تئاتر راه حلی برای مشکلات روانی

درمان مشکلات روانی با تئاتر

ما در مقالات گذشته درباره تئاتر درمانی و نحوه درمان آن صحبت کردیم در این مقاله سعی داریم انواع این روش را به تفصیل و با مثال ملموس برای شما بیان کنیم.

سه دسته عمده سایکودرام عبارتند از:

سایکودرام تشخیصی ، سایکودرام درمانی ، سایکو درام تربیتی

روانشناسی به فرافکنی ویژگیهای شخصیت در کردار، گفتار وعواطف و خلق وانتخاب موضوع نمایش به وسیله بازیگرنقش توجه بیشتری می‌کند. در سایکودرامای درمانی، روانشناس متعاقب فعالیتهای بالا راه های درمانی را نیزدرنظر می‌گیرد و همزمان ازهمان طریق ایفای نقش گام به گام به اجرا می‌گذارد . سایکودرامای تربیتی، درمحیط های بازپروری و آموزشی با موفقیت بیشتری به کاربرده می‌شود.

اهداف سایکودرام:

1- تخلیه:

عبارت است ازاحساس آرامش و سعی کامل افشا گری ناخود آگاه در طی ایفای نقش، حالات عصبی و خشونت بار بیمار از بین می‌رود و دراین مدت تماشاگر می‌تواند بررسیهای روانکاوانه خود را جهت شناخت بیمار و ناخود آگاه او بدست آورد.

همیشه وقتی صحبت از تخلیه می‌آید یاد عبارت دیو چو بیرون رود فرشته در آید می‌افتم. کافی است لحظه ایی به تنفسهایی که در شبانه روز می‌کنیم، دقت کنیم. دم و بازدم. وقتی نفس تازه ای می‌تواند در وجودمان بیاید که نفس قدیم و قبلی از وجودمان خارج شود و تا زمانیکه نفس قدیمی‌را خارج نکنیم نفس تازه نمی‌تواند جایگزین شود. در مورد تخلیه هم قضیه به همین منوال است. برای کسب انرژی، دانش و تجربه و هر چیز دیگری در ابتدا می‌بایست فضایش را، خالی کنیم تا بتوانیم دریافت کنیم. وقتی تخلیه صورت می‌گیرد خیلی نکته ها برای فرد مخاطب، درمانگر پدیدارمی‌شود. فرد خیلی از چیزها را اگر هم نتواند در فضای معین بگوید می‌تواند در فضایی که برایش ایجاد می‌شود خودش را تخلیه کند و این تخلیه او را آماده می‌کند برای دریافت بهتر. یکی ازبهترین راه برای ایجاد تخلیه ایجاد کردن فضایی است تا بتواند این امربه خودی خود و بدون هیچ فشاری انجام شود. یکی از خصوصیتهای آن فضا والبته بهترین خصوصیات ایجاد محیط امن ومطمئن برای یکدیگراست.

2- تداعی آزاد:

معمولاً در بیان محتوای ناخود آگاه از طریق کارروان درمانی بیمارراحتتر به تداعی خود می‌رسد.

3- کاتارسیس:

شاید با ارزشترین اهداف درمان است و دراین روش بیماربا بیرون افکنی احساسات خود به درمان راه می یابد.

4- کاهش مقاومت:

مقاومت بیماردر بیان محتوای ناخود آگاه به حدا قل می‌رسد که بیماربه راحتی می‌تواند ازآنچه فی المثل رنج می‌برد براحتی صحبت کند. در بسیاری از موارد زیر نیزبا کارحرکتی می‌توان از مقاومت بیمارانی که اشتغال فکری زیاد دارند جلو گیری کرد.

5- تنظیم و تناسب بیمار و حرکات:

ازهدفهای اساسی درسایکودرام است در بیماران هیستریک معمولاً حرکات دراماتیزه می‌شوند و اغلب فرم نمایشی به خود می‌گیرد.

6- ایجاد تحرک در بیماران کند و کم تحرک:

گاهی در بیمارهای که در دانشکده توانبخشی با آنها برخورد داشتم حرکاتشان کند وهماهنگ نیست وبیشتریهاشان نمی‌توانند خودشان را با موسیقی که پخش می‌شود هماهنگ کنند .

7- همانند سازی در طی ایفای نقش و تمرینهای تئاتری:

بیماربا رهبر خودو یا با سایربازیگران ، همکارانش به نوعی همانند سازی می‌رسد و پس از تمرین گیجی هویت نخواهد داشت .

8- آگاهی نسبت به خود :

در این مورد بیماررفتارهای بیمار گونه خود را مورد بررسی قرار می‌دهد .

9- سازش با محیط :

معمولاً درطول سایکودرام بیماران به هم و یا بیمار به اطرافیان نزدیک شده و با هم ایجاد رابطه می‌کنند.

10- بررسی پندارهای هذیان و توهم دربیمار:

در این روش خود بیمار به غیر واقعی بودن تعدادی ازعقاید خود وحتی توهمات متعدد شنوایی و بینایی آگاهی پیدا می‌کنند.

11- رشد اعتماد به نفس:

هروقت انسانها بتوانند دریک محیط، در یک گروه باشند و بتوانند همدیگر را تحمل کنند، رشد اعتماد به نفس هم اتفاق می‌افتد. منتها می‌بایست متوجه باشیم که گروه این قابلیت را باید داشته باشد تا افراد کنارهم، از همدیگر یاد بگیرند و مشوق های خوبی برای همدیگر باشند. اما متاسفانه این فضاها برای افراد بیرون از این محیطها زیاد نیست.

12- اجتماعی شدن بیمار درمورد بیماران منزوی:

اجتماعی شدن نه فقط برای بیمارها بلکه برای بسیاری دیگر مهم است.

13- ایجاد نشاط و شادمانی در بیماران

14- واقعیت نگری:

در طی تئاتر درمانی بیمار به واقعیت نزدیکتر شده و از فضای فانتزی فاصله می‌گیرد.

14- کار گروهی:

درطی آموزش گروهی بیمارعادت به نظم و کار گروهی پیدا می‌کند و تاریخ مکررو منظم تئاتر، ذهن او را منظم می‌گرداند.

15- توانبخشی از راه تخلیه احساسات رنج آور

16- بررسی خلاقیت بیمار:

در اینجا غیر از مسئله درمان، مسئله پرورش استعدادهای هنری بیماران هم مورد توجه است.

17- استفاده از شیوه های رفتار درمانی :

در طی کار رفتارهای بیمار گونه شخصی بیمار اصلاح شده چنانچه با جایزه و تشویق رفتارهای غیرعادی تصحیح می‌شود.

18- تقلید نقش های دیگران:

تجربه اندوزی در طی کار تئاتر مریض تجاربی پیدا می‌کند که بعضاً در رویه رفتاری آینده خود استفاده خواهد کرد.

19- تصحیح عواقب بیمار گونه:

ازراه بازی درنقشهای شبیه به خود بیماربا تصحیح متن ونقشی که روان پریش تراست ایفا می‌کند.

20- تصحیح قضاوت:

با بوجود آمدن اعتماد به نفس در بیمارنسبت به دیگران قضاوتها ی بهتری خواهد کرد.

منبع: سیمرغ

47