سندرومی شایع و ناشناخته در زنان
یک یا دو هفته قبل از شروع دوره قاعدگی ( عادت ماهیانه ) ممکن است شما متوجه نفخ، سردرد، نوسانات خلقی و یا دیگر تغییرات جسمی و روحی بشوید این علائم به صورت ماهیانه به عنوان سندرم پیش از قاعدگی یا PMS نامیده می شود . گاهی ممکن است این علائم آنقدر شدید باشد که زندگی فردی و اجتماعی خانمی را به خطر بیاندازد در این خصوص با یک فوق تخصص زنان به گفت و گو نشسته ایم .
سهیلا امینی مقدم فوق تخصص سرطان زنان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران بیان کرد :سندروم پیش از قاعدگی یا PMS ، این عارضه در واقع یکسری علایم بدنی و رفتاری بصورت دوره ای در روزهای قبل از قاعدگی در خانم ها ظاهر می شود و ممکن است با کار یا زندگی فرد تداخل داشته باشد،البته امروزه با تغییر سبک زندگی این سندروم شایع تر شده است خیلی از خانم ها و دختران جوان را درگیر خود کرده است. یک اصطلاح دیگر هم در این زمینه داریم با نام PMDD این عارضه در واقع همان PMS است اما با علائم ظاهری شدید تری همراه است .
وی در خصوص علائم PMS اظهار کرد: علایم و نشانه های سندرم پیش از قاعدگی به دو دسته جسمی و روحی تقسیم می شوند. احساس اندوه و نا امیدی ، احساس حقارت ، احساس دلشوره و نگرانی ،ناپایداری واضح در خلق ، تحریک پذیری و خشم پایدار، کاهش علاقه به فعالیت های معمول که ممکن است حتی با ترک روابط اجتماعی همراه باشد، اشغال در تمرکز ، احساس خستگی ، پرخوابی یا بی خوابی ، تغییرات واضح در اشتها ، احساس ذهنی مبنی بر از دست دادن کنترل .
علائم فیزیکی مانند : درد و تورم پستان ، سردرد ، احساس نفخ شکم ، اضافه وزن همراه با تنگ شدن لباس ،کفش و انگشتر، درد در مفاصل و عضلات . این علامت های ذکر شده شایع ترین علایم این سندروم هستند .
هرچند تعداد علایم و نشانه های بلقوه این بیماری بسیار زیاد است، اما اکثر زنان فقط به بعضی از این مشکلات دچار می شوند. شدت این مشکل در زنان مختلف می باشد، در بعضی این مشکل قابل تحمل بوده و در بعضی دیگر باعث اختلال در زندگی روزانه می شود. اگر شما در کنترل این مشکل موفق نبودید می بایست به پزشک مراجعه نمایید.
امینی مقدم در مورد نحوه تشخیص این سندروم به خانم ها توصیه می کند : خانم ها حتما باید علائمی که در بدنشان ظاهر می شود را یادداشت کنند و باید بدانند که این علایم ماهیت دوره ای دارد یعنی در یک هفته قبل از قاعدگی شدت دارد ولی وقتی قاعدگی اتفاق می افتد این علایم کم و گاهی کاملا ناپدید می شود .بنابراین خانم ها با یادداشت کردن علایم قبل از قاعدگی کاملا می توانند این سندروم را تشخیص دهند .
این سرطان شناس زنان بیان کرد: علت بوجود آمدن علایم خلقی در این سندروم کمبود « سروتونین » است . تغییرات دوره ای که هورمون های استروئیدی تخمدان دارند بر مکانیزم های مرکزی تاثیر می گذارد و سروتونین نقش اساسی در این اختلالات را ایفا میکند .نکته قابل ذکر این است که زمینه ژنتیک در این سندروم نقش بسزایی دارد و مادرانی که دچار این اختلال هستند بدانند دخترانشان درصد بالایی را برای مبتلا شدت دارا هستند .
وی در رابطه با پیشگیری PMS متذکر شد : بعضی اوقات با تغییر در سبک زندگی خود می توانید سندرم پیش از قاعدگی را کنترل نموده و آن را بهبود بخشید. حذف کافئین، ترک سیگار ، ورزش منظم ، وعده های غذایی منظم ، خواب کافی ، کاهش استرس که خانم ها می توانند با ورزش هایی مانند یوگا و مدتیشن استرس خود را کاهش دهند. عوامل ذکر شده در پیشگیری از این اختلال کمک شایانی را به زنان می کند .
این متخصص زنان در رابطه با درمان دارویی گفت : ویتامین ها آنچنان نقش بسزایی ندارند ولی بعضی از داروها با تجویز پزشک که سطح سروتونین خون را بالا می برد می شود استفاده کرد مثلا اگر بی خوابی دارند درمان دارویی برای بی خوابی آنان تجویز می شود یا اگر دچار ورم می شوند داروهایی که تورم را کاهش می دهند و دفع ادرار را زیاد می کنند توصیه می شوند . خوردن شش وعده غذایی کوچک در روز بسیار مناسب تر و مفیدتر از صرف سه وعده غذایی می باشد . در این دوره مصرف کربوهیدراتهای مرکب مانند میوه جات تازه ، سبزیجات ، غلات و پروتئینها ( بخصوص مرغ و ماهی ) توصیه می شوند.
از آنجایی که سندروم پیش از قاعدگی به نوسنات دوره ای هورمون استروژن و پروژسترون ارتباط دارد استفاده از ترکیبات دارویی که سیکل را متوقف می کند می توانند در درمان PMS موثر باشد .
منبع: جام جم سرا
16