پشت پرده کمپین ازدواج محمدرضا گلزار

خبر ازدواج محمدرضا گلزار از جمله اخبار این روزهای شبکه‌های اجتماعی است که هربار با اطلاعات جدیدی از این ازدواج به روز می‌شود و بازخوردهای مختلفی تا اینجای کار داشته‌است. به گونه‌ای که برخی فعالان حوزه‌ نوجوان و حتی جامعه شناسان را حساس کرده است که ازدواج یک سلبریتی تا چه حد می‌تواند روی جامعه تاثیرگذار باشد. ایسناپلاس به بررسی آماری این موضوع در شبکه‌های اجتماعی پرداخته‌است.

خبر یکباره ازدواج محمدرضا گلزار همان اول واکنش برخی دختران جوان از جمله ابراز ناراحتی‌های آنان در صفحات مجازی و حتی عکس‌های مختلف از بیمارستانی شدن و حتی خودکشی آن روبرو شد.همچنین خبری دست به دست شد که اورژانس تهران تماس‌های زیادی از بدحال شدن این دختران به شکل‌های مختلف داشته‌است. بعد از انتشار بخش کوتاهی از فیلم عروسی نیز واکنش‌ها به این فیلم به حدی زیاد بود که حتی جزییات این فیلم از شکل و شمایل مراسم تا لحن آقای گلزار مورد بررسی کاربران قرار گرفت و حتی برای آن فیلم‌های طنز و دابسمش هم تولید شد تا محمدرضا گلزار در چندروز اخیر ترند شبکه اجتماعی شود تا یکی از بررسی‌های جامعه شناسی این روزها بررسی رفتارهای اغراق آمیز هواداران وی تاثیر ازدواج یک سلبریتی روی بخش مهم جامعه باشد.

بُعد دیگر این رویداد به ابعاد رسانه‌ای این اتفاق که در دو موج مختلف ابتدا با خبر ازدواج و سپس با فیلم ازدواج وی وایرال شد، قابل طرح و بررسی است. این میزان توجه رسانه‌ای در حالی اتفاق افتاد که کمی قبل بهرام رادان از دیگر سلبریتی‌های محبوب سینمای ایران ازدواج کرد اما اتفاقات این چنینی و ترندشدن فیلم، عکس و اخبار آن به هیچ وجه قابل مقایسه با ازدواج گلزار نبود و به نظر می‌رسد سریالی پیش رفتن این ماجرا و همچنین تعلیق‌های ایجادی پیرامون این ازدواج چندان هم اتفاقی نباشد و آقای بازیگر بدش نمی‌آید حالاحالاها در شبکه ترند بماند.

در این گزارش سعی شده بازخورد نظرات کاربران شبکه‌های اجتماعی در خصوص ازدواج محمدرضا گلزار به عنوان یک سلبریتی دارای رسانه‌ایرانی را بررسی کند تا بداند تاثیرات این سلبریتی و رفتارهایش تا چه میزان در شبکه موثر است. از این رو فعال‌ترین کاربران مشارکت‌کننده در این موج مجازی و نخستین افرادی که این خبر و رویداد را در شبکه ترند کردند استخراج و مورد تحلیل دقیق‌تر قرار گرفته است. ضمن این‌که از نظر آماری نیز رویداد ازدواج محمدرضا گلزار در بازه زمانی ۱۶ تا ۲۶ خرداد بررسی و نتایج آن ارائه شده است:

الف: کدام کاربران یا رسانه‌ها، نخستین بار خبر ازدواج گلزار را اطلاع‌رسانی کردند؟

استخراج نخستین منابع رسانه‌ای در هر پلتفرم و زمان ترندشدن خبر ازدواج گلزار یکی از اهداف تهیه این گزارش داده‌کاوی بوده که می‌تواند انگیزه رسانه‌ها، سرعت‌عمل آنها و اهداف آنها را در پوشش دادن این رویداد و وایرال کردن آن نشان دهد:

به نظر می‌رسد نخستین بار فردی به نام «امین فردین» در یوتیوب و بعدتر در صفحه اینستاگرامی خود خبر ازدواج گلزار و حواشی آن را خبر رسانی کرد. امین فردین یک پاپاراتزی ساکن آلمان است که عمده شهرت خود را به خاطر افشای جزئیات شخصی و خانوادگی سلبریتی‌های داخل کشور بدست آورده و شبهات مختلفی درباره انگیزه او از این سبک از خبرنگاری از اخاذی از هنرمندان تا اختلاف‌افکنی میان سلبریتی‌ها تا وابستگی به سرویس‌های اطلاعاتی وجود دارد که هر کدام با توجیهات خاصی بیان می‌شود. برخی نیز معتقدند این فرد در هماهنگی با سلبریتی‌ها باعث توجه نگاهها و توجهات به آن‌ها می‌شود و همین می‌تواند برای آن‌ها توجه ایجاد کند و در جیب‌شان پول بریزد.

بعد از یوتیوب و اینستاگرام، توئیتر فارسی نخستین منتشر کننده خبر ازدواج گلزار بود که توسط یک کاربر روزمره‌نویس فعال به نام «سبزی‌پلو با ماهی» اتفاق افتاد. این کاربر در ساعت ۸ و ۱۲ دقیقه صبح روز ۱۶ خرداد ماه در توئیتی کنایه آمیز، هواداران گلزار را مورد خطاب و به نوعی احساسات آن‌ها را مورد تمسخر قرار داد. توییتی که محتوا درباره گلزار را وارد شبکه اجتماعی توییتر کرد.

در تلگرام فارسی، خبر ازدواج گلزار کمی دیرتر منتشر شد و سه ساعت بعد از خبر این رویداد در توئیتر، یکی از کانال‌های غیر سیاسی و سرگرمی تلگرامی با نام پروکسی با انتشار تصویری نوشت:«غم امروز برای تموم شدن تعطیلات یا ازدواج محمدرضا گلزار؟». این خبر در همان ساعات اولیه نزدیک ۵۰۰ هزار بار بازدید شد و کپی این پست و تصویر آن در کانال‌های تلگرامی مختلفی بازنشر شد.

آخرین بستر خبر رسانی ازدواج گلزار در شبکه‌های اجتماعی و وبسایت‌های خبری، خبرگزاری خبرآنلاین بود که تقریبا یک روز بعد این خبر را روی خط قرار داد. خبرآنلاین ساعت ۲ نیمه شب ۱۷ خرداد ماه در حالی این اتفاق را اطلاع‌رسانی کرد که همه پلتفرم‌های دیگر از جمله اینستاگرام، توئیتر فارسی و تلگرام فارسی پیش‌تر این خبر را منتشر کرده بودند تا بار دیگر تاخیر خبر رسانی در منابع خبررسانی رسمی با شبکه‌های اجتماعی این چنین مشخص و نمود پیدا کند.

ب: پرتکرارترین موضوعات در شبکه‌های اجتماعی مربوط به ازدواج گلزار چه بوده است؟

در تلگرام فارسی و در بازه زمانی ۱۰ روزه، بیش از ۲۷ هزار پست از سوی ۱۲ هزار کانال‌تلگرامی مختلف درباره گلزار منتشر شد و این تعداد پست در مجموع حدود ۵۰ میلیون بار دیده شدند که عددی قابل تاملی و توجه به شمار می‌رود و حکایت از تمرکز و پیگیری کاربران تلگرامی از خبر ازدواج گلزار و فیلم و عکس‌های این رویداد دارد.

ابرکلماتِ تمام محتوای پست‌های تلگرامی (۲۷ هزار پست)، منبع و مرجع خوبی برای بررسی محتوای پرتکرار و مورد توجه این کانال‌های تلگرامی به شمار می‌رود که تحلیل دقیق آن می‌تواند به نوعی نظرات تلگرامی‌ها را پوشش دهد: عروسی محمدرضا گلزار، ازدواج گلزار، مراسم ازدواج و نام محمدرضا گلزار و رضا گلزار در وهله اول حکایت از خبررسانی این رویداد در تلگرام دارد و نشان از خبری بودن عمده پست‌های تلگرامی است که با ذوق و شوق خاصی قصد اطلاع‌رسانی این خبر را در کانال تلگرامی خود برای دنبال‌کنندگان خود داشتند.

بعد از این خبررسانی، حواشی زرد مربوط به این رویداد در تلگرام از محبوبیت و تکرار بیشتری برخوردار شد که می‌توان به هزینه عروسی، اختلاف سنی زن گلزار، عکس عروس و حتی رفتارها و زبان بدن گلزار در مراسم ازدواجش اشاره کرد که هرکدام محل تولید محتواهای زیادی بوده‌است و بسیاری از واینرهای و بلاگرهای اینستاگرامی درباره‌اش ویدیو تولید کردند.

شهر زنجان به خاطر تابعیت همسر گلزار، کلیپ لو رفته به جهت انتشار کلیپ منتسب به عروسی گلزار و علت خودکشی به خودکشی گروهی از هواداران گلزار اشاره دارد که در این ابر کلمات برجسته شده است:

در توئیترفارسی نیز کاربران زیادی در باره اصل و فرع ازدواج گلزار اظهار نظرهای مختلفی داشتند و برخلاف تلگرام که عمده محتوا خبری و اطلاع‌رسانی بود، کاربران توئیتر با فرض اینکه توئیتری‌ها این خبر را شنیده‌اند جملات کنایی، تحلیلی و تمسخرآمیز خود را در این پلتفرم منتشر کردند تا بار دیگر نوع و رویکرد مخاطبان این دو بستر مجازی و تمایز آنها مشخص شود.

برای نمونه بعد از رضا گلزار، سعید افکاری و توماج صالحی به عنوان پرتکرارترین کلمات به کار برده شده از سوی کاربران برجسته شده که نشان می‌دهد که توئیتری‌ها در بزنگاه‌های اجتماعی و در مواجهه با سلبریتی‌ها هم دست از کنش‌های سیاسی و اعتراضی خود بر نمی‌دارند و به این بهانه اسامی دو تن از معترضین ناآرامی‌های سال گذشته را ترند کردند.

بحث‌های زرد در توئیتر در خصوص ازدواج محمدرضا گلزار نیز با کلیدواژه‌هایی چون عقد گلزار، فیلم عروسی، همسر گلزار ، اخلاف سنی و کلیپ عروسی مشخص شده است.

تحلیل ابعاد رسانه‌ای ازدواج گلزار با کلماتی چون هوادار واقعی و سیاهی لشگر، ابعاد روانشناسانه با واژگانی چون باورم نمیشه، علت خودکشی، ابعاد هنری با کلماتی چون هوتن شکیبا، پارسا پیروزفر و احسان علیخانی و ابعاد حقوقی آن با دادسرای تهران برجسته شده است.

ج: اعداد و ارقام در شبکه‌های اجتماعی درباره ازدواج گلزار چه می‌گویند؟

فعال‌ترین کاربران: فعال‌ترین کاربر توئیتری در ارتباط با ازدواج گلزار، یک کاربر روزمره‌نویس با نام «فرناز» بوده که بیش از ده توئیت در این ده روز در این باره زده است. فرناز ۱۰ هزار فالوئر دارد، از سال ۱۳۸۹ عضو توئیتر است و مهمترین ویژگی اکانت وی فعالیت و اظهارنظر درباره موضوعات مختلف روز است که سبب شده بسیاری از فعالان توئیتری او را بشناسند و مطالب وی را دنبال کنند.

در تلگرام، کانالی با نام «انقلاب آزادی» نزدیک ۵۰ پست درباره ازدواج گلزار و اتفاقات ده روزه وی منتشر کرده که فعالیتی قابل توجه محسوب می‌شود. این کانال ۱۹۴ هزار عضو دارد و در رتبه ۵۶۷ ام پرفالوئرترین کانال‌های تلگرامی قرار دارد با این حال، فعالیت بالای این اکانت باعث شده نام او در برخی رویدادهای خبری کشور به چشم بیاید. بررسی محتوای منتشر شده از این کانال از رویکرد براندازی آن خبر می‌دهد و اینکه همه مطالب این اکانت تولیدی و هیچ مطلب بازنشری در آن دیده نمی‌شود.

بیشترین تولیدمحتوا/ نرخ مشارکت / بازدید: در توئیتر فارسی دو قله بیشترین تولیدمحتوا در روزهای ۱۸ و ۲۳ خرداد ماه دیده می‌شود که اولی مربوط به بحث و نظر توئیتری‌ها در ارتباط با خبر ازدواج گلزار و دومی درباره اظهار نظر کاربران این شبکه اجتماعی درباره فیلم عروسی وی بوده که دومی بیش از اولی مورد بحث و اختلاف نظر قرار گرفته است.

روند ریتوئیت، منابع منتشر کننده و لایک مطالب نیز با همین ضرباهنگ اتفاق و بیشترین میزان در روزهای ۱۸ و ۲۳ خرداد ماه بوده است.

نرخ مشارکت توئیتری‌ها در این موج ۱.۲۹ محاسبه شده که نشان می‌دهد تا چه اندازه این موج غیرسازماندهی شده بوده و کاربران مختلف با گرایش‌های سیاسی در این باره تولیدمحتوای مستقل داشته‌اند.

در تلگرام، روند اتفاقات و اظهارنظرها با سرعت بیشتری رخ داده است به نحوی که قله اوج تولیدمحتوا در روزهای ۱۷ و ۲۲ خرداد ماه (یک روز قبل از اوج محتوا در توئیتر) بوده است. گویی کاربران مجازی ابتدا اخبار و اطلاعات خود را در تلگرام کسب کرده و بعد از تجزیه و تحلیل و کمی تامل در توئیترفارسی، در باره آن اظهار نظر می‌کنند.

روند تعداد بازدید و منابع منتشر کننده نیز با روندی مشابه در روزهای ۱۷و ۲۲ خرداد، بیشترین میزان خود در بازه ۱۰ روزه را تجربه کرده است.

نکته حایز اهمیت این بود که تنها در روزهای ۱۷ و ۲۲ خرداد ماه، پست‌های این پیام‌رسان حدود ۱۰ میلیون بازدید داشته‌اند و از ۵۰ میلیون بازدید ده روز اخبار ازدواج گلزار، ۲۰ میلیون آن مربوط به ۱۷ و ۲۲ خرداد ماه بوده است.

نرخ مشارکت کانال‌های تلگرامی در این موج ۲.۱۴ بدست آمده که حکایت از عمومیت آن در میان کانال‌های سیاسی و غیرسیاسی تلگرام فارسی دارد.

د: تراکم جغرافیایی محتواهای منتشر شده پیرامون ازدواج گلزار چگونه بوده است؟

بررسی محتوای منتشر شده بر اساس تراکم جغرافیایی در تلگرام فارسی نشان می‌دهد که تهران، آذربایجان شرقی، خراسان رضوی، کرمان، اصفهان، کرمانشاه و فارس بیشترین میزان تولیدمحتوا در ارتباط با ازدواج گلزار داشتند.

در توئیترفارسی، تهران، فارس، اصفهان، خوزستان، خراسان رضوی و آذربایجان شرقی بیشترین تولیدمحتواکنندگان در ارتباط با ازدواج گلزار در سطح کشور بودند.

جمع‌بندی

بررسی پنج منبع خبری متفاوت از جمله یوتیوب، تلگرام، توئیتر، اینستاگرام و وبسایت‌های خبری نشان می‌دهد که ازدواج محمدرضا گلزار ابتدا از سوی فردی به نام «امین فردین» در یوتیوب و اینستاگرام، سپس روز بعد در توئیتر و تلگرام و در آخر و با یک روز تاخیر در وبسایت‌خبری خبرآنلاین منتشر شده است.

واکاوی محتوایی مطالب منتشرشده در دو پلتفرم مختلف توئیتر و تلگرام نشان می‌دهد که در هر دو پلتفرم اشاره به ابعاد زرد و ‌ ازدواج گلزار از جمله سن، محل تولد و خانواده همسر گلزار از اولویت زیادی برخوردار بوده است. هر چند در تلگرام اخبار مربوط به ازدواج گلزار و تصاویر این رویداد خبر رسانی شد، کاربران توئیتری با لحنی کنایی و حتی تمسخرآمیز هواداران سینه چاک گلزار را مورد اشاره قرار داده و خودکشی و سیاه‌لشگری هواداران وی را مورد تمسخر قرار دادند.

تحلیل روند انتشار مطالب، نرخ مشارکت، منابع منتشر کننده و میران لایک و بازدید محتوای منتشرشده در بازه زمانی ده روزه این رویداد حاکی از این نکته است که روزهای 18 و 23 (یا 17 و22) بیشترین حجم محتوای تلگرامی و توئیتری در این دو بستر منتشر شده است که مربوط به خبر ازدواج و فیلم عقد گلزار و همسرش بوده است.

تمرکز و دقت روی حجم زیاد بازدیدها، لایک‌ها و تعداد محتوا و منابعی که در ارتباط با ازدواج گلزار منتشر شده نشان می‌دهد که فارغ از خبررسانی این واقعه، گویی یک تیم رسانه‌ای با بهره برداری اقتصادی قصد جلب توجه و درآمد از کاربران شبکه‌های اجتماعی داشتند چرا که از یک سو اطلاعات سریالی و قطره چکانی این وصلت چرا به این شکل صورت گرفته و از سوی دیگر چندی پیش ازدواج بهرام رادان از دیگر سلبریتی‌های سینمایی با یک صدم این حواشی و بازی‌های رسانه‌ای صورت نگرفته بود.

داده‌کاوی فعال‌ترین کاربران موج توئیتری ازدواج گلزار نشان داد که زنان، دختران و اکانت‌های منتسب به جنسیت زنانه تمایل بیشتری برای اطلاع‌رسانی، پیگیری و اظهارنظر و تحلیل این جریان را داشتند و بررسی پرلایک‌ترین توئیت‌ها، نخستین توئیت‌ها و جریان‌سازترین آنها از وجود یک جریان زنانه فعال و تاثیرگذار در جریان ازدواج گلزار در شبکه‌های اجتماعی خبر می‌دهد.

بررسی پنچ منبع خبری متفاوت از جمله یوتیوب، تلگرام، توئیتر، اینستاگرام و وبسایت‌های خبری نشان می‌دهد که ازدواج محمدرضا گلزار ابتدا از سوی فردی به نام «امین فردین» در یوتیوب و اینستاگرام، سپس روز بعد در توئیتر و تلگرام و در آخر و با یک روز تاخیر در وبسایت‌خبری خبرآنلاین منتشر شده است.

واکاوی محتوایی مطالب منتشرشده در دو پلتفرم مختلف توئیتر و تلگرام نشان می‌دهد که در هر دو پلتفرم اشاره به ابعاد زرد ازدواج گلزار از جمله سن، محل تولد و خانواده همسر گلزار از اولویت زیادی برخوردار بوده است. هز چند در تلگرام اخبار مربوط به ازدواج گلزار و تصاویر این رویداد خبر رسانی شد، کاربران توئیتری با لحنی کنایی و حتی تمسخرآمیز هواداران سینه چاک گلزار را مورد اشاره قرار داده و خودکشی و سیاه‌لشگری هواداران وی را مورد تمسخر قرار دادند.

تحلیل روند انتشار مطالب، نرخ مشارکت، منابع منتشر کننده و میران لایک و بازدید محتوای منتشرشده در بازه زمانی ده روزه این رویداد حاکی از این نکته است که روزهای ۱۸ و ۲۳ (یا ۱۷ و۲۲) بیشترین حجم محتوای تلگرامی و توئیتری در این دو بستر منتشر شده است که مربوط به خبر ازدواج و فیلم عقد گلزار و همسرش بوده است.

تمرکز و دقت روی حجم زیاد بازدیدها، لایک‌ها و تعداد محتوا و منابعی که در ارتباط با ازدواج گلزار منتشر شده نشان می‌دهد که فارغ از خبررسانی این واقعه، گویی یک تیم رسانه‌ای با بهره برداری اقتصادی قصد جلب توجه و درآمد از کاربران شبکه‌های اجتماعی داشتند چرا که از یک سو اطلاعات سریالی و قطره چکانی این وصلت چرا به این شکل صورت گرفته و از سوی دیگر چندی پیش ازدواج بهرام رادان از دیگر سلبریتی‌های سینمایی با یک صدم این حواشی و بازی‌های رسانه‌ای صورت نگرفته بود.

داده‌کاوی فعال‌ترین کاربران موج توئیتری ازدواج گلزار نشان داد که زنان، دختران و اکانت‌های منتسب به جنسیت زنانه تمایل بیشتری برای اطلاع‌رسانی، پیگیری و اظهارنظر و تحلیل این جریان را داشتند و بررسی پرلایک‌ترین توئیت‌ها، نخستین توئیت‌ها و جریان‌سازترین آنها از وجود یک جریان زنانه فعال و تاثیرگذار در جریان ازدواج گلزار در شبکه‌های اجتماعی خبر می‌دهد.