اکران عقاب‌ها بعد از ۴۰ سال! فیلمی که سعید راد و جمشید هاشم‌پور را ممنوع الکار کرد
فیلم سینمایی «عقاب‌ها» که با بیش از ۱۰میلیون نفر تماشاگر، عنوان پربیننده‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران را در کارنامه دارد، امروز دوباره روی پرده سینما می‌رود.
در برنامه اکران کلاسیک‌های سینما، نشست نقد و بررسی فیلم «عقاب‌ها» با حضور حمیدرضا حاجی‌حسینی منتقد و مورخ سینما، ادوین خاچیکیان تدوینگر سینما و فرزند زنده‌یاد خاچیکیان، و مازیار فکری ارشاد منتقد سینما برگزار خواهد شد و این فیلم و ارزش‌های هنری و تاریخی اش مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
درباره عقاب‌ها
این فیلم در سال ۱۳۶۳ تولید شد و در آن زنده‌یاد سعید راد، جمشید هاشم‌پور، زری برومند، شهاب عسگری و رضا رویگری ایفای نقش کرده‌اند.
صدا‌ها در فیلم با حضور دوبلور‌های مطرح سینمای ایران از جمله منوچهر اسماعیلی، حسین عرفانی، شهلا ناظریان و ... بازسازی شده است.
این فیلم از نخستین و جدی‌ترین فیلم‌ها در حوزه جنگ ایران و عراق است که تابستان سال ۱۳۶۳ تولید و در سال ۱۳۶۴ اکران شد.
«عقاب‌ها» در مجموع بین سال‌های ۱۳۶۴ تا ۱۳۸۵ در سینما‌های ایران اکران شد و با ۲۱ سال اکران، رکورد طولانی‌ترین اکران سینمای ایران را به نام خود ثبت کرد و در این مدت توانست فروشی بیش از ۱۵۰میلیون‌تومانی داشته باشد. در طول دوره اکران این فیلم، بیش از ۱۰میلیون و ۱۸۰هزار نفر از آن در سینما دیدن کردند.
داستان این فیلم بر پایه رویداد واقعی نجات خلبان نیروی هوایی ایران به نام یدالله شریفی‌راد به وسیله کرد‌های عراقی و انتقال او به ایران ساخته شده است.
در جنگ ایران و عراق یک هواپیمای نیروی هوایی ارتش ایران، پس از انجام ماموریتی در خاک عراق، مورد حمله عراقی‌ها قرار می‌گیرد و در کردستان عراق سقوط می‌کند. نیرو‌های نظامی عراقی در پی دستگیری و اسارت خلبان هواپیما هستند که یک تکاور ارتش که برای ماموریتی در خاک عراق با لباس مبدل کردی حضور دارد اقدام به نجات او می‌کند.
این دو ابتدا با کمک مبارزان کرد عراقی به روستای کرد‌نشینی پناه می‌برند که سرانجام نیرو‌های عراقی در پی آنها به روستا می‌رسند.
این دو در مرحله دوم سعی به فرار به‌سوی مرز ایران می‌کنند که نیرو‌های عراقی این‌بار با همه امکانات در دسترسشان به دنبال آنها هستند. سرانجام این دو خود را به نیرو‌های ایرانی در خط می‌رسانند و هلیکوپتر عراقی که به دنبال آنهاست با آتش نیرو‌های ایرانی سرنگون می‌شود.
فیلم‌نامه‌نویس «عقاب‌ها» محمدرضا یوسفی است و موسیقی آن را مجید انتظامی ساخته است.
حاشیه‌ها
«عقاب‌ها» در زمان اکران به شدت مورد استقبال قرار گرفت. ولی ساخته شدن فیلمی جنگی توسط یک ارمنی، با بازی سعید راد در نقش خلبان جمهوری اسلامی جنجال به پا کرد و حتی در مجلس شورای اسلامی هم راجع به این فیلم سروصدا به پا شد.
مهدی فخیم‌زاده درباره حواشی این فیلم گفته: برخی به وزارت ارشاد فشار می‌آوردند و می‌خواستند این فیلم را توقیف کنند و از اکران پایین بیاورند. ولی فخرالدین انوار و سیدمحمد بهشتی (مسوولان سینمایی وقت) که می‌دانستند این کار چه بلایی سر تولید می‌آورد به‌شدت مقاومت کردند.
در نهایت هم برای خاموش کردن اعتراضات، خاچیکیان و سعید راد و جمشید هاشم‌پور و یکی دیگر از هنرپیشه‌ها به نام ایلخان و همسرش زری برومند را ممنوع از کار کردند. همین باعث شد سعید راد سال‌ها جلای وطن کند و خاچیکیان و هاشم‌پور هم مجبور شوند مدت‌ها بیکاری را تحمل کنند.
فقط برادران مزینانی بودند که از این ماجرا جان سالم به در بردند و از درآمد پرفروش‌ترین فیلم بعد از انقلاب یعنی «عقاب‌ها» بهره‌مند شدند.
بازگشت عقاب‌ها
اما توقیف «عقاب‌ها» ممکن نشد و نه تنها اکرانش متوقف نشد بلکه رکورد طولانی‌ترین دوره اکران یک فیلم سینمایی را به خود اختصاص داد. حالا هم این فیلم قرار است عصر امروز در خانه سینما روی پرده برود. هرچند در ردیف اول این نشست، جای خالی سعید راد حتما احساس خواهد شد.
یازدهمین برنامه سینماتک خانه سینما، امروز چهارم مهر ساعت ۱۷:۳۰ در سالن زنده‌یاد سیف‌الله داد خانه سینما برگزار خواهد شد.
خدا را شکر بی عقلی و بی تدبیری و بی تاملی در همه چیز مشهود است ؛ کیلویی تصمیم بگیر و هیاتی عمل کن همیشه مشهود بوده ؛ فیلم به این خوبی با چه استدلال های آبکی و آبدوغ خیاری بازیگران خوب و توانمند را بیکار و ممنوع الکار کردند برای چی ؛ یک فیلم خوب و تحسین برانگیز ساختند.