شغل پاره وقت برای زنان بهتر است یا تمام وقت؟
تحقیقات نشان می دهد زنانی که شغل پاره‌وقت دارند نسبت به زنان شاغل تمام‌وقت، تعداد فرزند بیشتری به دنیا می‌آورند.
اعت کاری یکی از ابعاد مهم اشتغال زنان است و نقش مهمی در فرزندآوری زنان دارد. نتایج یک پژوهش نشان داد که زنانی که شغل پاره‌وقت دارند نسبت به زنان شاغل تمام‌وقت، تعداد فرزند بیشتری به دنیا می‌آورند و شغل پاره‌وقت احتمال به دنیا آوردن فرزند دوم را بیشتر می‌کند.
مطالعه‌ای که توسط دکتر مهری شمس قهفرخی؛ استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه اصفهان انجام شده است، به این پرسش پاسخ داد که آیا می‌توان بدون حذف یا محدود کردن فعالیت‌های زنان در جامعه و ایجاد زمینه‌های اشتغال آن‌ها، زمینه‌ای فراهم کرد تا زنان بتوانند به آسانی در کنار انجام وظایف باروری و خانوادگی در زمینه‌های شغلی موفق باشند و باروری آن‌ها نیز کاهش پیدا نکند؟
ساعات انجام شغل پاره‌وقت از کار تمام‌وقت کمتر است و از نظر زمانی انعطاف‌پذیری بیشتری دارد. در کشورهای مختلف میزان ساعات شغل پاره‌وقت متفاوت است ولی بر اساس تعریف «سازمان همکاری اقتصادی و توسعه»، ساعات کار پاره‌وقت کمتر ۳۰ ساعت در هفته در نظر گرفته می‌شود. در سال‌های گذشته میزان اشتغال پاره‌وقت در بسیاری از کشورها افزایش یافته است. اگرچه اطلاعات دقیقی در خصوص میزان اشتغال پاره‌وقت در ایران موجود نیست.
برای انجام این پژوهش دوره‌ای پنج ساله از زندگی ۵۵۲ زن ۲۰ تا ۴۰ ساله ساکن شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفت و تاثیر ساعت کاری، بر احتمال و الگوی باروری ارزیابی شد. نتایج این پژوهش که توسط دکتر مهری شمس قهفرخی انجام شده است در «فصلنامه‌ی جامعه شناسی کاربردی» منتشر شده است.
این پژوهش نشان داد زنانی که شغل پاره‌وقت دارند نسبت به زنان شاغل تمام‌وقت، تعداد فرزند بیشتری به دنیا می‌آورند و شغل پاره‌وقت احتمال به دنیا آوردن فرزند دوم را بیشتر می‌کند.
به گفته پژوهشگر این تحقیق: «احتمالا این زنان در هنگام به دنیا آوردن فرزند اول به دلیل نگرانی از ثبات خود در بازار کار به صورت تمام‌وقت کار می‌کردند و کمبود زمان برای مسئولیت خانوادگی‌شان را تجربه کرده‌اند؛ اما برای به دنیا آوردن فرزند دوم از ساعت کاری خود کاسته‌اند و در نتیجه، زودتر به فرزند دوم رسیده‌اند.»
شغل پاره‌وقت تنش بین کار و خانواده را کاهش می‌دهد. در کشورهایی مثل ایران که شغل پاره‌وقت، کمتر در دسترس است، فشار شغلی و تضاد بین کار و خانواده باعث میزان باروری کمتر می‌شود. پس اشتغال زنان باید به گونه‌ای طراحی شود که زنان در عین شاغل بودن و تحصیلات دانشگاهی، فرزند آوری هم داشته باشند. با این اقدام علاوه بر این که گامی در جهت توسعه کشور برداشته شده، گروهی که باروری پایین دارند را نیز حمایت کرده است.
هرچه وضعیت رفاه و امنیت اجتماعی افراد تقویت شود، احتمال افزایش باروری آن‌ها نیز بیشتر می‌شود. همچنین، دولت و سیاست‌گذاران می‌توانند با حمایت از زنان شاغل دارای فرزند و ایجاد بسترهای مناسب برای رفاه حال این دسته از زنان، در افزایش رضایت عمومی آن‌ها از زندگی نقش مؤثری ایفا کنند. این امر سبب افزایش راندمان و بهره‌وری آن‌ها در زمان کار شده و می‌تواند ضمن افزایش ساعات کار مفید آن‌ها، اشتباهات شغلی و به تبع خسارات ناشی از آن را نیز به حداقل برساند. چنین سیاست‌گذاری‌هایی در بهبود شرایط اقتصادی جامعه و بازگشت غیرمستقیم بخشی از هزینه‌های مرتبط با حمایت از زنان شاغل نقش زیادی دارد.
منبع: باشگاه خبرنگاران
15
