آثار باستانی عجیب؛ از شهر بدون کوچه تا توالتهای پنجهزارساله
در اینجا با شش اثر باستانی آشنا میشوید که به دلایل مختلف پرسشها و معماهای زیادی را برای باستانشناسان ایجاد کردهاند.
آثار باستانی بیشماری در سراسر دنیا کشف شدهاند که دانش ما را نسبت به زندگی انسانهای عهد باستان به میزان زیادی افزایش دادهاند. اما آثاری هم هستند که بیشتر از اینکه آگاهیبخش باشند، به خاطر رازها و معماهایشان ما را مبهوت و شگفتزده میکنند.
در اینجا چند مورد از آثار باستانی مهمی را معرفی میکنیم که با وجود همۀ دانستههایی که دربارۀ آنها داریم، هنوز هم رازهای زیادی را در خود پنهان کردهاند.
۱. استون هنج، انگلستان
بنای سنگی استون هنج که در منطقۀ ویلتشایر انگلستان قرار دارد احتمالا ۵۰۰۰ سال قبل ساخته شده است؛ این دوران، به احتمال زیاد دوران شکارچیان و جویندگان دورهگرد غذا بوده است. اما معمایی که باستانشناسان را متعجب میکند این است که چطور چنین بنای شکوهمند و دقیقی با استفاده از ابزارهایی بسیار ابتدایی توسط مردمانی بدوی ساخته شده است؟ جالب اینجاست که در منطقۀ اطراف استونهنج، بقایایی از بناهای دیگر مثل ساختارهای چوبی و دیوارهای سنگی پیدا شده است. چه چیزی در این منطقه بوده که چنین جذابیتی برای مردمان هزاران سال پیش ایجاد کرده است؟
۲. چاتالهویوک، ترکیه
تا به حال شهرهای باستانی زیادی در نقاط مختلف دنیا کشف شدهاند، اما چاتالهویوک در این بین یکی از باستانیترینهاست. این شهر در حدود ۹ هزار سال قبل ساخته شده است؛ یعنی زمانی که هنوز نوشتن، چرخ و فلزات کشف نشده بودند. یکی از شگفتیهای این شهر این است که هیچ کوچه و خیابانی بین خانههایش وجود نداشته و ورودی خانهها از طریق نردبانی بوده که به حفرهای در سقف خانه میرسیده است. ساکنان این شهر مردههایشان را در زیر خانههایشان دفن میکردهاند. چگونگی طراحی و ساخت این شهر در آن دوران یکی از شگفتیها و معماهای دانش باستانشناسی است.
۳. تپۀ مار، آمریکا
این تپه در واقع یک اثر باستانی است که قدمت آن به ۳۲۰ سال قبل از میلاد برمیگردد. پشتۀ مارمانندی که روی این تپه ایجاد شده است ۴۱۱ متر طول دارد و احتمالا توسط مردمان آدنا (گروهی از بومیان ساکنان آمریکا) ایجاد شده است. مطالعات نشان میدهد که انحناهای بدن این مار عظیم دقیقا بر حسب جایگاه خورشید در آسمان در طول سال تنظیم شدهاند. اگر خط مستقیمی از انحناهای بدن این مار عبور کند، جهت شمال جغرافیایی را به صورت دقیق نشان خواهد داد.
۴. خطوط نازکا، پرو
در صحرای نازکا در جنوب پرو اشکالی دیده میشوند که میتوان آنها را رازآمیزترین نگارههای جهان نامید. این اشکال عظیم که گاهی تا هفتاد متر طول دارند با برداشتن سنگهای رنگی روی زمین در دل صحرا ایجاد شدهاند. مردمانی که در حدود ۲۰۰ سال قبل از میلاد این شکلها را ایجاد کردهاند خودشان نمیتوانستهاند آنها را به درستی ببینند، چون دیدن آنها فقط از آسمان ممکن است. پس چرا آنها چنین کار پر زحمتی را انجام دادهاند؟ تا کنون فرضیههای زیادی در این مورد مطرح شده است، اما این هنوز هم یک معما در قلمرو باستانشناسی است.
۵. معابد گانتیجا، مالت
قدمت این معابد به حدود ۴۵۰۰ تا ۵۶۰۰ سال قبل میرسد؛ یعنی حتی قبل از بنای سنگی استونهنج و قبل از اهرام مصر. افسانههای محلی کشور مالت میگویند که این معابد را غولها ساختهاند و این به خاطر عظمت حیرتآور ساختار بناهاست. این بناها به احتمال زیاد و بر اساس شواهد یافت شده مربوط به اجرای مناسکی هستند که در رابطه با «آیین باروری» انجام میشده است. جابهجایی سنگهای عظیم این معبد در زمانی که هنوز حتی چرخ هم اختراع نشده بود و هیچ ابزار فلزی برای تراش سنگ وجود نداشت، یک شگفتی بزرگ است.
۶. اسکارا بِرای، اسکاتلند
این سکونتگاه باستانی که در حدود ۵۱۰۰ سال قبل ساخته شده، یکی دیگر از بناهای باستانی حیرتانگیز در دنیاست. قدیمیترین توالتهای جهان در این سکونتگاه یافت شدهاند؛ توالتهایی که فاضلابشان از طریق زهکشیهایی به اقیانوس منتقل میشد. این بناهای باستانی که به خاطر دفن شدن در ماسه، بسیار سالم ماندهاند، به «پمپئی اسکاتلند» معروف هستند. بر اساس یافتهها به نظر میرسد که ساکنان این شهر در زمانی به علتی نامعلوم با سرعت محل زندگی خودشان را ترک کردهاند و به جای دیگری رفتهاند.