خبرفوری به بهانه سالگرد کودتای سوم اسفند بررسی می‌کند

کودتایی که پهلوی را بر ایران حاکم کرد / رضای دوم در آرزوی تکرار مداخله خارجی

سوم اسفند در تاریخ ایران روز پرماجرایی است. ۱۰۴ سال پیش، یک کودتا، رژیم پهلوی را بر ایران حاکم کرد، اما چرا این اتفاق افتاد؟

کودتایی که پهلوی را بر ایران حاکم کرد / رضای دوم در آرزوی تکرار مداخله خارجی

کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ یکی از وقایع مهم در تاریخ معاصر ایران به شمار می‌رود. در این کودتا، تیپ همدان با ۲۵۰۰ قزاق به فرماندهی رضاخان از غرب به تهران حمله کرد و مراکز مهم شهر را به تصرف درآورد. 

این کودتا منجر به سرنگونی دولت سپهدار رشتی و نخست‌وزیری سیدضیاءالدین طباطبایی با فرمان احمد شاه قاجار شد که کمی بعد به فروپاشی سلسله قاجار و آغاز حکومت پهلوی با حمایت بریتانیا انجامید.

درباره دلایل وقوع کودتا تحلیل‌های بسیاری مطرح شده که مهمترین آنها از این قرار است:

خطر نفوذ ارتش سرخ: یکی از دلایل اصلی کودتا، جلوگیری از نفوذ ارتش سرخ به ایران بود.

ضعف دولت مرکزی: ضعف شدید دولت مرکزی در دوره قاجار، زمینه را برای تسلط قدرت‌های خارجی فراهم کرده بود.

نقش انگلیس: دولت انگلیس با اجرای این کودتا به دنبال اهداف استراتژیک خود بود و با تاسیس سلسله پهلوی، اهداف خود را نهایی و تثبیت کرد. انگلیس‌ها قصد داشتند ارتشی را که از شمال ایران بیرون کشیده بود در بغداد و جنوب ایران مستقر کند. همچنین انگلیسی‌ها مایل بودند جریان روشنفکری غرب‌گرا که الگوی توسعه‌اش مدرنیزاسیون غربی بود، در ایران به قدرت برسد.

با وقوع کودتای سوم اسفند، موازنه قدرتی که در دوره قاجار میان روسیه و انگلیس وجود داشت، از بین رفت و ایران عملاً تحت تسلط انگلیس قرار گرفت. این کودتا وابستگی سیاسی و اقتصادی ایران را به غرب افزایش داد و رضاخان به بازوی پرتوان انگلیسی‌ها در ایران تبدیل شد.

حالا ۱۰۴ سال پس از این کودتا، نوه رضاشاه پهلوی در آرزوی یک مداخله خارجی دیگر با محوریت حمله نظامی اسرائیل برای بازگشت پهلوی به ایران است. او باوجود تکذیب های قبلی، حالا به وضوح حامی حمله نظامی به کشور شده و می پندارد، همان الگوی مداخله خارجی می تواند او را مانند پدربزرگش بر تخت سلطنت بنشاند.

ریشه شناسی جریان‌پهلوی نشان می دهد که آنها به دلیل عدم محبوبیت مردمی همواره چشم به بیرون از مرزها داشته‌اند و این همان توهمی است که باعث اخراج هردو پادشاه پهلوی از کشور شده است.

منبع: خبر فوری
شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 30
  • ترک
    1

    در کشوری که مردمانش روزگارش را با خرافه سپری کند واز روشنایی بترسد ان ملت مرده خودش خبر ندارد

  • FG
    2

    به تو نامه می نویسم نامه ای نوشته بر گل چون به اسم تو رسیدم قلمم به گریه افتاد ای تو یارم از گذشته یادگارم خاطراتم

    نظرات شما -
    • ناشناس
      1

      نامه ای نوشته بر باد

  • عب
    1

    شما بیخود میکنی از طرف مردم صحبت می کنی

  • ناشناس
    4

    بابابزرگم ایشون رودیده بودند فردی منضبط با اراده ودلسوز

  • ناشناس
    3

    هیچ بدی ازش دیده نشده

  • ناشناس
    4

    خدایا کمک کن درراه وطن وقران ما هم مثل ایشان سربازان وتفنگداران خوبی باشیم مثل او

  • ناشناس
    1

    فقط یه جمله ازما دهه هشتادیا :دل شدی عزیزم

  • ن
    2

    حكومت كردن در ايران اسان است

  • ناشناس
    3

    هیچ دغدغه ای جزابادانی نداشتن وباهیچ کس وفکری هم جزاین موردکارنداشت

  • ناشناس
    1

    منتظرن یه نادونی یاجیره ازاسکوند وحق اولیه مردم محروم شدهو خفه شده بگه مرگ بررضاپالانی لابدتا بذارن تونظرات

  • علی
    1

    پس سرباز سوم از طرف راست چرا اسلحه شو گذاشته زمین؟؟؟

    نظرات شما -
    • ناشناس
      0

      چون رنگ پوتینش فرق داره

  • ناشناس
    2

    من لرفدات شم وترک که مادرم است چون هرچی خودمختاری وجنگ خوانین وشورشی بازی بود سرکوب کرد تانظرم ورفاه واولیات

  • حسن ستار
    2

    فقط بانبود عقل،منطق،ووجدان میشودواقعیت رامنکرشد
    و
    به قدرت رسیدن پهلوی یک رویداد بزرگ در تاریخ ایران است
    که باعث تحول وشکوفایی این سرزمین ازهمه لحاظ شد

  • Reza
    2

    چه جالب ...
    کودتا و حمله نظامی ...
    عدم محبوبیت پهلوی در بین مردم در سال ۱۲۹۹ ... چرا به این باور رسیدید؟
    بخاطر کودتا ...
    بازم قابل قبول نیست ...

    شاید کودتا بخاطر ضعف حکومت مرکزی باشه ...
    شاید بخاطر عدم محبوبیت قاجار بوده ...
    شاید بخاطر عدم دخالت مردم بوده ... مثل کودتای ترکیه که با دخالت مردم کودتا شکست خورد ...
    شاید هم بخاطر قدرت فرامنطقه ای بوده ...

    بعلاوه پهلوی سال ۱۲۹۹ تازه می خواسته حکومت رو تو دست بگیره مردم که از یک حکومت تازه تاسیس خبری ندارند ،،، که حالا بخواد محبوب باشه یا نباشه ...

  • ......
    34

    رضاخان مهتر اسبهای فرمانفرما به واسطه ازدواج با تاج الملوک قاجاری و حمایت ماسونهای انگلی یس از پالانی به پهلوی تبدیل شد. و ثمره مبارزات مشروطه را با استقرار دیکتاتوری آنگلوساکسونی از بین برد .کارنامه سیاه وی آمپول هوا بود و نژاد پرستی موهوم فارسگرایی و مصادره نام زیبای ایران به فارس

    نظرات شما -
    • حسن ستار
      0

      خوش باش
      دیکته ات راصحیح نوشتی

  • ناشناس
    9

    ضد انقلاب ها و براندازها امشب نظری ندارند؟

    نظرات شما -
    • حسن ستار
      0

      نظرمن وما:
      مقابل ابلهان خاموشی بهترین کاراست

  • ناشناس
    1

    بدجوری از نرس به لرزه افتادید.

  • یاسین
    14

    شاهی که انگلیس آوردش و انگلیس بردش
    پسری که انگلیس آورد و آمریکا با کودتای مرداد ۳۲ تثبیتش کرد و با مردم رانده شد
    نوه‌ای که در آروزی آورده شدن توسط اسقاطیله
    این خاندان منحوس پهلوی عزت و استقلال ایران را لگدمال کردند

  • ناشناس
    14

    رضا خان قسمت های مختلف ایران به ترکیه افغانستان و.. هدیه داده چرا آخه ای نوکر انگلیسی

  • تورک
    6

    بعده این کودتا که حکومت از ترکهای ایران به واسطه انگلیس ها و خیانت داخلی گرفته شد .
    شروعه اوفول و شکست عظمت ایران زمین شد.

  • ناشناس
    1

    چرا رفتی چرا ...

  • Ali
    2

    یک سوال از دانشمند مجلس ، چرا هر کار کنند قاچار در دل مردم ایران منفور محسوب می شوند وهر کار کردیم پهلوی خصوصا رضا شاه ه ه در دل مرم محبوب گردید چرا؟

  • ناشناس
    0

    بگذاريد مردم خودشان فضاوت كنن

  • ناشناس
    0

    بالاترین خیانت به یک ملت تحریف تاریخ اوست.

  • علی
    1

    سلام
    اگر منصفانه به کارنامه رضاشاه نگاهئ کنیم همانند همه پادشاهان معایب ومحاسنی داشته است .من در اینجا به چندتا از خدمات او اشاره میکنم:
    1-دانشگاه تهران بزرگترین دانشگاه کشور و خاورمیانه90 سال پیش در سال 1313 افتتاح شد براستی یکی از افتخارات علمی کشور میباشد که صدهاهزار دانش اموخته در رشته های مختلف تقدیم جامعه کرده است
    این دانشگاه مجهز وپیشرفته خیلی جلوتر از زمان خود ساخته شده
    زمانی که در کشورهای همسایه در شرایط قرون وسطی بسر میبردند ایران
    دانشگاهی بزرگ بسبک دانشگاهای بزرگ اروپایی میسازد.بنده خودم دانش اموخته این دانشگاه هستم وهرچه بگویم کم گفتم به محققین توصیه میکنم با اساتید قدیمی دانشگاه مصاحبه کنند تا عظمت ان بیشتر مشخص شود
    2-راه آهن سراسری به طول هزار وچهارصدکیلومتر با امکانات ان زمان ودر زمان 7سال ساخته شده است.واقعا شبیه معجزه میباشد.صدها تونل وصدها پل از میان دو رشته کوه بزرگ زاگرس والبرز از میان دشتها ومناطق صعب العبور وسردسیر با وسایل ساده وابتدایی ان روزگار وبا هزینه ای اندک ساخته شده است.(230تونل و4100 پل)واقعا پروژه ای عظیم وماندگارومعجزه گونه است پل زیبای ورسک که در زمانه خود شهرت جهانی داشت بسیار با شکوه مانند ستاره ای بر تارک فروزان راه اهن سراسری میدرخشد. ضمنا راه اهن سراسری بعنوان بیست‌ و پنجمین میراث فرهنگی ملموس و نخستین میراث صنعتی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.[برای درک عظمت این پروژ کافی است انرا با پروژه اتوبان تهران شمال مقایسه کنید.پروژه ای 120 کیلومتری که بیش از 30 سال است که با صرف هزاران هزار میلیاردتومان پول هنوز به بهره برداری نرسیده است وبسیاری از پرسنل ان باز نشسته شده اند.
    خدمات بزرگ وماندگار رضا شاه به کشور برای همیشه در حافظه تاریخی ملت ایران باقی ونام ویادش جاودانه خواهد ماند

  • M.gh
    5

    به سلطنت رسوندن رضاپالانی از طرف انگلیس فقط یک معنی داره اصطبل بان سفیر یه کشور سطح دو اروپایی میشه پادشاه شما مردم ایران وگرنه خیلی کسای دیگه بودند که هم از رضا پالانی قدرتمندتر بود وهم به انگلیس نزدیکتر و هم خانزاده و با اصالت و تحصیل کرده مثل فروغی نه یه قزاق معتاد بی کس کار بی خانواده بی سواد