تشخیص زوال شناختی چگونه امکانپذیر است؟
محققان دانشگاه مونترآل در مطالعه اخیرشان تعداد جلسات مداخله (intervention) مورد نیاز برای جلوگیری از زوال شناختی در افرادِ در معرض خطر را تعیین کردهاند.
به گزارش تی ان، فعالیت بدنی، تغذیه و فعالیتهای محرک شناختی همگی به عنوان راههای مناسب برای پیشگیری از بیماری آلزایمر و زوال عقل شناخته شدهاند و افراد مسن در معرض خطر میتوانند با پیروی از یک سبک زندگی مناسب و رژیمهای غذایی و تمرینهای بدنی خاص از خود در برابر زوال شناختی محافظت کنند.
در این مطالعه که یافتههای آن در مجله "Alzheimer's & Dementia" منتشر شد، دکتر "سیلوی بلویل"(Sylvie Belleville) عصبروانشناس دانشگاه مونترآل و همکارانش تعیین کردهاند که چه تعداد از این جلسات مداخلهای لازم است تا از زوال شناختی در افراد در معرض خطر جلوگیری کند. نتایج مطالعه محققان نشان داد که ۱۲ تا ۱۴ جلسه برای مشاهده بهبود شناخت لازم است. تا به حال، تعداد جلسات مورد نیاز برای تشخیص این امر ناشناخته مانده بود.
"بلویل"، عصبروانشناس و محقق دانشگاه مونترآل گفت: در مطالعات دارویی، تمام تلاشها برای تعیین دوز درمانی بهینه مورد نیاز برای مشاهده اثرات مورد انتظار انجام میشود. این کار به ندرت در مطالعات غیردارویی و به ویژه مطالعاتی که در زمینه پیشگیری از زوال شناختی انجام میشود، صورت میگیرد.
او ادامه داد: بنابراین تعیین تعداد بهینه جلسات درمانی بسیار مهم است. گذراندن جلسات خیلی کم هیچ اثر بهبودی قابل توجهی ایجاد نمیکند، اما جلسات زیاد نیز نامطلوب است زیرا این مداخلات پرهزینه هستند.
یافتههای این مطالعه بر اساس تجزیه و تحلیل ثانویه دادههای کارآزمایی پیشگیرانه آلزایمر چند دامنهای(MAPT) سه ساله صورت گرفته است و طی آن محققان ۷۴۹ شرکتکننده را که طیف وسیعی از مداخلات را با هدف جلوگیری از زوال شناختی گذرانده بودند، مورد بررسی قرار دادند. مداخلات این افراد شامل توصیههای غذایی، فعالیت بدنی و تحریک شناختی برای بهبود یا حفظ تواناییهای فیزیکی و شناختی بود.
محققان در تحقیقات خود اثرات جلسات را بر اساس سن، جنسیت، سطح تحصیلات و وضعیت شناختی و جسمانی هر شرکت کننده ارزیابی کردند. سپس رابطه بین درمان دریافتی هر فرد و میزان بهبود شناختی آنها را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.
نتایج نهایی، افزایش جلسه درمان و به دنبال آن اثر فلاتی(plateau effect) پس از ۱۲ تا ۱۴ جلسه را نشان داد. به عبارت دیگر، برای مشاهده اثر بهبودی به جلسات کافی نیاز دارید، اما ارائه بیش از ۱۲ تا ۱۴ جلسه درمان به معنای نتایج بهتر نیست. با این حال، شرکتکنندگانی که سطح تحصیلات پایینتری داشتند یا عوامل خطرزای بیشتری برای ابتلا به زوال شناختی داشتند، از جلسات بیشتر، بهره بیشتری بردند.
اثر فلاتی نیروی طبیعت است که در طول زمان اثرات اقداماتی که قبلا موثر بودهاند را کاهش میدهد. به عنوان مثال کسی که ورزش میکند پس از مدتی اثر آن نسبت به قبل کمتر میشود همانند مفهوم بازده نزولی. شخص وارد دورهای میشود که پیشرفتی حاصل نمیکند یا با کاهش در عملکرد مواجه میشود.