کشف کشتی دزدان دریایی که 300 سال قبل غرق شد
یک کشتی غرقشده دزدان دریایی در عمق حدود ۲۷۰۰ فوتی زیر دریای مدیترانه کشف شده است؛ بقایای توپهای جنگی و وسایل گوناگون دیگر همچنان در این کشتی مشهود است.
این کشتی کوچک که طول آن بیش از ۴۵ فوت نیست، در آبهای بینالمللی میانه راه بین مراکش و اسپانیا در غربیترین حاشیه دریای مدیترانه شناسایی شد.
محل این کشف تا کنون مخفی مانده، اما در اصل در سال ۲۰۰۵ توسط شرکت Odyssey Marine Exploration /OME مستقر در فلوریدا انجام شد. داستان منتشرنشده این کشتی در شماره تابستان ۲۰۲۴ مجله Wreckwatch ظاهر شد که دنیای واقعی دزدان دریایی را بررسی میکند.
این کشتی زمانی توسط دزدان دریایی بربر اداره میشد. مرکز فعالیت آنها سواحل شمال آفریقا بود و در دوران پس از قرون وسطی برای کشتیهای اروپایی و سکونتگاههای ساحلی مدیترانه و فراتر از آن بلای دائمی بودند.
کشتی غرقشده دزدان دریایی که به تازگی موضوع کشف آن افشا شده است، در اصل به شهر الجزیره مرتبط است. این شهر زمانی محل توقف دزدان دریایی بدنام و مرکز دزدی دریایی در ساحل بربر بود.
این شهر مردمی را از سراسر منطقه جذب میکرد که آرزوی ثروتمند شدن از طریق دزدی دریایی را داشتند. در پایان قرن شانزدهم، جمعیت شهر به حدود ۶۰۰۰۰ نفر افزایش یافت. شان کینگزلی، سردبیر مجله Wreckwatch، به نیوزویک گفته: «پایتخت دزدان دریایی الجزیره که از دزدان دریایی کارائیب کمتر معروف بود، خیلی زودتر به دزدی دریایی روی آورد و تجارت آنها بسیار بزرگتر بود.»
کینگزلی افزود: «درحالیکه ریشسیاه و دار و دستهاش به کشتیهای منفرد حمله میکردند، دزدان دریایی بربر کل ملتها را به وحشت میانداختند. آنها مانند وایکینگها تا جنوب انگلستان یورش بردند. آنها نه تنها ثروت افراد را میربودند، بلکه هرکسی را گرفته بودند، برای باجگیری در ازای پرداخت هزینه سنگین اسیر میکردند. تاجران غربی به ناچار باید با خشونتهای رومزه این دزدان دریایی دست و پنجه نرم میکردند».
کشتی غرقشده دزدان دریایی الجزیره به طور تصادفی توسط OME در جریان جستجوی کشتی دریادار انگلیسی، سر فرانسیس ویلر که سال ۱۶۹۴ مفقود شده بود، کشف شد.
کینگزلی گفته: «همیشه در جستجوی یک کشتی غرقشده در اعماق دریا، پرده از مکانهای دیگر برداشته میشود و کشتی دزدان دریایی الجزیره یک شگفتی بزرگ بود، درست مانند لاشه کشتی فنیقی و رومی در همان دریاها. در طول سالها، Odyssey Marine بیش از ۳۰۰ کشتی غرقشده را کشف کرد. مطالعه آنها همچنان یک فرآیند مداوم است که توسط شرکت Seascape Artifact Exhibits مدیریت میشود.»
عملیات علمی از کشتی تحقیقاتی Odyssey Explorer به طول ۲۵۰ فوت با استفاده از وسیله نقلیه از راه دور زئوس، یک ربات پیچیده مجهز به ابزار باستانشناسی، هدایت شد.
سلامت لاشه کشتی دزدان دریایی استثنایی و از نظر باستانشناسی منسجم است. به گفته کینگزلی، بدنه و یافتهها دقیقاً همان جایی بودند که غرق شدند.» نه غواصان در این عمق و نه کشتیهای ماهیگیری مزاحمتی برای محوطه کشتی غرقشده ایجاد نکردهاند.
با این حال، تنها یکسوم پایین بدنه، زیر خط آب به جای مانده است. دلیلش این است که در مدیترانه «کرمهای کشتی» (نوعی صدف آب شور) تمام بقایای ارگانیک بالای بستر دریا و همچنین چند اینچ زیر آن را میخورند. این محوطه هنوز حفاری نشده، اما به احتمال زیاد تمام طول کشتی تا ته دیرک آن، زیر شن و ماسه دستنخورده است.
به گفته کینگزلی، کشف این کشتی دزدان دریایی بسیار مهم است، زیرا قبلاً هیچ لاشه دیگری مرتبط با الجزیره، پایتخت دزدان دریایی، پیدا نشده بود.
تکههایی از شواهد، از جمله سفالهای یافتشده در محل و سلاحهای سنگینی که کشتی به آنها مجهز بوده، کمک کرد تا مشخص شود این کشتی متعلق به دزدان دریایی از الجزیره بوده است.
«دو ویژگی تعیینکننده کشتیهای دزدان دریایی، سلاحهای سنگین و محتویات فرهنگی جهانشهری است که از غنائم بسیار گرفته شده است. این لاشه کشتی دزدان دریایی مجهز به تفنگ، چهار توپ بزرگ و ۱۰ توپ چرخنده بوده است. وقتی کاپیتان به مشکل برخورد میکرد، این سلاحهای ضدنفر را به سرعت برای حمله به خدمه در دکل و روی عرشه نصب میکردند.»
این حقیقت که کلکسیون یافتهها شامل بطریهای شیشهای شراب ساخته شده در بلژیک یا آلمان، فنجانهای چایخوری بیدسته از ترکیه عثمانی و دوربین کوچک اروپایی میشود، نشان میدهد این لاشه کشتی شبیه هیچ کشتی بازرگانی معمولی مدیترانهای نیست.
بدون تجزیه و تحلیل دقیق، نمیتوان تعیین کرد کشتی چه زمانی ساخته شده و چه مدت در خدمت بوده است. اما سفال و ظروف شیشهای موجود در کشتی نشان میدهد که شاید کشتی حدود سال ۱۷۶۰ غرق شده باشد.
کشتی دزدان دریایی احتمالاً در حال رسیدن به سواحل اسپانیا (که کشتیها و شهرکهای آن اغلب هدف حملات بربرها قرار میگرفتند) در جستجوی بردهها برای باجگیری بوده که غرق شده است.
«این کشتی کوچک تقریباً به طور حتم تسلیم طوفانی شده که از ناکجاآباد آمده. این کشتی با محمولهای بیش از وزن خود در دریاهای بیرحم در حرکت بوده است.»