در میانه بحران خاورمیانه، هرکسی دنبال منفعت خویش است!

با این وجود، ایالات متحده اخیرا پیش روی کرد و هفته گذشته پیش‌نویس قطعنامه‌ای که به اندازه کافی از متحدش حمایت نکرده بود را وتو کرد. روسیه در اظهاراتی ایالات متحده را به تشدید درگیری از طریق تقویت قوای نظامی متهم کرده است در حالی که چین به وتوی آمریکا و اقدامات اسرائیل انتقاد کرده است.

بایدن از زمان روی کار آمدن با هدف تغییر تمرکز از پیچیدگی‌های خاورمیانه، چین را بزرگترین چالش بلند مدت برای ایالات متحده قلمداد کرده است. «لزلی وینجاموری» مدیر برنامه ایالات متحده و آمریکا در اندیشکده بریتانیایی چتم هاوس می‌گوید: «خاورمیانه منطقه‌ای نیست که ایالات متحده بخواهد ردپای سنگینی از خود در آن برجای گذارد و فعالانه درگیر شود. در عین حال، بایدن تعهدی عمیق نسبت به اسرائیل دارد. چین کاملا مایل است که ایالات متحده را به سمت منطقه‌ای بکشاند که نمی‌خواست جذب آن شود».

«یوجین رومر» مدیر برنامه روسیه و اوراسیا در بنیاد کارنگی درباره نقش روسیه در تحولات اخیر می‌گوید: «از سال ۲۰۲۲ میلادی به این سو تمام تمرکز روسیه بر روی اوکراین بوده است. بنابراین، وقتی فاجعه اخیر میان اسرائیل و حماس رخ داد این هدیه‌ای برای پوتین بود زیرا ناگهان توجهات جهانی به سوی رخداد تازه منحرف و معطوف شد».

بایدن تلاش کرد پوتین و حماس را به یکدیگر پیوند دهد و در سخنرانی هفته گذشته خود مدعی شد که روسیه و حماس هر دو «ظالم» هستند و به دنبال «نابودی کامل دموکراسی در کشورهای همسایه» شان می‌باشند. روسیه این اظهارات را محکوم کرد. «واسیلی نبنزیا» نماینده روسیه در شورای امنیت ایالات متحده را به ناتوانی در پاسخگویی به درخواست‌های جهانی برای آتش بس کامل، متهم کرد.

چین و ایالات متحده هر دو به دنبال مزیت دیپلماتیک در این بحران بوده‌اند با روش‌هایی همچون تماس بلینکن و وانگ یی وزیر خارجه چین بوده اند.

ایالات متحده بارها چین را برای ایفای نقش بیش‌تر در بحران خاورمیانه متناسب با اهداف جهانی خود تحت فشار قرار داده و از آن کشور خواسته است که از نفوذ بر ایران که از حماس حمایت می‌کند استفاده نماید. پکن فرستاده‌ای به منطقه اعزام نموده که بر حمایت از آرمان فلسطین تاکید کرده است.

«جاناتان فولتون» کارشناس اندیشکده شورای آتلانتیک در مورد نقش چین در خاورمیانه می‌گوید: «چین بحران ایجاد شده در خاورمیانه را فرصتی برای امتیاز گرفتن از امریکا قلمداد می‌کند.»

او می‌افزاید: «چین احتمالا امیدوار است که به نوبه خود از حمایت جهان عرب و جهان اسلام برای اولویت‌هایش برخوردار شود؛ اولویت‌هایی همچون به حاشیه راندن تایوان و رد اتهامات مورد حمایت آمریکا مبنی بر آن که پکن در حال ارتکاب نسل کشی علیه مسلمانان اویغور است». با این وجود، فولتون اشاره می‌کند که مهم‌ترین منافع پکن در خاورمیانه کماکان اقتصادی است و دومین اقتصاد بزرگ جهان به شدت به نفت وارداتی وابسته است. چین با منابع محدود امنیتی و دیپلماتیک خود در خاورمیانه منافع دوجانبه‌ای در متمرکز نگهداشتن ایالات متحده بر بحران دارد.

فولتون می‌گوید: «بدیهی است که اگر امریکا در خاورمیانه و خلیج فارس گرفتار شود رخدادی مطلوب برای چین قلمداد خواهد شد. اگر ایالات متحده به عرضه معماری امنیتی در خاورمیانه ادامه دهد، چین مجبور نخواهد بود به تنهایی کارهای سنگین را انجام دهد».