حساب و کتابِ دخل و خرج روحانی در بهارستان

لایحه بودجه

مهمترین اتفاق

سال 93

لایحه بودجه بعد از هشت سال به موقع و طبق زمان قانونی از سوی حجت الاسلام حسن روحانی تقدیم مجلس شد. این اولین بودجه دولت یازدهم به شمار می رفت.

درحالی که دولتمردان از آماده شدن به موقع بودجه سال 93 خوشحال بودند و آن را یک رکورد برای دولت می دانستند موجی از استعفاها در قوه مقننه رخ داد و نمایندگان استان های خوزستان، لرستان، مازندران و شهرستان بوکان در اعتراض به لایحه بودجه 93 توسط دولت استعفا دادند.

در نهایت با اعمال تغییراتی در لایحه و افزایش 50 درصدی درآمدهای پرونده بودجه سال 93، 7 اسفندماه 92 بسته شد

سال 94

دومین بودجه دولت نیز از سوی رئیس جمهور و به موقع ارائه شد، این بودجه با شعار انقباضی در صدر اخبار قرار گرفت. در کمیسیون تلفیق تغییرات عمده ای در این لایحه اعمال شد از جمله میزان درامد نفت 20 درصد کاهش یافت، مجلسی ها بر این باور بودند که اعداد اعلامی در این لایحه غیر واقعی است بنابراین بودجه عمرانی، اعتبارات جاری و قیمت نفت دست خوش تغییرات قرار گرفت.

سال 95

سومین بودجه دولت یازدهم در سال تایید و اجرای برجام تدوین شد. از آنجایی که تمام هم و غم دولت به سرانجام رساندن برجام بود، لایحه بودجه سال 95 برای اولین بار در این دولت با 42 روز تاخیر، 27 دی ماه، یک روز بعد از اجرایی شدن برجام و با حضور رئیس جمهور در صحن علنی تقدیم آخرین اجلاسیه مجلس نهم شد.

از آنجایی که نمایندگان مجلس مشغله انتخابات مجلس دهم را داشتند، فرصت بررسی لایحه بودجه را نداشتند اما مجلس علت اصلی به اتمام نرسیدن دخل و خرج سال 95 را تاخیر دولت اعلام کرد و در نهایت لایحه دو دوازدهم برای سال 95 تصویب شد و بعد از تعطیلات نوروز نمایندگان تکلیف حساب و کتاب دولت برای یکسال را مشخص کردند. این بودجه پر دردسر بود چرا که در اواسط سال 95 دولت لایحه ای برای اصلاح برخی مفاد آن به مجلس آورد.

سال 96

آخرین لایحه بودجه دولت یازدهم مصادف با اولین اجلاسه مجلس دهم، در زمان مقرر قانونی از سوی رئیس جمهوری ارائه شد. مجلسی ها در اولین همکاری جدی با دولت، تغییرات عمده ای در لایحه ایجاد کردند به این نحو که منابع نفتی از 116 هزارمیلیارد تومان به 105 هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرد، سهم صندوق توسعه از درآمد نفتی از 20 درصد به 30 درصد افزای یافت، درآمدها 8.3 درصد، جمع منابع عمومی 7.8 درصد و مصارف 17.2 درصد رشد کرد. با وجود انتقادات نمایندگان به لایحه بودجه در نهایت کیات آن در صحن علنی به تصویب رسید.

سال 97

دولت دوم روحانی بودجه سال 97 را در زمان مقرر و طبق روال همیشه از سوی رئیس جمهور تقدیم مجلس کرد. اما مجلسی ها به دلیل عدم شفافیت در بودجه شرکت های دولتی و نحوه حذف یارانه نقدی 30 میلیون نفر، کلیات این لایحه را در صحن علنی رد کردند و 72 ساعت بعد با اعمال تغییراتی از جمله کاهش 20 هزار میلیارد تومانی سقف اوراق مشارکت تا آن را پذیرفتند.

سال 98

لایحه بودجه سال 98 با 19 روز تاخیر4 دی ماه ارائه شد و دولت علت تاخیر را اصلاح در برخی موارد اعلام کرد، آن سال میزان فروش نفت و درآمد نفتی کشور به دلیل تحریم ها دست خوش تغییرات بود با این حال کمیسیون تلفیق سقف بودجه را افزایش داد و در جریان رسیدگی به جزییات لایحه در صحن علنی افزایش حقوق کارکنان چالش برانگیز شد چرا که در صحن علنی فرمول های مختلفی ارائه می شد که رای اکثریت را جلب نمی کرد در نهایت افزایش حداقل 400 هزار تومان بر تمام حقوق ها تصویب شد. این مصوبه مجلس با واکنش نوبخت و اعلام عدم اجرای آن روبه رو بود که رئیس وقت مجلس علی لاریجانی تاکید کرد دولت باید از قانون تمکین کند.

سال 99

روحانی لایحه بودجه سال 99 را به موقع تقدیم مجلس کرد اما از آنجایی که نمایندگان درگیر تبلیغات انتخابات دوره دوازدهم مجلس بودند بررسی لایحه به تعویق افتاد، بعد از برگزاری انتخابات، نمایندگان کلیات لایحه را رد کردند و طبق آیین نامه باید در کمیسیون تلفیق مورد بررسی مجدد قرار می گرفت. شیوع بیماری کرونا و دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا، عملا مجلس نتوانست تشکیل جلسه بدهد و تصویب و نهایی کردن دخل و خرج کشور با چالش بزرگی رو به رو بود. در نهایت با حکم حکومتی اصل هشتاد و پنجمی شد یعنی مصوبه کمیسیون تلفیق مصوبه مجلس تلقی و برای تایید نهایی به شورای نگهبان ارسال شد. این اولین لایحه ای بود که بدون بررسی در صحن علنی و طی مراحل قانونی در آیین نامه داخلی مصوب شد.

سال 1400

در نهایت آخرین لایحه بودجه دولت روحانی، اتفاقی را رقم زد که در سال های ریاست جمهوری او رخ نداده بود، حجت الاسلام حسن روحانی به بهانه دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا شخصا لایحه بودجه 1400 را به مجلس انقلابی که قرار است اولین لایحه بودجه را بررسی کنند تقدیم نکرد. حسینعلی امیری معاون پارلمانی دولت لایحه را به نایب رئیس دوم مجلس، علی نیکزاد تحویل داد، کاری که در احمدی نژاد نیز در سال آخر خود انجام داد.