وزیر خارجه آمریکا به رهبران عربی چه خواهد گفت؟

آنتونی جی‌بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، روز سه‌شنبه به‌عنوان بخشی از سفر خاورمیانه‌ای خود با هدف جلوگیری از تبدیل حملات شبه‌نظامیان به یک جنگ منطقه‌ای گسترده‌تر و همراه کردن رهبران و متحدان مصری و قطری حول توافق آتش‌بس پیشنهادی برای غزه به این منطقه پر آشوب سفر کرد.

«زولان کانو یانگز» در گزارش ۶فوریه در نیویورک‌تایمز نوشت، بلینکن در پنجمین سفر خود به منطقه از زمان حملات ۷اکتبر، صبح روز سه شنبه وارد قاهره شد تا با عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر دیدار کند و سپس برای گفتگو با شیخ تمیم بن‌حمد آل‌ثانی (امیر قطر) و شیخ محمد بن‌عبدالرحمن بن‌جاسم آل‌ثانی نخست وزیر و وزیر امور خارجه این کشور به دوحه برود.

به گفته وزارت امور خارجه، بلینکن سفر خود را از عربستان سعودی با دیدار با ولیعهد این کشور (محمد بن‌سلمان) آغاز کرد و درباره چگونگی دستیابی به «پایان پایدار بحران غزه» و همچنین نیاز به کاهش تنش‌ها در سراسر منطقه گفتگو کرد. به گفته متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه، وی همچنین قرار است در این سفر با رهبران اسرائیل دیدار و از کرانه باختری هم بازدید کند. همه بازیگران کلیدی در مذاکرات بر سر توقف احتمالی جنگ در غزه اجماع دارند.

میانجی‌های مصری و قطری پیشنهادی را با حمایت آمریکا و اسرائیل به حماس ارائه کرده‌اند که به موجب آن برای اولین‌بار از زمان آتش‌بس یک هفته‌ای در نوامبر که طی آن بیش از ۱۰۰گروگان آزاد شدند، نبرد بین اسرائیل و حماس متوقف می‌شود. دولت بایدن و متحدان عربش هنوز منتظر پاسخ حماس به چارچوب توافقی هستند که شامل مبادله بیش از ۱۰۰گروگان اسرائیلی در غزه برای توقف درگیری‌ها و آزادی فلسطینی‌های بازداشت‌شده در زندان‌های اسرائیل می‌شود.

یک مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود و جزئیات تلاش‌های دیپلماتیک را فاش کند، گفت که بلینکن به متحدان آمریکایی در منطقه خواهد گفت که حملات اخیر دولت بایدن علیه شبه‌نظامیان نباید به‌عنوان تشدید جنگ در خاورمیانه میانه تفسیر شود.

هواپیما‌های جنگی آمریکایی و انگلیسی با حمایت متحدان، یکسری حملات هوایی علیه حوثی‌های یمن انجام داده‌اند تا این گروه را از حمله به کشتی‌ها در دریای سرخ بازدارند. میلر گفت که بلینکن و ولیعهد عربستان با اشاره به حملات حوثی‌ها از یمن که آزادی دریانوردی را تضعیف می‌کند، درباره «نیاز فوری برای کاهش تنش‌های منطقه‌ای» گفتگو کردند.

به گفته مقامات آمریکایی، زمانی که در این سفر منطقه‌ای بلینکن از اسرائیل بازدید کند، انتظار می‌رود که نگرانی‌های آمریکا را درباره تلفات غیرنظامیان در غزه بیان کند. بلینکن همچنین درباره آنچه دیپلمات‌ها آن را طرح‌های «روز بعد» برای اداره غزه پس از پایان جنگ می‌خوانند، از جمله نقش احتمالی تشکیلات خودگردان فلسطین که بخش‌هایی از کرانه باختری تحت اشغال اسرائیل را اداره می‌کند، مذاکره خواهد کرد.

«هویدا سعد»، «مایکل لونسون» و دیگران هم در گزارش دیگری در نیویورک‌تایمز نوشتند، آنتونی جی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، روز دوشنبه فشار دیپلماتیک در خاورمیانه را برای دستیابی به توافقی برای آتش‌بس در نوار غزه آغاز کرد. بلینکن در اولین توقف از سفری که شامل دیدار‌هایی از مصر، قطر، اسرائیل و کرانه باختری نیز می‌شد با محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در ریاض دیدار کرد.

وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد که بلینکن در صحبت با ولیعهد، «بر اهمیت رسیدگی به نیاز‌های بشردوستانه در غزه و جلوگیری از گسترش بیشتر درگیری تاکید کرد.» در ادامه این بیانیه آمده است که آن‌ها درباره «پایان پایدار بحران غزه که صلح و امنیت پایدار را برای اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها به‌طور یکسان فراهم می‌کند» گفتگو کردند.

بلینکن امیدوار است به توافقی دست یابد که بتواند به‌طور موقت جنگ بین اسرائیل و حماس در نوار غزه را متوقف کند، آزادی زندانیان باقیمانده را در ازای فلسطینی‌های بازداشت‌شده در زندان‌های اسرائیل تضمین کند و اجازه دهد تا کمک‌های بیشتری به نوار غزه برسد. اما بر اساس گزارش رسانه رسمی نیرو‌های دموکراتیک سوریه، حتی زمانی که بلینکن به دنبال کاهش تنش در منطقه بود، یک هواپیمای بدون سرنشین به پایگاهی در شرق سوریه که نیرو‌های آمریکایی و متحدانش در آن مستقر هستند، حمله کرد و شش مبارز کرد را کشت. سرلشکر پاتریک رایدر، سخنگوی پنتاگون گفت که در پی حمله هواپیمای بدون سرنشین هیچ آسیبی به نیرو‌های آمریکایی گزارش نشده است.

نیرو‌های سوریه دموکراتیک این حمله را به یک گروه شبه‌نظامی منطقه‌ای نسبت می‌دهند. در دهه گذشته، نیرو‌های سوریه دموکراتیک که متشکل از جنگجویان اقلیت قومی کرد است، در شرق سوریه با حمایت یک ائتلاف بین‌المللی به رهبری ایالات متحده به‌عنوان شریکی محلی برای نبرد با داعش عمل کرده است. اگرچه داعش تا حد زیادی در آنجا شکست خورد، اما تعداد محدودی از نیرو‌های آمریکایی هنوز در آنجا باقی هستند.

نیرو‌های آمریکایی در منطقه طی چند ماه گذشته بار‌ها مورد حمله گروه‌های شبه‌نظامی قرار گرفته‌اند و این گروه‌ها پایگاه‌ها و نیرو‌ها را در عراق، سوریه و اردن و همچنین کشتی‌های متعلق به ایالات متحده در دریای سرخ را هدف قرار داده‌اند. ایالات متحده و متحدانش با چندین دور حملات هوایی، اهدافی را در یمن، سوریه و عراق مورد هدف قرار دادند.

در بحبوحه ترس از یک جنگ گسترده‌تر، نیرو‌های اسرائیلی روز دوشنبه در حال پیشروی به سمت رفح، شهری در جنوب غزه بودند که نقطه اصلی ورود کمک‌ها و پناهگاه صد‌ها هزار فلسطینی است که در اوایل جنگ مجبور به ترک خانه‌های خود شده بودند. روز دوشنبه، یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل رفح را «آخرین سنگر حماس» خواند.

گالانت با اشاره به شهر‌های دیگری در این قلمرو محصور که توسط نیرو‌های اسرائیلی بمباران شده است، گفت: «هر تروریستی که در رفح پنهان شده است باید بداند، آن‌ها مانند کسانی که در خان‌یونس، غزه یا هر مکان دیگری در نوار غزه هستند، پایان خواهند یافت. تسلیم یا مرگ؛ گزینه سومی وجود ندارد.» چرخش به سوی رفح می‌تواند فشار بین‌المللی بر اسرائیل، از جمله نزدیک‌ترین متحدانش بر سر امنیت و رفاه غیرنظامیان را افزایش دهد.

ودانت پاتل، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه در یک کنفرانس خبری در واشنگتن خاطرنشان کرد که رفح مجرای مهم برای کمک‌های بشردوستانه و مکانی است که آمریکایی‌ها و سایر شهروندان خارجی توانسته‌اند غزه را ترک کنند و وارد مصر شوند. وی همچنین خاطرنشان کرد که بیش از یک میلیون نفر در آنجا پناه گرفته‌اند.

او گفت: «بنابراین، ما می‌خواهیم هر عملیاتی که در آن منطقه انجام می‌شود، این موضوع را در نظر بگیرد.» تاکنون، بیش از ۲۷۰۰۰نفر در غزه در عملیات نظامی اسرائیل جان خود را از دست داده‌اند. اسرائیل گفته که نیروهایش به جنگ در غزه ادامه خواهند داد تا زمانی که حماس شکست بخورد و گروگان‌های باقیمانده که گمان می‌رود تعداد آن‌ها بیش از ۱۰۰نفر باشد، آزاد شوند. به هر روی، تا عصر دوشنبه، ایالات متحده چیزی برای اعلام علنی درباره توافق آتش‌بس نداشت.

یک شبکه تلویزیونی وابسته به حماس، الاقصی، روز یکشنبه گزارش داد که این گروه همچنان در حال بررسی پیشنهاد‌های طرفین منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، یک هفته پس از تدوین آن است.