کودتا در سودان و تداوم نگرانی عربی و جهانی نسبت به آن
نهادها و مسؤولان مختلف جهان به خصوص کشورهای عربی به اقدام امروز ارتش سودان در کودتا علیه دولت انتقالی این کشور با بازداشت نخست وزیر و تعداد دیگری از مقامات این کشور واکنش نشان دادند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل آزادی فوری عبدالله حمدوک، نخست وزیر سودان و سایر مقامات دولتی و سیاسی بازداشت شده این کشور را خواستار شد.
فولکر پیرتز، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در سودان نیز اظهار کرد: سازمان ملل به شدت از این وضعیت و تلاشها برای متوقف کردن گذار سیاسی در سودان نگران است.
عفو بینالملل نیز در بیانیهای که در صفحه خود در توییتر منتشر کرد به تحولات سودان واکنش نشان داد و خواستار احترام به حقوق بشر از جمله حق زندگی و تجمع و آزادی بیان از طریق اینترنت یا در میادین اعتراضات شد. این نهاد بر لزوم احترام به حق برگزاری تظاهرات مسالمت آمیز بیش از هر زمانی تاکید کرد.
موسی فقی محمد، رئیس کمیسیون اتحادیه آفریقا نیز آزادی رهبران سیاسی سودان و ازسرگیری گفتوگو و احترام به حقوق بشر را خواستار شد و بر لزوم ازسرگیری مذاکرات میان ارتش و شاخه غیرنظامی دولت انتقالی سودان تاکید کرد.
وزارت خارجه قطر نیز امروز (دوشنبه) در بیانیهای ضمن ابراز نگرانی نسبت به تحولات اوضاع در سودان، همه طرفها در این کشور را به مهار این موقعیت و عدم تنش دعوت کرد.
همچنین این وزارتخانه نسبت به بازگشت روند سیاسی در سودان به مسیر درست جهت برآوردن خواستههای مردم این کشور ابراز امیدواری کرد و از گروههای سودانی خواست خرد و تلاش را برای منافع مردم این کشور در اولویت قرار دهند.
وزارت خارجه ترکیه نیز امروز در بیانیهای اعلام کرد که با نگرانی بسیاری خبرهای مربوط به کودتا در سودان را دنبال میکند.
این وزارتخانه تاکید کرد: انتظار داریم همه طرفها در سودان به تعهدات خود در قانون اساسی پایبند بوده و از مختل کردن روند گذار سیاسی در این کشور خودداری کنند.
وزارت خارجه عربستان نیز ضمن ابراز نگرانی شدید خود از اتفاقات جاری در سودان، خویشتنداری، آرامش و خودداری از تنش را خواستار شد.
این وزارتخانه در ادامه همه طرفهای سیاسی سودان را به حفاظت از تمامی دستاوردهای سیاسی و اقتصادی و تمامی آنچه برای حفظ وحدت در این کشور انجام میشود، دعوت و تاکید کرد: عربستان به حمایت خود از مردم سودان و آنچه امنیت، ثبات، توسعه و شکوفایی را برای این کشور و مردم آن محقق میکند، ادامه میدهد.
همچنین مصر بر اهمیت برقراری آرامش و امنیت برای مردم سودان و حفظ منابع این کشور و مقابله با چالشهای موجود به شکلی که امنیت این کشور حفظ شود، تاکید کرد.
الجزایر نیز همه گروههای نظامی و غیرنظامی در سودان را به گفتوگو فراخواند.
همچنین امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه امروز با در توییتی تلاش برای کودتا در سودان را به شدت محکوم کرده و ضمن اعلام حمایت از دولت انتقالی در سودان، آزادی فوری عبدالله حمدوک، نخست وزیر این کشور و سایر اعضای غیرنظامی کابینه را خواستار شد.
رابرت ویرویدز، فرستاده ویژه انگلیس به سودان نیز ضمن ابراز نگرانی شدید از گزارشهایی دال بر بازداشت اعضای غیرنظامی دولت سودان توسط نظامیان گفت: هر اقدامی از این دست به منزله خیانت به انقلاب، گذار سیاسی و مردم سودان خواهد بود.
سفارت روسیه در خارطوم هم امروز در بیانیهای از قطع اینترنت و تلفن در این شهر خبر داد.
سفارت آمریکا در خارطوم نیز در توییتر ضمن ابراز نگرانی شدید خود ار تحولات اخیر سودان تاکید کرد: اقداماتی که موجب تضعیف انتقال دموکراتیک میشوند، محکوم هستند.
این سفارتخانه در ادامه از تمامی چهرههای مؤثری که مانع انتقال سیاسی در سودان میشوند، خواست کنارهگیری کرده و به دولت انتقالی سودان به رهبری غیرنظامیان اجازه دهند به تلاش مهم خود برای تحقق اهداف انقلاب ادامه دهد.
وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا ساعتی پس از انتشار خبر کودتا، از بازگشت نظامیان به قدرت ابراز نگرانی کرد.
پیش از این، جوزپ بورل، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با اشاره به اینکه اتحادیه تحولات سودان را با نگرانی بسیاری دنبال میکند، از همه صاحبان منافع و شرکای منطقهای خواست روند گذار سیاسی را به مسیر درستش بازگردانند.
احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب هم از کسانی که است که اولین واکنشها را داشته و ضمن ابراز نگرانی شدید خود از تحولات سودان از همه طرفها در این کشور خواست به سند قانون اساسی امضا شده در سال ۲۰۱۹ پایبند باشند. ابوالغیط در ادامه بر لزوم پاینبدی گروههای سودانی به توافقنامه صلح جوبا امضا شده در سال ۲۰۲۰ نیز تاکید کرد.
سازمان همکاری اسلامی نیز از دیگر طرفهای واکنش نشاندهنده بوده و تاکید کرد که دبیرخانه این سازمان با جدیت تحولات سودان را دنبال میکند.
این سازمان در ادامه تمامی گروههای سودانی را به پایبندی به سند قانون اساسی این کشور و توافقات انجام شده در دوره انتقالی فراخواند. یوسف بن احمد العثیمین، دبیرکل این سازمان نیز تاکید کرد: گفتوگو تنها راه برای عبور از اختلافنظرها همراه با در اولویت قرار دادن منافع مردم سودان برای برقراری امنیت و ثبات و شکوفایی است.
نظامیان بامداد این روز عبدالله حمدوک، نخست وزیر و شمار گستردهای از اعضای دولت و شورای انتقالی سودان را بازداشت کردند.
این حادثه پس از هفتهها تنش میان دولتهای انتقالی نظامی و مدنی روی میدهد. در هفتههای گذشته شهروندان هوادار دولت غیرنظامی بارها علیه تلاشهای نظامیان برای «کودتا» تظاهرات کرده بودند.
اینترنت در سراسر سودان قطع یا مختل شده است. شهروندان معترض به دعوت انجمن کاری سودان، بزرگترین نهاد حامی دموکراسی در این کشور در خیابانهای خارطوم، پایتخت، تجمع کردهاند. سخنگوی این نهاد از شهروندان خواسته با تمرد از فرمان نظامیان با کودتا در این کشور مقابله کنند.
خبرگزاری فرانسه گزارش کرده اختلافهای گسترده میان مقامهای غیرنظامی دولت انتقالی مقاومت در برابر کودتاگران را سخت کرده است.
علاوه بر نخست وزیر، ابراهیم الشیخ، وزیر صنعت، حمزه بلول، وزیر اطلاعات، محمد الفیکی سلیمان، عضو شورای حکومت ملی، فیصل محمد صالح، مشاور رسانهای نخست وزیر و ایمن خالد، فرماندار خارطوم هم از جمله مقامهایی هستند که از سوی نظامیان بازداشت شدهاند.
این تلاش برای کودتا تنها دو روز پس از ملاقات جفری فلتمن، نماینده ویژه ایالات متحده در شاخ آفریقا با مقامهای نظامی و دولت مدنی سودان روی میدهد.
سودان از سال ۲۰۱۹ و پس از سقوط حکومت عمر بشیر وارد یک چرخه نزاع قدرت میان نظامیان و سیاستمداران و «نمایندگان جامعه مدنی» شده است. مخالفان نظامیان، مقامهای ارتش را به تلاش برای بازگرداندن دیکتاتوری پیشین متهم میکنند.
نقش افسران ارتش در جنگ قدرت و سرنگونی عمر بشیر در سال ۲۰۱۹، باعث امیدواری شماری از تحلیلگران به ایفای نقش دموکراسیخواهانه ارتش در کشورهای خاورمیانه شده بود.
منبع: ایسنا
68