مجلس اصولگرایان سرگیجه‌ای برای روحانی خواهد بود / حذف اصلاح‌طلبان از انتخابات به فروپاشی برجام منتهی خواهد شد

روزنامه "گاردین" درباره پیامدهای انتخابات پیش روی مجلس در ایران می نویسد:"از هم اکنون مشخص است که با حذف نامزدهای اصلاح طلب از شرکت در انتخابات این تندروها هستند که در مجلس بعدی قدرت خواهند گرفت.

در آن صورت، برجام به فروپاشی نهایی خود نزدیک تر می شود. شورای نگهبان به طور سیستماتیک نامزدهای اصلاح طلب را از مشارکت در رقابت انتخاباتی ۲۱ فوریه منع کرده است. بیش از ۹۰ نفر از نمایندگان حاضر در مجلس ایران با ۲۹۰ کرسی توسط شورای نگهبان از انتخاب مجدد منع شده و رد صلاحیت شدند‌.

شورای نگهبان استدلال کرده که موارد اتهامات علیه این افراد از بی انضباطی های مالی تا عدم اعتقاد و التزام به دین اسلام را شامل شده اند. در بین ۱۶ هزار نفری که برای شرکت در رقابت انتخاباتی ثبت نام کردند بیش از نه هزار نفر رد صلاحیت شده اند. در ایران احزاب سیاسی دائمی برای فیلتر کردن نامزدها وجود ندارند و این شورای نگهبان است که دریاره حضور یا عدم حضور داوطلبان نظر می دهد‌.

سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرده که در میان موارد مشاهده شده برای نامزدهای رد صلاحیت شده مسائلی چون ارتکاب فساد توسط آنان و مصرف مواد مخدر نیز وجود داشته اند. با این حال، اصلاح طلبان می گویند رد صلاحیت ها هدفمند و با هدف حذف ۹۰ درصد از نامزدهای نزدیک به آنان از مشارکت در انتخابات صورت گرفته اند.

در نتیجه، در انتخابات پیش رو، رقابت میان اصولگرایان تندرو و میانه رو خواهد بود‌. هم چنین، چهره های مستقل نیز به سختی امکان تایید صلاحیت شدن داشته اند. روند حذف تا حدی بوده که "محمود واعظی" رییس دفتر ریاست جمهوری نیز گلایه کرده بود که نظر نامزدها درباره توافق هسته ای نیز از جمله دلایل برخی از رد صلاحیت ها بوده است.

جنجال تا جایی بالا گرفت که "محمود صادقی" نماینده فعلی مجلس رد صلاحیت شده است‌. در تمام دوره های انتخابات مجلس برگزار شده از سال ۱۹۸۰ به این سو شورای نگهبان محدوده ای بین ۱۵ تا ۴۰ درصدی از نامزدهای داوطلب انتخاباتی را رد صلاحیت کرده است. با این وجود، رد صلاحیت های امسال بیش ترین و کم سابقه ترین از زمان انقلاب ۱۹۷۹ به این سو بوده اند. اکنون روند و امکان ثبت نام وجود دارد اما برخی اصلاح طلبان در تهران تصمیم گرفته اند ثبت َنام و مشارکت نکنند و در عوض بر روی تقویت پایگاه خود در جامعه مدنی و بین مردم تمرکز کنند.

ناظران می گویند حذف اصلاح طلبان تایید این پیش بینی است که تحریم های ترامپ تندروهای ایران را تضعیف نخواهد کرد بلکه سبب می شود تا نظام سیاسی ایران از توصیه اصلاح طلبان برای تعامل با غرب دورتر شود".

"صنم وکیل" معاون رییس برنامه خاورمیانه در اندیشکده "چتم هاوس" می گوید اگرچه مجلس عموما بر روی مسائل معیشتی و اقتصادی متمرکز است و کنترل مستقیمی بر روی سیاست خارجی ندارد ایجاد جوی پوپولیستی از سوی تندروها می تواند باعث به وجود آمدن فضایی برای تغییر رویکرد در سیاست خارجی شود و نمایندگان خواستار استیضاح روحانی شوند.

او می گوید این فضا می تواند بسترساز نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سال پس از آن نیز باشد. "الی گرانمایه" پژوهشگر ارشد در شورای اروپایی روابط خارجی می گوید با حذف اصلاح طلبان ضربه به نظام وارد می شود چرا که سبب کاهش سطح مشارکت در انتخابات خواهد شود.

مجلسی که در دست تندروها و اصولگرایان باشد بقا در فضای سیاسی ایران برای حامیان برجام را دشوارتر خواهد ساخت. اگر نگوییم یک کابوس اما چنین وضعیتی دست کم سرگیجه ای برای روحانی خواهد بود.

این روزنامه می افزاید:"وضعیت فعلی در حالی ایجاد شده که در انتخابات ۲۰۱۶ میلادی اردوگاه اصلاح طلبان و اعتدالیون ۴۱ درصد کرسی های پارلمانی، تندروها ۲۹ درصد و مستقلین ۲۸ درصد کرسی ها را از آن خود ساخته بودند.

با این حال، اصلاح طلبان دریافتند که از قدرت محدودی در مجلس برخوردارند و نمی توانند به راحتی برنامه های اجتماعی شان را از طریق دولت روحانی عملی سازند. "فریده فرهی" کارشناس ایرانی در دانشگاه هاوایی می گوید انتظار می رود مشارکت در انتخابات پیش رو پایین باشد‌. او می افزاید:"عدم شرکت در انتخابات در شهرهای بزرگ محتمل است. به طور سنتی در این شهرها رای دهندگان اکثرا به نفع اصلاح طلبان رای داده اند حال آن که اکنون نامزدهای اصلاح طلب رد صلاحیت شده اند".

منبع: روز نو

66