هندوستان، با یکدیگر در رقابت بودند.

پس از ابراز تمایل هندوستان برای خرید سوخو ۳۵، گزارش‌های منتشر شد مبنی بر اینکه واشنگتن با استفاده از اهرم همیشگی‌اش یعنی تحریم‌های آنی، شروع به تهدید دهلی نو کرده است؛ موضوعی که در نهایت هندوستان را از خرید سوخو ۳۵ منصرف کرد و آنها داسو رافال فرانسوی را به «تحریم» ترجیح دادند.

در آن برهه، رسانه‌های روسی گزارش دادند که مقامات آمریکایی در تلاشند تا هندوستان را مجبور کنند که به همکاری خود با روسیه در حوزه فناوری نظامی پایان دهد.