عمر ویروس‌های مرگبار در طول تاریخ چقدر بوده است؟
احتمالاً سؤالی که بسیاری از ذهن‌ها را درگیر کرده این است که ویروس‌های مرگبار در جهان مدت فراگیری‌شان چقدر بوده و کرونای جدید کی به پایان می‌رسد؟
جهان با بیماریهای واگیردار زیادی سروکار داشته است. هراس از شیوع بیماری هایی چون جنون گاوی، آنفلوآنزای مرغی، آنفلوآنزای خوکی، کرونا سارس، کرونا مرس، ابولا و زیکا از یاد نرفته است و حالا سراسر جهان از کرونای جدیدی موسوم به کووید 19 در وحشت به سر می برد، کرونایی که نسبت به کروناها و ویروس های قبلی درصد کمتری از مبتلایان را به کام مرگ می کشاند اما وحشت زیادی را به وجود آورده است.
گفته می شود این احتمال وجود دارد که کووید 19 با گرم شدن هوا از بین برود. در همین حال عضو کمیته کشوری بیماریهای عفونی وزارت بهداشت تأکید می کند: «این ویروس به تازگی در کشور اپیدمی شده است و مدت کوتاهی از اپیدمی آن گذشته و نمی‌توانیم درباره آن قضاوتی داشته باشیم اما باید از حضور در تجمعات زیاد خودداری کنیم. در فصلی که هوا گرم تر است، به طور مسلم در فضای بسته جمعیت زیادی حضور ندارند و به تبع بیماریهای تنفسی هم کمتر انتقال پیدا می‌کند اما این که بخواهیم زمانی برای کنترل آن اعلام کنیم و بگوییم که حدود دو تا سه ماه دیگر یا تا یک سال دیگر به پایان می‌رسد، این را نمی‌دانیم.»
با این حال تجربه عمر ویروس های دیگری که در سال های گذشته شیوع پیدا کرده و کشته های زیادی هم داشته است، نشان می دهد عمر فراگیری ویروس ها زمان کوتاهی دارد که تعدادی از آن ها را باهم مرور می کنیم.
ابولا
عمر فراگیری ویروس: حدود ۱۰ ماه
احتمال مرگ در صورت ابتلا: ۹۰ درصد
ویروس ابولا یک انگل میکروسکوپی است که درون سلول‌های میزبان تکثیر می یابد. اولین نمونه ابتلا به ابولا یا تب خون‌ریزی ابولا در سال ۱۹۷۶ مشاهده شد. این بیماری اولین بار در روستاهای دور آفریقای مرکزی در نزدیکی جنگل‌های بارانی استوا، شیوع یافت اما گزارش‌های سازمان جهانی بهداشت نشان می‌دهد این بیماری در دوران اخیر در مناطق شهری نیز شیوع پیدا کرده است.
این بیماری خطرناک، ناشی از ویروسی است که ابتدا از جانوران وحشی به انسان انتقال پیدا می کند و بعد از انسان به انسان. در سال ۲۰۱۴ این ویروس مجدد از گینه شروع شد و به کشورهای همسایه راه یافت و طی حدود ۱۰ ماه کشورهای زیادی را درگیر کرد. این بیماری ابتدا باعث تب ناگهانی، ضعف شدید، درد عضلانی و گلودرد می شود. علایم بعدی استفراغ، اسهال و خون ریزی داخلی و بیرونی است. بیماران معمولا در اثر کم آبی شدید و نارسایی اندام های متعدد بدن جان خود را از دست می دهند.
کرونا سارس
عمر فراگیری ویروس: حدود ۴ ماه
احتمال مرگ درصورت ابتلا: ۱۰ درصد
این ویروس در سال 2003 اپیدمی و فراگیر شد و در حدود چهار ماه جان 774 نفر را گرفت. این ویروس که از خانواده کروناهاست به دلیل تغییرات ژنتیکی باعث ایجاد سندروم شدید حاد تنفسی می شود.
سارس در چین شروع و به سرعت در 17 کشور شایع شد. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، این ویروس با تلفات 9.6 درصدی به جز کشورهای آسیایی، به کانادا و آمریکا هم رسید. این ویروس هم مثل کرونا کووید 19 اول در خفاش دیده شد اما بعد به گربه‌های ولگرد منتقل شد و بعد هم به انسان رسید. بسیاری کرونا کووید 19 را بسیار شبیه به سارس دانسته اند. بیماران مبتلا به این ویروس، علایم اولیه شبیه آنفلوآنزا را دارند. تب، خستگی، بدن درد، سرفه و گلودرد و علایم تنفسی مانند تنگی نفس و دشواری تنفس و تب ۳۸ درجه و سرفه خشک از علایم مبتلایان این ویروس است.
کرونا مرس
عمر فراگیری ویروس: کمتر از ۲ ماه
احتمال مرگ درصورت ابتلا: ۳۴ درصد
سال 2014 ویروس دیگری از خانواده کرونا کشف شد که 2500 نفر را مبتلا کرد که 858 نفر از آن ها جان خود را از دست داده اند. این ویروس که اولین بار در عربستان دیده شده، از طریق رابطه انسان با شتر به انسان سرایت می کند. بیماری مرس نیز از طریق گردشگری زیارتی در بیشتر نقاط جهان پخش شد و به ۲۷ کشور دنیا سرایت کرد.
نیپاه
عمر فراگیری ویروس: حدود 12 ماه
احتمال مرگ درصورت ابتلا: 75 درصد
این ویروس برای نخستین بار در سال ۱۹۹۸ در قریه مالزیایی «سونگای نیپاه» کشف و نامش نیز از همان جا گرفته شده است. پس از شیوع این ویروس، تقریبا ۳۰۰ تن به آن مبتلا شدند. در عرض یک سال بیش از ۱۰۰ تن از مبتلایان جان باختند. بیشتر، خفاش های میوه خوار به این ویروس مبتلا می شوند اما حیوانات دیگری مانند خوک، گاو و حتی انسان ها نیز به آن مبتلا شده اند. پس از این اتفاق، مقام های مالزیایی دستور کشتن میلیون ها خوک را صادر کردند. سازمان بهداشت جهانی این بیماری مشترک میان انسان و دام را جزو خطرناک‌ترین بیماریهای در حال ظهور اعلام کرده است. احتمال شیوع شدید این بیماری بالا و نرخ مرگ‌ومیر ناشی از آن بعد از ابتلا برابر با ۷۵ درصد است. در سال ۲۰۱۸، این ویروس دوباره در هند شایع شد و حدود یک سال به صورت گسترده شیوع پیدا کرد. نشانه‌های این بیماری شامل مشکلات تنفسی و سردرگمی ذهنی است.
زیکا
عمر فراگیری ویروس: حدود 9 ماه
احتمال مرگ درصورت ابتلا: حدود 20 درصد
نام این ویروس از جنگل زیکا در اوگاندا گرفته شده، جایی که ویروس برای اولین بار در سال ۱۹۴۷ یک نفر را به کام مرگ کشاند. سازمان جهانی بهداشت در سال 2018، مقابله با زیکا را جزو فوریت‌های سلامت جهانی اعلام کرد. عامل انتقال زیکا پشه‌های آئدس هستند که آن را به نام پشه ببر آسیایی نیز می‌شناسند. یک نفر از هر پنج انسانی که آلوده به ویروس زیکا باشد، قطعا فوت خواهد کرد. طبق گفته مرکز پیشگیری از بیماری‌ها، این ویروس با میکروسفالی مرتبط است. میکروسفالی نقصی مادرزادی است که مشخصه‌اش رشدنیافتن کامل مغز است. مدتی که این ویروس در آخرین بار شایع شد، 9 ماه بود که از سال 2015 شروع شد. شایع‌‌ترین علایم زیکا عبارتنداز: تب، راش پوستی (دانه‌های سرخ روی پوست)، سردرد، درد مفاصل و قرمزی چشم.
ماربورگ
عمر فراگیری ویروس: حدود 21 ماه
احتمال مرگ درصورت ابتلا: 88 درصد
نام این ویروس به این دلیل ماربورگ گذاشته شده که اولین بار در شهری به همین نام در آلمان آن را تشخیص دادند. این ویروس در انسان و میمون ها دیده شده است. نشانه‌های این بیماری، از جمله تب بالا، سردرد شدید و درد عضلات، بی‌مقدمه ظاهر می‌شود و به سرعت پیشرفت می‌کند و به مشکلات گوارشی، رخوت شدید و خون‌ریزی می‌انجامد. در موارد مرگبار که ۸۸درصد از نمونه‌ها این‌گونه هستند، مرگ در کمتر از 10 روز به سراغ فرد می‌آید. تاکنون سازمان جهانی بهداشت از شیوع این بیماری در آنگولا، جمهوری دموکراتیک کنگو، کنیا، آفریقای جنوبی و اوگاندا گزارش داده است که در سال های 1998 تا سال 2000 شایع شده بود.
منبع: خراسان
24
