آقای جوئل کوئن، امروز ۶۶ ساله شد
آثار جوئل کوئن و ایتن کوئن معروف به برادران کوئن، گستره وسیعی از ژانرها و سبکها را در برمیگیرد. گرچه طعنه به مضامین و به شوخی گرفتن ژانرها بخشی همیشگی از عموم فیلمهای آنها بوده است.
برادران کوئن تا به حال ۱۳بار نامزد دریافت جایزه اسکار شدهاند. آنها اسکار بهترین فیلمنامه غیراقتباسی را برای «فارگو» (Fargo) دریافت کردند و جوایز اسکار بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه اقتباسی بخاطر ساخت «جایی برای پیرمردها نیست» (No Country for Old Men) به این دو برادر رسید. حضور کوئنها در جشنواره فیلم کن نیز پردستاورد بوده است. برادران کوئن برای ساخت «بارتون فینک» (Barton Fink) نخل طلای کن را در سال ۱۹۹۱ به خانه بردند. فیلمهای فارگو، بارتون فینک و «مردی که آنجا نبود» (The Man Who Wasn't There) هر سه در کن برنده جایزه بهترین کارگردانی شدند. همچنین جایزه بزرگ جشنواره کن برای فیلم «درون لوین دیویس» (Inside Llewyn Davis) در سال ۲۰۱۳ به کوئنها رسید.
جوئل کوئن و ایتن کوئن در کنار هم ۱۸ فیلم بلند سینمایی ساختهاند. فیلم وسترن «تصنیف باستر اسکراگز» (انگلیسی: The Ballad of Buster Scruggs) آخرین اثری است که تا امروز از این دو برادر روی پرده رفته است. در ادامه ۵ فیلم برتر کوئنها را براساس نمره متا (میانگین نمرات منتقدان انگلیسیزبان) مورد بررسی قرار دادهایم.
۵- شهامت واقعی
عنوان اصلی: True Grit
نمره متا: ۸۰
بازیگران: Jeff Bridges, Matt Damon, Josh Brolin
«شهامت واقعی» در میان آثار جدیدتر برادران کوئن قرار دارد که نوعی ضد وسترن یا وسترن مدرن به حساب میآید. این اثر دومین اقتباس مشهوری است که از رمانی به همین نام نوشته چارلز پورتیس صورت گرفته است. پیش از این در سال ۱۹۶۹ اولین اقتباس از شهامت واقعی توسط هنری هاتاوی کارگردانی شد؛ فیلمی با حضور بازیگرانی چون جان وین، کیم دربی و گلن کمپل.
اما در نسخه جدید شهامت واقعی ساخته برادران کوئن، جف بریجز در نقش روستر کوگبورن ظاهرا شد؛ نقشی که برای او نامزدی جایزه اسکار در رشته بهترین بازیگر نقش اصلی مرد را به دنبال داشت. فیلم در مجموع در ۱۰ رشته نامزد جایزه اسکار شد اما از هشتاد و سومین دوره جوایز اسکار دست خالی بیرون آمد.
اتان کوئن پیش از آغاز فیلمبرداری اثر درباره فیلم گفته بود این فیلم نسبت به نسخه سال ۱۹۶۹ اقتباس وفادارنهتری از رمان خواهد بود. شهامت واقعی روایت دختری نوجوان است که پس از مرگ پدرش برای انتقامگیری از قاتل او یک مارشال ایالتی را به استخدام در میآورد.
۴- دهشتزده
عنوان اصلی: Blood Simple
نمره متا: ۸۱
بازیگران: John Getz, Frances McDormand, Dan Hedaya
«دهشتزده» فیلمی است که چند «اولین» را در خود جای داده است. اولین فیلم برادران کوئن. اولین فیلم مهم بری ساننفلد به عنوان فیلمبردار که پس از آن در آثاری چون «بزرگ کردن آریزونا» (Raising Arizona) و «تقاطع میلر» (Miller's Crossing) با کوئنها به همکاری پرداخت و مدتی بعد خود به عنوان کارگردان آثاری عامهپسند ساخت. در عین حال دهشتزده اولین حضور سینمایی همسر جوئل کوئن بود؛ اولین حضور فرانسیس مکدورمند که مدتی بعد بابت حضور در نقش پلیس زن در فیلم فارگو اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت کرد. او یکبار دیگر همین جایزه را بخاطر بازی در فیلم «سه بیلبورد خارج از ابینگ، میزوری» گرفت.
اما دهشتزده سوای نکات اشاره شده اهمیتی ویژه در کارنامه برادران کوئن دارد؛ در واقع بسیاری از موتیفها و عناصری که در سالهای بعد در سایر آثار این دو کارگردان دیده میشود را میتوان در اولین اثر آنها سراغ گرفت. دهشتزده یک نئونوار جنایی است که از رمان «خرمن سرخ» (Red Harvest) نوشته دشیل همت (نویسنده رمانهای پلیسی آمریکایی) اقتباس شده. فیلم درباره یک مرد ثروتمند و حسود است که برای کشتن زن خیانتکارش یک کارآگاه خصوصی استخدام میکند.
بنیاد فیلم آمریکا در سال ۲۰۰۱ دهشتزده را در لیست ۱۰۰ فیلم هیجانانگیز سینمای آمریکا قرار داد.
۳- فارگو
عنوان اصلی: Fargo
نمره متا: ۸۵
بازیگران: Frances McDormand, William H. Macy, Steve Buscemi
بیشک «فارگو» یکی از مهمترین آثار کوئنها و احتمالا یکی از چند فیلمی است که در کارنامه کاری این دو برادر از محبوبیت ویژهای برخوردار است. فارگو همچنین در شصت و نهمین جشنواره اسکار نامزد دریافت هفت جایزه شد که توانست از میان آنها به دو جایزه اسکار بهترین فیلمنامه غیراقتباسی و بهترین بازیگر نقش اول زن دست یابد. جایزه بهترین کارگردانی جشنواره فیلم کن از جمله سایر افتخارات بینالمللی این اثر سینمایی بود.
فارگو یک کمدی سیاه کلاسیک است که در آن فرانسیس مکدورمند نقش مارج گاندرسون یک پلیس زن باردار را بازی میکند. گاندرسون درگیر موضوع قتلهایی شده که در جاده رخ دادهاند و قتلها با استخدام دو جنایتکار برای دزدیدن یک زن در ارتباط است.
فیلم سینمایی فارگو در محیط جوی ویژهای ساخته شده و روایت در سفیدی کورکننده برف پیش میرود. در حقیقت تناسبی خاص میان شرایط سخت و خشن محیطی و خشونت درونی اثر به چشم میخورد. در فارگو سرما فراتر از شرایط محیطی، بخشی جداییناپذیر از فیلم است. سرما آدمها را مجبور کرده در خانهها بمانند و فضا به شکلی است که گویا صرف دوامآوردن در این سرما خود کار بزرگی است. حال در این شرایط، شرایطی که بقا نیازمند نوعی همدلی است، خشونت و قتل همچون عملی به مراتب بیرحمانهتر از قبل جلوهگر میشود؛ همچون قرمزی بیش از حد برجسته خون روی سفیدی شدید برف.
۲- جایی برای پیرمردها نیست
عنوان اصلی: No Country for Old Men
نمره متا: ۹۱
بازیگران: Tommy Lee Jones, Javier Bardem, Josh Brolin
«جایی برای پیرمردها نیست» یک درام جنایی است درباره قاتل بیرحم و بسیار خونسردی که برای یافتن پولهای دزدی و کشتن دزد پولها اجیر شده. همزمان کلانتر اد تام بل به دنبال یافتن این دو است.
اینکه چطور شیوههای نسل گذشته و شکل مواجهه آنها با خشونت، حتی درک آنها از خشونت در دوران اخیر چندان کارکردی ندارد از مضامینی است که در فیلم مرکزی به نظر میرسند. تمهایی چون شانس و تقدیر، نوعی شوخ طبعی تلخ و ترسناک و شکل خاصی از پیشبینیناپذیری این اثر را به نمونهای پخته و جذاب از مدل فیلمسازی کوئنی تبدیل کرده است.
جایی برای پیرمردها نیست در جوایز اسکار ۲۰۰۷ نامزد دریافت ۸ جایزه و برنده ۴ جایزه اسکار از جمله جوایز بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه اقتباسی و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد. این اثر سینمایی توسط تعداد قابل توجهی از منتقدان انگلیسیزبان یکی از بهترین فیلمهای سال ۲۰۰۷ ارزیابی شد و به باور بعضی از کارشناسان بهترین فیلم برادران کوئن است.
۱- درون لوین دیویس
عنوان اصلی: Inside Llewyn Davis
نمره متا: ۹۳
بازیگران: Oscar Isaac, Carey Mulligan, John Goodman
گرچه در نگاه مخاطبان «درون لوین دیویس» از نظر محبوبیت به پای آثاری چون «جایی برای پیرمردها نیست»، «فارگو» یا «لبوفسکی بزرگ» نمیرسد اما از نظر منتقدان انگلیسیزبان این اثر برادران کوئن بهترین فیلمی است که آنها تا به امروز ساختهاند.
این کمدی درام با بازی اسکار آیزاک یک هفته از زندگی لوین دیویس، خواننده آثار موسیقی فولک را دنبال میکند. خوانندهای که در تلاش است همزمان با رسیدن به موفقیت در زمینه موسیقی، سر و سامانی هم به زندگی شخصیاش بدهد. درون لوین دیویس موفق شد در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۳ جایزه بزرگ (Grand Prix) را به دست آورد. جایزهای که از نظر اعتبار پس از نخل طلا قرار دارد.
همانطور که اشاره شد درون لوین دیویس از جمله فیلمهای محبوب منتقدان است. این فیلم که در پایگاه متاکریتیک با ۵۲ نقد مثبت نمره ۹۳ را به خود اختصاص داده در بسیاری از لیستها و فهرستهایی که تحت عنوان آثار برتر قرن ۲۱ منتشر شدهاند حضور دارد.
منبع: دیجی کالا مگ
72