نتیجه یک بررسی بورسی که کمک زیادی به تصمیم‌گیری شما می‌کند
محمد مولوی-کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی
بسیاری از فعالان بازار سرمایه و البته بیشتر افرادی که طی چندماه گذشته وارد حیطه خرید و فروش سهم در بورس شده‌اند، نگرانی‌هایی دارند از بابت اینکه بورس به واقع چه زمانی ریزشی خواهد شد؟ چه سهم‌هایی از هیجانات و اتفاقات ناگوار در آینده به دور می‌مانند؟ انتهای تابستان، انتخابات امریکا، انتهای سال، انتخابات ریاست جمهوری کشورمان، کدام یک زمان خروج و یا زمین خوردن ناگهانی بورس است تا پولمان را به سراغ بخش‌های دیگری از بازار ببریم؟!
پاسخ دقیق به این موارد که خود کوهی از سوالات و شبهات محسوب می‌شود حتی شاید از سوی خود مسئولان هم برنیاید! تحقیق و بررسی شاید همواره حلقه مفقوده بسیاری از تصمیمات ماست؛ چرا که با موج حرکت کردن راحت‌تر از کنکاش است...
در این یادداشت بیایید تنها به دنبال پاسخ سوال بگردیم: تا کی به خرید و فروش در بورس ادامه دهیم و پس از آن پولمان را در کدام بخش از بازار، سرمایه‌گذاری کنیم؟
قدم اول
زمستان 92 برای بورس بسیار سرد بود و تن خیلی‌ها را به لرزه انداخت. شاید بدنباشد که بدانیم با همه تفاوت‌هایی که بنده هم در یادداشت‌های قبلی خود به آن اشاره کرده‌ام نسبت به بورس 99، بازهم شباهت‌های زیادی باهم دارند؛ به خصوص بعد از هیجاناتی که طی یک هفته اخیر شاهدش بودیم.
سهم‌های بزرگ بورس در آن سال، چیزی حدود 80 تا 100 درصد در مدت 5 ماه رشد داشتند و پس از آن (تقریبا از اواسط دی‌ماه) نمودارهای بورسی نزولی شد و حدود 30 درصد همان سهم‌ها ریزش داشتند! روند نزولی و بعضا خنثی تا سال 94 ادامه داشت.
خب اکنون با خود می‌گوییم بازهم اشخاصی که سهام خریداری کرده‌اند در سود بودند؛ بلی. اما این را هنگامی درک می‌کنیم که اولا از دور به بازار آن موقع نگاه بیاندازیم و ثانیا تورم سال 93 را درنظر نگیریم (که به طبع، تحریم و تورم هم می‌تواند ارزش پول ما را پایین بیاورد).
اما بازهم نباید از اتفاقات آن سال و ریزشی شدن بورس نگران شد چرا که اصل ضرر کسانی که سرمایه خود را به بورس سپرده بودند، عقب ماندن از بالارفتن قیمت در دیگر بخش‌های بازار (شاید نظیر مسکن) بوده است.
قدم دوم
زاویه نگاهمان را به سمت دیگری از بازار آن سال می‌بریم تا شباهت‌ها را خود ببینید. بسیاری از مردم در سال 92 به بورس روی آوردند؛ به خصوص با رکود در دیگر بخش‌های بازار از قبیل طلا و ارز.
ذره‌بین را که نزدیک‌تر می‌بریم نکته جالب دیگری را نیز مشاهده می‌کنیم؛ بورس در سال 92 تحت تاثیر گروه فرآورده‌های نفتی و صنعت بانکداری و خودروسازی بوده و ورود پول حقیقی به این دسته از سهم‌ها بیشتر بوده است.
اما نکته‌ای در این بین کنجکاوی بنده را بیشتر به سمت خود بُرد؛ چه سهم‌هایی یا کدام دسته از بازار، درگیر این تنزل بورس نشدند؟ با بررسی بیش از 20 سهم مختلف از صنایع گوناگون آنچه که مشاهده کردم تنها این است: تقریبا هیچ! گویا روند، همه را با خود به پایین کشیده بود.
قدم سوم
دو موضوع مهم دیگر از سال 92 را نظاره‌گر باشیم؛ انتخابات ریاست جمهوری و ابهام در برخی تصمیم‌گیری‌های مهم پیرامون صنایع استراتژیکی همچون پالایشگاه‌ها.
واژه انتخابات ریاست جمهوری، خود به تنهایی باعث تصمیمات هیجانی بسیاری شده بود. همچنین وقتی اخبار آن سال را بیشتر بررسی می‌کنیم می‌بینیم که عموم سرمایه‌گذاران انتظاراتی از اقدامات مسئولان به خصوص مصوبات بودجه‌ای مجلس داشتند که برآورده نشد. به عنوان مثال، عدم موافقت با حذف پرداخت 26 درصدی از میزان درآمد صادراتی پالایشگاه‌های غیردولتی به صندوق توسعه ملی. البته واکنش‌ها گویا قبل از آن مشهود شد! یعنی مردم به سراغ فروش سهم‌های نفتی خود رفتند چرا که شاید از قبل نسبت به حذف آن و تصمیمات پیرامونش بدبین بودند...
قدم آخر
یادتان می‌آید که تلفن همراه در دوره ای با ظهور شبکه‌های اجتماعی، قشر زیادی از مردم را درگیر خود کرد و البته بسیاری از خانواده‌ها، نوجوانان و جوانان را با ابهامات و مشکلاتی روبرو ساخت؟
اینک، رفتارهای هیجانی و نگرانی‌های مردم در بورس را همچون ورود یکباره به شبکه‌های اجتماعی درنظر بگیریم؛ می‌گویند هرچیزی قبل از اجرا نیاز به آگاه‌سازی و آموزش دارد و البته صبر...در مورد بورس هم (به عقیده شخصی بنده) همین است. امسال، سال آموزش، آگاه‌سازی و غربال‌گری بورسی می‌باشد؛ پس برای همین بسیاری از تحلیل‌ها شاید حتی رنگ کاملی به خود نگیرند و بعضا دچار نقایص بسیاری باشند چرا که فعلا ما در بورس با یک چیز بیشتر درگیر هستیم: هیجان و رسانه‌ای شدن.
آنچه عموم جامعه در بازار فعلی نیاز دارد، جدای از آموزش‌ها و آگاه‌سازی‌های لازم که کم و بیش شنیده‌ایم این است که در مرحله اول به یک میزان سود معمول از بازار رضایت داشته باشد. یعنی اگر از سهمی(به عنوان مثال) 80 تا 100 درصد سود گرفت، اصل پول خود را برای مدتی یا ذخیره و یا تبدیل به یک سهم اوراق مشارکت در پروژه‌های مختلف کشور(که سود حداقلی اما معمول داشته و نیز به پیش‌برد چرخه تولید نیز کمک می‌کند). به طبع اولین نکته مهم در بورس، حفظ اصل پول و پس از آن «حفظ سود به دست آمده» است. موضوع مهم دیگر اینکه طی بررسی‌ها، اگر شاخص بورس را نزولی در نظر بگیریم، درصورت رسیدن به یک میلیون و 700 هزار واحد، نیاز به یک حمایت قوی از سوی حقوقی‌ها دارد و اگر این حمایت صورت نگیرد روند نزولی نامناسبی را شاید شاهد باشیم. هنگام سرمایه گذاری در بورس، قبول کنیم که وارد بازاری شدیم با ریسک تقریبا بالا؛ یعنی اوراق نخریدیم و یا پولمان را درگیر خرید طلا و مسکن نکردیم پس نوسانات (که از مباحث اجتناب ناپذیر بورس است) را به جان خریده‌ایم. بورس طی سال‌های گذشته هم با فرازو نشیب همراه بوده اما در نگاه بلند مدت به طور معمول، روند صعودی داشته است.
منبع: خبر فوری
70
